Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 5 oppslagsord

forråde

forråda

verb

Opphav

frå lågtysk ‘råde falskt’, jamfør norrønt forráða; av for- (2 og rå (6

Tyding og bruk

  1. opptre trulaust mot;
    Døme
    • forråde fedrelandet;
    • forråde ein ven
  2. gjere kjend;
    Døme
    • forråde seg;
    • smilet forrådde kva ho tenkte på
Artikkelside

melde 3

melda

verb

Opphav

frå lågtysk ‘forråde’

Tyding og bruk

  1. seie frå om ei ulovleg handling til styresmaktene, særleg politiet
    Døme
    • melde saka til lensmannen;
    • bli meld for ærekrenking
  2. gje til kjenne;
    gje beskjed om, varsle;
    kunngjere, rapportere
    Døme
    • kven kan eg melde?
    • melde brann;
    • melde forfall;
    • det er meldt regn;
    • avisene melder om nye kampar ved fronten;
    • har du noko nytt å melde ?
  3. Døme
    • kan du melde meg når du er komen heim?
  4. i kortspel: gje til kjenne (det spelet ein trur ein har kort til)
    Døme
    • melde to spar;
    • melde pass;
    • det er din tur til å melde
  5. gje ei (skriftleg) vurdering av;
    omtale offentleg
    Døme
    • melde nye bøker;
    • han melde plata i avisa

Faste uttrykk

  • med respekt å melde
    om eg så må seie;
    orsak uttrykket;
    sant å seie
    • dette er, med respekt å melde, berre tøv
  • melde frå
    varsle
    • dei melde frå om brannen
  • melde inn
    registrere som medlem
    • melde seg inn i eit lag;
    • dei melde klubben inn i forbundet
  • melde opp
    registrere for eksamen eller anna prøve
    • melde seg opp til eksamen;
    • det er trafikkskulane som melder opp elevar til oppkøyring
  • melde på
    registrere som deltakar
    • ho melde seg på franskurset;
    • skiforbundet har meldt han på til løpet
  • melde seg
    • (møte opp og) kunngjere at ein er interessert i eller klar til noko
      • melde seg i resepsjonen når ein kjem til legen;
      • melde seg til teneste;
      • det har meldt seg ni søkjarar
    • vise seg, kome
      • vanskane melder seg;
      • sjukdomen melde seg alt i barndomen
  • melde ut
    • seie opp medlemskap
      • ho melde seg ut av partiet;
      • dei vil melde landet ut av EU
    • ikkje lenger vere ein del av
      • du kan ikkje melde deg ut av samfunnet
Artikkelside

svike

svika

verb

Opphav

norrønt svíkja

Tyding og bruk

  1. bryte ordet, lovnaden sin;
    Døme
    • kjærasten sveik henne;
    • svike kameratane sine
    • i perfektum partisipp:
      • kjenne seg sviken;
      • svikne voner – voner som glapp
  2. vere utett, leke
    Døme
    • støvelen svik
Artikkelside

forråding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å forråde;
Døme
  • vere skuldig i forråding mot fedrelandet
Artikkelside

forrædar

substantiv hankjønn

Uttale

fåreˊdar

Opphav

frå lågtysk; samanheng med forråde

Tyding og bruk

person som forråder nokon;
Døme
  • din forrædar!
  • bli kalla ein forrædar;
  • røpe ein forrædar
Artikkelside