Avansert søk

Nynorskordboka 24 oppslagsord

nøyen

adjektiv

Opphav

av lågtysk nouwe ‘smal, nøyen’

Tyding og bruk

nær, intim
Døme
- eit nøye samsvar
nøyaktig, presis
Døme
- ei nøyen attgjeving
grundig, inngåande, omhyggeleg
Døme
- ha nøyen kjennskap til noko;
- ei nøyen utgreiing;
- ei nøgnare analyse
- brukt som adverb:
  sjå nøgnare på noko
pirkete, streng
Døme
- vere nøyen med noko;
- vere nøyen på det

teskei

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lita skei, til dømes til å røre i te eller kaffi med
innhald i ei teskei (1);
forkorta ts
Døme
- ei teskei salt

Faste uttrykk

få inn med teskei
måtte bli forklart noko svært utførleg for å forstå
gje inn med teskei
måtte forklare noko på ein nøyen og omstendeleg måte

kopi

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå mellomalderlatin copia ‘avskrift’

Tyding og bruk

gjenpart;
avtrykk (3);
avskrift (2)
Døme
- ta ein kopi av artikkelen;
- leggje ved ein kopi av kvitteringa
nøyen etterlikning
Døme
- lage ein kopi av statuen

Faste uttrykk

vere ein tru kopi av
vere heilt lik
ho er ein tru kopi av mora

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

sett saman av store delar eller partiklar;
storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
til skilnad frå fin (9)
Døme
- ein stor og grov kar;
- grovt tømmer;
- grov sand;
- grovt sandpapir;
- grovt brød;
- grove andletsdrag;
- grov hud
lite detaljert, unyansert, lite nøyen
Døme
- få eit grovt overslag;
- vi gjorde berre ei grov måling;
- eg er i grove trekk samd med deg
- brukt som adverb
  hogge noko grovt til;
  grovt skissert
stor, alvorleg, brutal
Døme
- eit grovt tjuveri;
- ta grov betaling;
- ha grovt med pengar;
- bli dømd for grov vald
- brukt som adverb
  lyge grovt
mørk, djup
Døme
- han har ikkje særleg grov stemme
dryg, udanna, uhøfleg, rå;
som er på kanten
Døme
- ho er grov i kjeften;
- fortelje ei grov historie;
- kome med grove skuldingar;
- vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

det grøvste
det viktigaste eller mest vesentlege;
størsteparten
grov kam
kam med stort mellomrom mellom tennene
grov sjø
(sjø med) store bølgjer

flid

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; jamfør flittig

Tyding og bruk

trott, iver, omhug

Døme

gjere noko med flid;
vise flid i arbeidet

Faste uttrykk

gjere seg flid med
vere nøyen og omhugsam

gje inn med teskei

Tyding og bruk

måtte forklare noko på ein nøyen og omstendeleg måte;

Sjå: teskei

småleg

adjektiv

Tyding og bruk

som manglar blikk for ein større heilskap;
trongsynt
Døme
- ta smålege omsyn
altfor nøyen;
gjerrig, knipen

gjere seg flid med

Tyding og bruk

vere nøyen og omhugsam;

Sjå: flid

nikker

adjektiv

Opphav

truleg samanheng med gnike

Tyding og bruk

sparsam, gjerrig
Døme
- vere nikker med maten
nøyen, vand, sær
Døme
- vere nikker på det

grannsam

adjektiv

Tyding og bruk

nøyen, nøyaktig, detaljert, presis

Døme

grannsame målingar og observasjonar

Side 1 av 3

Resultat per side: