Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

slekt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt slekt; frå lågtysk av slacht ‘art, slag’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • høyre til ei stor slekt;
    • møte slekt og vener
  2. Døme
    • gå i arv frå slekt til slekt
  3. i biologi: underavdeling av familie (4) eller underfamilie, i regelen samansett av fleire nærståande arter, til skilnad frå art (3) og familie (4)

Faste uttrykk

  • i slekt med
    i familie med, skyld
Artikkelside

morkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk, samanheng med Möhre ‘gulrot’

Tyding og bruk

samnemning for hattsoppar i fleire slekter og familiar
Døme
  • risotto med morklar

Faste uttrykk

  • ekte morkel
    sopp i slekta Morchella med bleikbrun eller beige hatt
Artikkelside

musserong

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

i fleirtal: gruppe med fleire slekter av skivesopp
Artikkelside

kvede 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. tre med kort stamme og kvite blomstrar i rosefamilien;
    Cydonia oblonga
  2. gul frukt med eple- eller pæreform av treet kvede (1, 1)
    Døme
    • sylta kvedar
  3. samnemning for lite tre eller busk av fleire slekter i rosefamilien, til dømes eldkvede
Artikkelside

familie

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin familia ‘familie, hushald’

Tyding og bruk

  1. gruppe med foreldre og barn som ofte er ein husstand
    Døme
    • ein familie på fem;
    • familien Andersen;
    • til Liv og Knut Haug med familie;
    • ha stor familie
  2. personar som er knytte saman gjennom slektskap eller ekteskap
    Døme
    • vere av god familie;
    • eg er i familie med henne;
    • berre den nærmaste familien vart beden i bryllaupet
  3. i botanikk eller i zoologi: gruppe av fleire slekter;
    undergruppe av ein orden (4)
  4. etterkomarar etter eitt avlsdyr
  5. i overført tyding: gruppe av ting eller fenomen som høyrer saman
    Døme
    • i dag er psykiatrien eit akta medlem av den medisinske familien;
    • dei presenterte ein ny familie av mobilar

Faste uttrykk

  • stifte familie
    etablere seg i eigen heim med partnar og få barn
Artikkelside

ekornfamilie, ikornfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av gnagarar som er delt i 60 slekter;
Sciuridae
Artikkelside

jernurtfamilie, jarnurtfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av planter med 75 slekter og over 3000 arter som hovudsakleg veks i tropiske og subtropiske strøk;
Verbenaceae
Artikkelside

grasand

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

samnemning for fleire slekter i ordenen andefuglar
Døme
  • grasender som stokkand og brunnakke
Artikkelside

parakitt

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk parocchetto ‘liten prest’

Tyding og bruk

populærnamn på papegøyar i fleire slekter
Artikkelside

dodre

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med dott

Tyding og bruk

plante av ein av fleire arter og slekter i krossblomfamilien
Artikkelside
Side 1 av 2