Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

luke 2

luka

verb

Opphav

frå lågtysk ‘rykkje, nappe’

Tyding og bruk

reinske ugras med hand (og samstundes tynne ut plantene)
Døme
- luke eit bed;
- luke ugras;
- luke gulrot
i overført tyding: ta vekk noko uønskt frå ein heilskap
Døme
- luke ut dei verste feila i stilane

luke 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

lem, lita dør til å stengje ei opning med
- - bakluke
  - damluke
  - kjellarluke
opning, glugge i ein vegg, eit skipsdekk og liknande
Døme
- sitje i luka på postkontoret;
- skalke lukene
- - billettluke
  - lasteluke
  - lufteluke
mellomrom, tomrom, lomme (2)
Døme
- parkere i ei luke;
- løparen fekk ei luke til resten av feltet

Faste uttrykk

luft i luka
liv og røre

hiv 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

det å hive;
lyft (med vinsj, kran og liknande)
Døme
- ta fram sekker til luka og gjer klart til hiv
last(mengd) som blir lyfta i ein gong (i vinsj, kran og liknande)
Døme
- den store krana svinga hiv etter hiv inn på bryggja
sleng (1, 1), kast (4);
fart (2)
Døme
- det er hiv i den karen
slingring (2), rulling, overhaling (2)
Døme
- skøyta tok eit hiv

smelle 3

smella

verb

Opphav

Tyding og bruk

lage smell (2, 1);
klemme, slå til
- smelle neven i bordet;
- smelle att luka;
- smelle med dørene;
- smelle til nokon midt i fjeset;
- smelle til for fullt – satse alt ein maktar
skjenne høglydt
- skjelle og smelle