Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
14 treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

klaver

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå latin , nylaging av clavis ‘tangent’, opphavleg ‘nøkkel’

Tyding og bruk

samnemning på strengeinstrument med klaviatur, særleg om piano (1, 1) og flygel (2

Faste uttrykk

  • trampe i klaveret
    dumme seg ut, vere taktlaus
Artikkelside

hamar 1, hammar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hamarr ‘stein’

Tyding og bruk

  1. bratt bergvegg, knaus
    Døme
    • fare over haug og hamar
  2. handreiskap med lett skaft og tungt slaghovud til å banke med
    Døme
    • slå i spikaren med ein hamar;
    • med hamar og tong;
    • øksehovudet kan brukast som hamar
  3. mekanisk driven bankereiskap
  4. i musikk: filtkledd treklubbe på klaver som slår mot ein streng når den tilsvarande tangenten blir trykt ned;
    jamfør hamarklaver
  5. i anatomi: det ytste av dei tre små beina i mellomøyret;

Faste uttrykk

  • hamar og sigd
    kommunistisk symbol
  • kome under hamaren
    bli seld på auksjon (der sal blir markert med eit hamarslag)
  • Tor med hamaren
    i norrøn mytologi: toreguden, ofte brukt om torevêr
    • med desse mørke skyene er nok ikkje Tor med hamaren langt unna
Artikkelside

sonate

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk; av latin sonare ‘lyde’

Tyding og bruk

musikkstykke i fleire satsar for eitt eller nokre få instrument, ofte piano og eit anna instrument
Døme
  • ein sonate for cello og klaver
Artikkelside

firhendig, firehendig

adjektiv

Tyding og bruk

som blir utført med fire hender
Døme
  • musikk for firhendig klaver
  • brukt som adverb
    • spele firhendig
Artikkelside

trampe i klaveret

Tyding og bruk

dumme seg ut, vere taktlaus;
Sjå: klaver
Artikkelside

klaviatur

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk; jamfør klaver

Tyding og bruk

tastar eller tangentar på klaver, trekkspel og liknande instrument;
Artikkelside

klaversats

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sats (2) i komposisjon for klaver
Artikkelside

repetitør

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør repetere

Tyding og bruk

musikar som akkompagnerer på klaver og leier innøvinga av song i opera, korverk eller liknande
Artikkelside

diplomeksamen

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

avslutningseksamen frå høgskule eller universitet der ein får diplom (2) for ei større, sjølvstendig oppgåve
Døme
  • ta diplomeksamen i klaver;
  • han har diplomeksamen frå ein teknisk høgskule i utlandet
Artikkelside

toccata

substantiv hankjønn

Uttale

tåkaˊta

Opphav

italiensk av toccare ‘røre ved’

Tyding og bruk

virtuos komposisjon i fri form for orgel eller klaver
Artikkelside
Side 1 av 2