Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
38 treff

Nynorskordboka 38 oppslagsord

tårn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt turn, gjennom lågtysk, frå latin turris; av gresk tyrris

Tyding og bruk

  1. høgt og smalt byggverk;
    høg og smal (øvre) del av byggverk
    Døme
    • tårnet på kyrkja endar i eit spir;
    • hoppdommarane i tårnet
  2. sjakkbrikke som minner om eit tårn (1)
Artikkelside

tårne

tårna

verb

Tyding og bruk

lage stor haug eller mengd (av);
stable
Døme
  • tårne opp papira framfor seg

Faste uttrykk

  • tårne seg opp
    bli mange;
    hope seg opp
    • problema tårnar seg opp
Artikkelside

rokering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. sjakktrekk der ein flyttar konge og tårn samstundes
  2. det å omstrukturere noko;
    omflytting, ombyting
    Døme
    • ei rokering i partileiinga
Artikkelside

rokere

rokera

verb

Opphav

frå gammalfransk roc ‘tårn i sjakkspel’, opphavleg frå persisk

Tyding og bruk

strukturere noko på ein ny måte;
flytte, bytte;
jamfør rokade
Artikkelside

rokade

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør rokere

Tyding og bruk

  1. sjakktrekk der konge og tårn blir flytta samstundes
  2. i overført tyding: omstrukturering av noko
    Døme
    • gjere ein rokade av ulike verv i regjeringa
Artikkelside

utsiktstårn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tårn til å sjå på ein utsikt (2) frå
Artikkelside

utkikstårn, utkikkstårn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tårn som ein held utkik frå
Artikkelside

stabel

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk stapel i tyding 1 og 2, tyding 3 frå dansk stabel; opphavleg same opphav som norrønt stǫpull ‘tårn’

Tyding og bruk

  1. lagvis ordna haug eller bunke
    Døme
    • ein stabel med plankar;
    • stablar med bøker
  2. underlag som eit fartøy kviler på under bygging;
  3. tapp i ei hengsle

Faste uttrykk

  • gå av stabelen
    • bli sjøsett
    • gå føre seg, bli skipa til
      • festivalen går av stabelen første laurdag i juli
Artikkelside

tårnforma

adjektiv

Tyding og bruk

med form som eit tårn (1)
Døme
  • ein tårnforma fjellformasjon
Artikkelside

takryttar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lite tårn tvers over eit møne, til pynt eller som klokketårn
Artikkelside