Avansert søk

Nynorskordboka 3 oppslagsord

spikre

spikra

verb

Opphav

Tyding og bruk

slå i, feste med spikar

Døme

spikre fast ei fjøl;
spikre att, igjen ei dør;
spikre i hop, saman ei kasse;
sitje, stå som spikra – heilt fast, urørleg

- opplegget, programmet er spikra – er endeleg fastlagt

klamp

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med klepp og klopp

Tyding og bruk

kort, tjukt tre- eller metallstykke;
kloss (1, 1)
Døme
- spikre på ein klamp over skøyten
gasspedal
Døme
- setje klampen i botn

Faste uttrykk

klamp om foten
(opphavleg om klossar som var bundne til føtene på hestar) hefte, hindring

saman

adverb

Opphav

norrønt saman

Tyding og bruk

i hop, i lag, hos, med kvarandre

Døme

arbeide saman;
bu saman;
drikke eit glas saman;
eige noko saman;
gå saman om noko;
ha barn saman;
kalle saman til eit møte;
alltid bli nemnde saman – dvs i samband med kvarandre;
sitje tett saman – nær kvarandre;
slutte seg saman;
tromme saman mykje folk;
binde saman;
bite tennene saman – òg: kjempe mot vanskane;
blande saman;
brette, falde saman;
flyte saman – gå i eitt;
lime saman;
ruske saman papira;
sanke, spare saman;
slå saman ei bok;
spikre saman ei kasse;
bilane støytte saman – dvs kolliderte;
bryte, falle, klappe saman – òg overf: få samanbrot;
dikte, lyge saman noko;
leggje, rekne saman – summere;
– alle saman

Faste uttrykk

pakke saman
òg: gje opp
skrumpe saman
minke
stå saman
òg: vere solidarisk
ta seg saman
stramme seg opp