Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

taktikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, mellomalderlatin; frå gresk taktike (tekhne) av tassein ‘ordne’

Tyding og bruk

  1. i militærstell: lære om gruppering og leiing av stridskrefter;
    jamfør strategi
  2. framgangsmåte for å nå eit bestemt mål
    Døme
    • følgje ein viss taktikk;
    • skifte taktikk
Artikkelside

offsidetaktikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

taktikk (2) som går ut på å få angrepsspelarane til motstandaren i offsideposisjon
Artikkelside

offensiv 2

adjektiv

Uttale

åfˊfangsiv; åfˊfansiv

Opphav

frå fransk; av latin offendere ‘støyte imot, krenkje’

Tyding og bruk

som går ut på åtak;
til skilnad frå defensiv (2
Døme
  • offensive våpen;
  • dei hadde ein offensiv taktikk;
  • det offensive spelet sit ikkje heilt
  • brukt som adverb:
    • dei gjekk offensivt til verks
Artikkelside

ro seg i land

Tyding og bruk

kome seg ut av ein floke (ved å endre taktikk);
Sjå: land
Artikkelside

land 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt land

Tyding og bruk

  1. del av jordoverflata som ikkje er dekt av vatn
    Døme
    • tørt land;
    • båten la frå land;
    • dra båten på land;
    • ro til land;
    • inne ved land
  2. geografisk og politisk eining;
    rike, stat
    Døme
    • her i landet;
    • dei afrikanske landa;
    • rike land;
    • land og folk
  3. grisgrendt område;
    landsbygd;
    til skilnad frå by (1, 1)
    Døme
    • bu på landet;
    • flytte frå landet til byen;
    • gjensidig forståing mellom by og land
  4. dyrka jordstykke eller mark;
    jordeigedom
    Døme
    • dei busette seg og rydda nytt land
  5. jordbotn, grunn (1, 1);
    terreng, lende;
    område
    Døme
    • fruktbart land
  6. førestelt eller abstrakt stad eller tilstand
    Døme
    • barndomens land

Faste uttrykk

  • bryte/erobre/vinne nytt land
    gjere noko som ikkje er gjort før, til dømes innan kunst eller vitskap
  • den må du lenger ut på landet med
    dette får du meg ikkje til å tru
  • gudsord frå landet
    naiv, urøynd person
  • gå i land
    slutte som sjømann
  • gå på land
  • hale/dra i land
    få i stand til sist;
    berge
    • hale i land sigeren;
    • dei drog prosjektet i land
  • her til lands
    her i landet
  • i land
    • på landjorda
      • ta arbeid i land etter nokre år til sjøs
    • opp på eller inn til land
      • hoppe i land frå båten;
      • vrakgods som driv i land
  • land og strand
    indre og ytre strok;
    mange stader;
    heile landet
    • fare land og strand rundt
  • på land
    på landjorda
    • forsøpling både i havet og på land
  • ro seg i land
    kome seg ut av ein floke (ved å endre taktikk)
  • sjå land
    sjå enden på eit langvarig arbeid eller liknande
  • ta land
    om båt: nå stranda
  • til lands
    • inn til land;
      i land (2)
      • kome seg til lands
    • på landjorda;
      på land
      • trafikken til lands, til sjøs og i lufta
  • vite kvar landet ligg
    skjøne den aktuelle situasjonen
Artikkelside

sale om

Tyding og bruk

òg: gjere noko annleis, skifte taktikk;
Sjå: sale
Artikkelside

geriljataktikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

taktikk (1) nytta i geriljakrig
Artikkelside

forhøyrsmetode

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

metode eller taktikk ein bruker i forhøyr
Artikkelside

utmanøvrere

utmanøvrera

verb

Tyding og bruk

vinne heilt eller delvis over (med taktikk eller list);
setje ut av spel
Døme
  • utmanøvrere motkandidatane
Artikkelside

taktisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld taktikk (1)
    Døme
    • taktisk oppmarsj
  2. som er prega av taktikk (2)
    Døme
    • taktisk framrykking, utspel
  3. som vitnar om heldig eller klok taktikk
    Døme
    • slik saka står, er det taktisk å la vere

Faste uttrykk

  • taktisk eining
    avdeling (til vanleg infanteribataljon) som er slik organisert og utrusta at ho kan gjennomføre sjølvstendige oppdrag i eit avgrensa tidsrom
  • taktiske atomvåpen
    våpensystem med avgrensa rekkjevidd som kan føre med seg mindre kjernefysiske ladningar, og som er tenkt brukt på sjølve slagfeltet;
    til skilnad frå strategiske atomvåpen; jamfør strategisk
Artikkelside
Side 1 av 2