Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

allting 1

substantiv inkjekjønn

Uttale

alˋlting

Opphav

norrønt; av islandsk alþingi

Tyding og bruk

i bunden form eintal: nasjonalforsamlinga på Island
Døme
  • Alltinget på Island
Artikkelside

allting 2

determinativ kvantor

Opphav

etter lågtysk al dink

Tyding og bruk

alle ting, alt; jamfør all (7)
Døme
  • det skal vere måte på med allting

Faste uttrykk

  • og allting
    sist i opprekning: attpåtil, til og med (2)
    • ha hus og heim og allting!
Artikkelside

all

determinativ kvantor

Opphav

norrønt allr

Tyding og bruk

  1. heil, utan unntak;
    i fullt omfang
    Døme
    • bruke all fritida til idrett;
    • få alt høyet i hus;
    • få med alle foreldra;
    • det er tydeleg for all verda;
    • ete opp all maten;
    • i all framtid;
    • all slags folk;
    • han forstod ikkje alt dei sa;
    • ho har vore konservativ i all si tid
  2. i (altfor) stor mengd
    Døme
    • vere lei av alt bråket;
    • kvifor alt dette oppstyret?
    • lat oss sleppe all denne sytinga
  3. størst mogleg, største
    Døme
    • med all mogleg velvilje;
    • i all hast;
    • det er all grunn til å nekte
  4. kva som helst;
    kvar einaste form for
    Døme
    • all mat er ikkje like god;
    • alle ting – allting;
    • all von er ute;
    • det går over all forstand;
    • over all forventing
  5. kvar einaste;
    kvar og ein
    Døme
    • ein gong for alle;
    • ikkje alle dagar er like;
    • alle mann på dekk!
    • slik har det vore gjort i alle år;
    • det er eit godt tilbod på alle måtar;
    • sjå ei sak frå alle sider
    • brukt som substantiv
      • alle må registrere seg;
      • alle var der
  6. Døme
    • dagen er all
  7. brukt som substantiv i nøytrum eintal: allting (2;
    det heile;
    det einaste
    Døme
    • alt er ikkje sagt i denne saka;
    • alt var betre før;
    • ikkje for alt i verda!
    • alt vel!
    • alt i orden;
    • alt eller ingenting;
    • det raraste av alt;
    • vere med på alt som er gøy;
    • fotballen er alt for henne;
    • det var alt for i dag;
    • alt som var igjen
    • kollektivt om folk
      • alt som kan krype og gå
  8. brukt framfor relativsetning: så mykje som
    Døme
    • vi sprang alt det vi orka;
    • dei gjorde alt dei kunne

Faste uttrykk

  • all igjennom
    heilt ut;
    heilt igjennom
    • bli kald all igjennom
  • all PR er god PR
    all (offentleg) merksemd er bra
  • all sin dag
    all si tid;
    heile livet
    • han var stokk konservativ all sin dag
  • all ting
    det heile;
    alt mogleg; jamfør allting (2
    • han styrer med all ting her;
    • all ting vart slik som dei ønskte seg;
    • da kan all ting skje
  • alle saman
    mest om personar: alle (av eit visst tal);
    dei som er rekna med
    • dei kom, alle saman;
    • kjære alle saman!
  • alle slag
    så mange eller fleire sortar enn ventande;
    all slags
    • alle slag varer å sjå på
  • alt anna enn
    slett ikkje
    • oppgåvene var alt anna enn lette
  • alt i alt
    i det store og heile;
    til saman
    • alt i alt kan vi vere godt nøgde;
    • alt i alt var det ein fortent siger
  • alt mellom himmel og jord
    alt mogleg
  • alt saman
    det heile;
    det som skal reknast med
    • du får alt saman for 100 kroner
  • alt som kan krype og gå
    alle menneske ein kan tenkje seg (i eit bestemt område, ved ei bestemt hending)
  • feie all tvil til side
    overtyde alle
  • framfor alt
    meir enn noko anna;
    først og fremst
  • i all æve
    for alltid
  • i alle måtar
    på alle vis
    • ein staut kar i alle måtar
  • i alt
    til saman;
    totalt
    • utgiftene kom på 10 000 kroner i alt
  • når alt kjem til alt
    etter at alt er sagt og gjort
  • over alle haugar
    langt borte;
    langt av stad
  • på alle fire
    på kne og hender
    • krype på alle fire
  • til all lykke
    som vel var;
    heldigvis
    • til all lykke vart ingen skadde
  • til alt hell
    heldigvis
    • til alt hell kom dei uskadde frå ulykka
  • éin for alle og alle for éin
    slik at kvar enkelt har fullt ansvar
  • éin gong for alle
    slik at ein ikkje treng ta det opp att meir
    • seie det éin gong for alle;
    • betale éin gong for alle
Artikkelside

all ting

Tyding og bruk

det heile;
alt mogleg; jamfør allting (2;
Sjå: all
Døme
  • han styrer med all ting her;
  • all ting vart slik som dei ønskte seg;
  • da kan all ting skje
Artikkelside

klåfingra

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som fingrar med allting
    Døme
    • klåfingra ungar
  2. som stel
    Døme
    • slite med klåfingra kundar
  3. som tafsar på kroppen til andre utan samtykke
    Døme
    • ein ekkel og klåfingra person
Artikkelside

alt slag

Tyding og bruk

allting;
Sjå: slag
Artikkelside

og allting

Tyding og bruk

sist i opprekning: attpåtil, til og med (2);
Sjå: allting
Døme
  • ha hus og heim og allting!
Artikkelside

hanske 2

hanska

verb

Opphav

av hand

Tyding og bruk

intransitivt: styre (2, ståke;
ruske og røre i noko;
transitivt: handsame;
røyve ved;
Døme
  • fare og hanske (med) allting
Artikkelside

gitt

adjektiv

Tyding og bruk

utan samsvarbøying som predikativ;
Døme
  • rekne med gitte tal;
  • ta allting for gitt;
  • ein trong ikkje votere sidan resultatet var gitt
Artikkelside

slag 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt slagr m, tydinga truleg frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. samling av ting med sams eigenskapar;
    jamfør slags
    Døme
    • varer av alle slag;
    • alle slag frukt og grønt;
    • tøy av mange slag;
    • av beste slaget

Faste uttrykk

  • alt slag
    allting
  • anna slag
    andre greier;
    annleis
    • det var anna slag å fare på fiske enn dei hadde trudd
  • ikkje det slag
    ingenting
  • kva for slag
    i svar på noko uventa eller urimeleg: kva er dette?
    kva no?
    • kva for slag? vil du heim no?
  • seie begge slaga om
    fortelje både godt og vondt om (nokon)
Artikkelside
Side 1 av 2