Avansert søk

12 treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

traktat

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomalderlatin tractatus ‘skriftleg framstilling’, opphavleg perfektum partisipp av latin tractare ‘handsame’; jamfør traktere

Tyding og bruk

  1. skriftleg avtale mellom to eller fleire statar
    Døme
    • slutte ein traktat
  2. dokument som inneheld ein traktat (1)
    Døme
    • skrive under ein traktat
  3. om eldre forhold: lite, religiøst skrift

paragraf

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av para- og -graf, opphavleg ‘tilleggsteikn’ som markerer nytt avsnitt

Tyding og bruk

avsnitt eller inndeling i lov(samling), traktat eller anna dokument, markert med paragrafteikn
Døme
  • paragraf 100 i Grunnlova omhandlar ytringsfridomen

Faste uttrykk

  • ri paragrafar
    følgje lova svært strengt;
    vere pirkete og formell;
    jamfør paragrafryttar
  • sovande paragraf
    paragraf i lova som ikkje blir nytta i praksis

venskapstraktat, vennskapstraktat

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør traktat

Tyding og bruk

signatarmakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

stat som har skrive under ei avtale eller ein traktat;
jamfør signatar

charter, sjarter

substantiv inkjekjønn

Uttale

sjaˊrter

Opphav

gjennom engelsk ‘privilegium’; frå latin chartula, diminutiv av charta ‘papir’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det olympiske charteret
  2. kontrakt om å leige eit skip, fly eller liknande til eit visst føremål;

handelstraktat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

traktatland

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

land som har inngått ein traktat (1)

traktatbrot, traktatbrott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brot på ein traktat (1)

preambel

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

utt pre-amˊbel

Opphav

av latin pre- og ambulare ‘gå’; jamfør pre- eigenleg ‘som kjem først’

Tyding og bruk

innleiing til ein traktat eller liknande

traktatstridig

adjektiv

Tyding og bruk

som strir mot ein traktat (1)