Avansert søk

Nynorskordboka 3 oppslagsord

fire 2

fira

verb

Opphav

gjennom lågtysk; frå fransk virer ‘dreie’

Tyding og bruk

slakke, sleppe etter;
heise ned, la sige, senke
Døme
- fire seglet;
- fire ned kista;
- fire seg ned i tau
gje etter, føye seg;
slå av
Døme
- fire på krava

Faste uttrykk

ikkje fire/vike ein tomme
stå fast på standpunktet sitt
kommunen firer ikkje ein tomme på krava;
dei var standhaftige og veik ikkje ein tomme

vike 1

vika

verb

Opphav

norrønt vík(j)a

Tyding og bruk

dra seg attende;
gå til sides
Døme
- fienden vik attende;
- køyretøy skal vike for trafikk frå høgre;
- natta må vike for dagen;
- vike av frå kursen;
- vike unna, til sides
- i presens partisipp:
gje etter;
forlate
Døme
- den vik som veit mest;
- vike formannsplassen;
- vike prioritet – avstå

Faste uttrykk

ikkje fire/vike ein tomme
stå fast på standpunktet sitt
kommunen firer ikkje ein tomme på krava;
dei var standhaftige og veik ikkje ein tomme
på vikande front
i ferd med å gje opp, gje etter eller liknande;
på defensiven

leider

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

taustige med tretrinn, særleg til å hengje utanbords på skip
stige eller trapp, til dømes mellom skipsdekk og lasterom
ståltau som eit sneisegl renn på når ein heiser og firer det