Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 26 oppslagsord

stengje, stenge 2

stengja, stenga

verb

Opphav

norrønt stengja; av stong

Tyding og bruk

  1. late att (og låse);
    Døme
    • stenge døra;
    • kafeen stenger kl. 20;
    • krigsskip stengde fjordmunningen;
    • stenge av eit område;
    • stenge for utsynet;
    • stenge inne, ute
  2. fange fisk i steng
    Døme
    • stenge 70 hl sild

Faste uttrykk

  • stenge av
    skru av (straumen, vatnet)
Artikkelside

stong

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt stǫng; truleg av stinge

Tyding og bruk

  1. lang og heller grann lekam;
    Døme
    • fiske med sluk og stong
    • i idrett:
      • ikkje ha eit skot mellom stengene – rett på mål
  2. Døme
    • ei stong er til vanleg seks alner lang
Artikkelside

lorgnett

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk ‘liten kikert’, av lorgner ‘halde auge med’

Tyding og bruk

brille utan stenger som ein festar med ei klemme over naseryggen
Artikkelside

port

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt port, av mellomnorsk portr; av latin porta ‘dør’

Tyding og bruk

  1. opning for gjennomgang eller gjennomkøyring
    Døme
    • vi gjekk gjennom porten til gravlunden
  2. Døme
    • inngang i porten
  3. stenge for portopning;
    Døme
    • porten står på vidt gap;
    • skipet har port akter
  4. to stenger som markerer kor ei slalåmløype går;

Faste uttrykk

  • setje på porten
    kaste ut, gje avskil (frå arbeidplass)
    • arbeidarane på smelteverket vart sette på porten
Artikkelside

innstøypt

adjektiv

Tyding og bruk

som er støypt inn
Døme
  • innstøypte stenger av stål i betongen
Artikkelside

klave 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt klafi

Tyding og bruk

  1. bøyel til å ha om halsen på dyr
  2. halsbøyle av metall nytta som smykke eller til å hengje smykke i
  3. reiskap til å måle diameteren på tre eller stokkar
  4. stø (2 av to krosslagde stenger

Faste uttrykk

  • har ein klave, får ein ku
    har ein det som høyrer til, får ein nok sjølve tingen også
Artikkelside

kapell

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kapella, gjennom lågtysk; frå mellomalderlatin capella, diminutiv av capa ‘kappe’, opphavleg ‘kyrkjerom der kappa til Sankt Martin var gøymd’

Tyding og bruk

  1. mindre kyrkje;
    sidebygning i kyrkje
    Døme
    • bygda har berre kapell
  2. lite orkester
  3. overbygg av stenger og presenning på lasteplan
    Døme
    • lastebil med kapell
Artikkelside

tipi

substantiv hankjønn

Opphav

sioux av ti ‘halde seg’ og pi ‘brukt til’

Tyding og bruk

kjegleforma telt oppsett av stenger tekte med bøffelhuder, tradisjonelt brukt av nordamerikanske urfolk på prærien;
jamfør wigwam
Artikkelside

hesje 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. rekkje av staurar samanbundne med stenger eller ståltråd i fleire høgder til å tørke høy, korn eller liknande på;
  2. stillas til å hengje fisk til tørking på
Artikkelside

vinkelhake

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. linjal forma som ein rettvinkla trekant
  2. målereiskap av to rette stenger
Artikkelside
Side 1 av 3