Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 29 oppslagsord

nøyen

adjektiv

Opphav

av lågtysk nouwe ‘smal, nøyen’

Tyding og bruk

  1. nær, intim
    Døme
    • eit nøye samsvar
  2. nøyaktig, presis
    Døme
    • ei nøyen attgjeving
  3. grundig, inngåande, omhyggeleg
    Døme
    • ha nøyen kjennskap til noko;
    • ei nøyen utgreiing;
    • ei nøgnare analyse
    • brukt som adverb:
      • sjå nøgnare på noko
  4. pirkete, streng
    Døme
    • vere nøyen med noko;
    • vere nøyen på det
Artikkelside

pinleg

adjektiv

Opphav

av pine (1

Tyding og bruk

  1. som ein kjenner seg brydd ved;
    flau, plagsam, lei
    Døme
    • ein pinleg situasjon
    • brukt som adverb:
      • ein pinleg dårleg innsats
  2. brukt som forsterkande adverb: særs, svært
    Døme
    • vere pinleg nøyen med arbeidet
Artikkelside

nitid 2

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin nitidus ‘blank, skinande’

Tyding og bruk

fin, sirleg, prydeleg, forseggjord;
Døme
  • ei nitid handskrift;
  • eit nitid arbeid
Artikkelside

noggrann

adjektiv

Opphav

jamfør svensk noggrann; samanheng med nøyen og grann (2

Tyding og bruk

  1. nøyaktig, eksakt
    Døme
    • noggranne målingar
    • brukt som adverb
      • vere noggrant like stor
  2. grundig, utførleg, detaljert
    Døme
    • ei noggrann skildring;
    • gje noggranne opplysningar
  3. nøyen, samvitsfull, omhyggjeleg
    Døme
    • vere noggrann i alt arbeid
Artikkelside

nikker

adjektiv

Opphav

truleg samanheng med gnike

Tyding og bruk

  1. sparsam, gjerrig
    Døme
    • vere nikker med maten
  2. nøyen, vand, sær
    Døme
    • vere nikker på det
Artikkelside

kopi

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå mellomalderlatin copia ‘avskrift’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ta ein kopi av artikkelen;
    • leggje ved ein kopi av kvitteringa
  2. nøyen etterlikning
    Døme
    • lage ein kopi av statuen

Faste uttrykk

  • vere ein tru kopi av
    vere heilt lik
    • ho er ein tru kopi av mora
Artikkelside

nøye 2

adjektiv

Opphav

av nøyen

Tyding og bruk

  1. Døme
    • føre nøye rekneskap;
    • dei er så nøye på det
  2. brukt som adverb: grundig, nøyaktig, omhyggeleg, presist
    Døme
    • høyre nøye etter;
    • følgje rettleiinga nøye;
    • det veit eg ikkje så nøye;
    • ikkje ta det så nøye med noko
Artikkelside

matvand

adjektiv

Tyding og bruk

nøyen på maten;
kresen
Artikkelside

kresen

adjektiv

Opphav

samanheng med norrønt krás ‘velsmakande rett’; jamfør krås (1

Tyding og bruk

  1. som berre liker visse slag mat;
    vanskeleg i matvegen;
    Døme
    • kresne barn som ikkje vil ete grønsaker
  2. kritisk og nøyen når det gjeld å velje, godta eller verdsetje noko
    Døme
    • kresne tilhøyrarar;
    • vere kresen på fisken;
    • lage eit krese utval av julesongane
Artikkelside

gjere seg flid med

Tyding og bruk

vere nøyen og omhugsam;
Sjå: flid
Artikkelside
Side 1 av 3