Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

metrisk

adjektiv

Opphav

frå gresk, av metron; sjå meter (

Tyding og bruk

som gjeld metrikk
som gjeld, høyrer til eller er rekna ut etter metersystemet
Døme
- metrisk mål og vekt;
- det metriske systemet med kilo og gram

Artikkelside

metrikk

substantiv hankjønn

Opphav

av latin (ars) metrica ‘metrisk (kunst)'; av gresk metrikos ‘metrisk’

Tyding og bruk

lære om versebygnad;

verselære

Artikkelside

liter

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk og mellomalderlatin; frå gresk litra ‘vekt på 12 unser’

Tyding og bruk

metrisk måleining for rominnhald;

symbol l;

jamfør desiliter og hektoliter

Døme

1 liter = 1 dm³;
to liter mjølk;
eit fem liters spann

Artikkelside

karat

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå arabisk; av gresk keration ‘frø frå belgen av johannesbrødfrukta’, som vart brukt som vektlodd

Tyding og bruk

vekteining for edelsteinar og perler
Døme
- metrisk karat = 0,2 g
nemning for relativ mengd gull i legering (1)
Døme
- 14 karat = ¹⁴⁄₂₄ gull

Artikkelside

verseform, versform

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

metrisk form

Artikkelside

ubunden

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje fastbunden
Døme
- hunden står ubunden
fri (2, uavhengig
Døme
- vere ubunden av tidlegare avtaler;
- ei (politisk) ubunden avis;
- ein ubunden stat
i uttrykket u- stil uttrykksmåte utan metrisk rytme og rim;
prosa
i språkvitskap: som ikkje står for noko avgrensa, fastslege eller kjent tydingsinnhald; forkorta ub.
Døme
- ein er ubunden artikkel;
- «nokon» er ubunde pronomen;
- gut er ubunden form

Artikkelside

tonn

substantiv inkjekjønn

Opphav

engelsk eigenleg ‘(vin)tønne’

Tyding og bruk

rommål for fartøy = 2,83 m³
måleining for vekt;
symbol t; jamfør t (2, 1)
Døme
- eit metrisk tonn er 1000 kg;
- ein ti tonns lastebåt – som kan ta ti tonn last

Artikkelside