Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

metrisk

adjektiv

Opphav

frå gresk, av metron; sjå meter (1

Tyding og bruk

  1. som gjeld metrikk
  2. som gjeld, høyrer til eller er rekna ut etter metersystemet
    Døme
    • metrisk mål og vekt;
    • det metriske systemet med kilo og gram
Artikkelside

ubunden

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er fastbunden
    Døme
    • hunden står ubunden
  2. fri, uavhengig
    Døme
    • vere ubunden av tidlegare avtaler;
    • ei politisk ubunden avis;
    • ein ubunden stat
  3. i språkvitskap, om substantiv og adjektiv: som ikkje er eintydig spesifisert;
    til skilnad frå bunden (2)
    Døme
    • 'gut' er eit døme på ubunden form av eit substantiv

Faste uttrykk

  • ubunde pronomen
    pronomenet ein (1 som har ein uspesifisert referanse
  • ubunden stil
    uttrykksmåte utan metrisk rytme og rim;
    prosa (1)
Artikkelside

verseform, versform

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. litterær form med bundne vers;
  2. oppbygging av ei verselinje eller eit dikt, særleg med tanke på arta av og talet på verseføter;
Artikkelside

ubunden stil

Tyding og bruk

uttrykksmåte utan metrisk rytme og rim;
Sjå: ubunden
Artikkelside

karat

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå arabisk; av gresk keration ‘frø frå belgen av johannesbrødfrukta’, som vart brukt som vektlodd

Tyding og bruk

  1. vekteining for edelsteinar og perler
    Døme
    • metrisk karat = 0,2 g
  2. nemning for relativ mengd gull i legering (1)
    Døme
    • 14 karat = ¹⁴⁄₂₄ gull
Artikkelside

liter

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk og mellomalderlatin; frå gresk litra ‘vekt på 12 unser’

Tyding og bruk

metrisk måleining for rominnhald;
symbol l;
Døme
  • 1 liter = 1 dm3;
  • to liter mjølk;
  • eit fem liters spann
Artikkelside

metrikk

substantiv hankjønn

Opphav

av latin (ars) metrica ‘metrisk (kunst)'; av gresk metrikos ‘metrisk’

Tyding og bruk

lære om versebygnad;
Artikkelside

tonn

substantiv inkjekjønn

Opphav

engelsk eigenleg ‘(vin)tønne’

Tyding og bruk

  1. rommål for fartøy = 2,83 m³
  2. måleining for vekt;
    symbol t; jamfør t (2, 1)
    Døme
    • eit metrisk tonn er 1000 kg;
    • ein ti tonns lastebåt – som kan ta ti tonn last
Artikkelside