Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

skandinavisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld Skandinavia og skandinavar
Døme
  • dei skandinaviske landa – Noreg, Sverige og Danmark;
  • den skandinaviske halvøya – Noreg og Sverige
Artikkelside

myntkonvensjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

avtale mellom fleire statar om felles eller einsarta pengesystem;
eldre nemning for myntunion
Døme
  • før hadde vi ein skandinavisk myntkonvensjon
Artikkelside

kunstnarkoloni

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

krins (2) av kunstnarar 1 som bur og arbeider på ein stad
Døme
  • dei samla seg til ein skandinavisk kunstnarkoloni i Paris
Artikkelside

interskandinavisk

adjektiv

Opphav

av inter- og skandinavisk

Tyding og bruk

som gjeld eller går føre seg mellom skandinaviske land
Døme
  • interskandinavisk samarbeid;
  • den interskandinaviske språkforståinga
Artikkelside

enfant terrible

substantiv hankjønn

Uttale

angfanˊg teriˊbl

Opphav

frå fransk ‘fælt barn’

Tyding og bruk

person som seier og gjer ting som forskrekkar og valdar skam, særleg for den familien eller gruppa han eller ho høyrer til
Døme
  • ein enfant terrible i skandinavisk design
Artikkelside

øre 2

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

norrønt eyrir, fleirtal aurar; av latin aureus ‘gullmynt’ av aurum ‘gull’

Tyding og bruk

  1. skandinavisk mynteining verd ¹⁄₁₀₀ krone
    Døme
    • det kosta ei krone og femti øre;
    • siste øra(ne) gjekk til ein kopp kaffi;
    • ikkje ein (eit) øre – ikkje noko, ingenting;
    • han åtte ikkje ein (eit) øre;
    • han stod der utan ein (eit) øre – heilt pengelens;
    • det er ikkje verdt fem øre – ikkje nokon ting
  2. før: nordisk vekt- og mynteining, om lag 25 gram, verd ⅛ mark
  3. før: jordegodseining i landskyldrekninga som gav eitt bismarpund smør (eller tilsvarande verdi i andre vareslag) i årleg leige

Faste uttrykk

  • på øren el. øret
    i uttrykk
    nøyaktig
    • det stemmer på øren (øret)
Artikkelside

bryting

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør brytning

Tyding og bruk

  1. det å bryte (2) eller bli broten
    Døme
    • bryting av ny mark
  2. motsetning mellom ulike synsmåtar;
    Døme
    • ideologiske brytingar
  3. i idrett: form for tvikamp der ein med ulike grep om kroppen eller armane prøver å leggje motstandaren på ryggen med begge skuldrene i golvet
    Døme
    • NM i bryting
  4. i fysikk: refraksjon
  5. i språkvitskap: eldre skandinavisk lydutvikling der ein kort e i ei rotstaving har gått over til ja eller jo når høvesvis a eller u i neste stavinga har verka på denne e-en
Artikkelside

akevitt

substantiv hankjønn

Uttale

akevitˊt

Opphav

av latin aqua vitae ‘livsens vatn’

Tyding og bruk

skandinavisk krydra brennevin
Artikkelside