Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 37 oppslagsord

dessert

substantiv hankjønn

Uttale

desæˊr

Opphav

av fransk désservir ‘rydde av bordet’

Tyding og bruk

etterrett i eit (middags)måltid

Døme

ha ost og frukt til dessert

Artikkelside

sorbé, sorbe

substantiv hankjønn

Uttale

sorbeˊ

Opphav

frå arabisk sharāb ‘drikk’

Tyding og bruk

dessert laga av halvfrosen saft av frukt eller bær

Artikkelside

sjølvplukka

adjektiv

Tyding og bruk

som ein har plukka sjølv

Døme

til dessert er det sjølvplukka bringebær

Artikkelside

tilsløre

tilsløra

verb

Tyding og bruk

halde løynd;

tåkeleggje (2)

Døme

tilsløre sanninga

Faste uttrykk

tilslørte bondepiker
dessert av bruna brødrasp, eplemos og krem lagt lagvis

Artikkelside

is

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt íss

Tyding og bruk

frose vatn, frosen væske
Døme
- vatnet fraus til is;
- mesteparten av Grønland er dekt med is;
- hendene hennar var kalde som is
isbit
Døme
- wiskey med is
islag på sjø, innsjø eller elv
Døme
- isen på fjorden måtte brytast opp med isbrytar;
- gå gjennom isen
iskrem, ispinne
Døme
- ha is til dessert;
- is er godt når det er varmt
- - krokanis
  - sjokoladeis

Faste uttrykk

bryte isen
vinne over motsetning, misstemning eller liknande
leggje noko på is
leggje til sides, utsetje handsaminga, dryge med å ta avgjerd
på tynn is
på usikker grunn;
i ein situasjon ein ikkje har kontroll på
eg trur det, men her er eg på tynn is
skyte is
om frosne ting, til dømes matvarer: få iskappe rundt seg når dei kjem i varmare luft eller vatn

Artikkelside

glimte

glimta

verb

Opphav

samanheng med glime (

Tyding og bruk

lyse i glimt (1);

skine kort;

blinke (, 1)

Døme

det glimta frå lyset i taket

Faste uttrykk

glimte til
overraske positivt;
lykkast (ein enkelt gong)
det hender at eg glimtar til med dessert midt i veka;
boka glimtar til med ei og anna humoristisk forteljing

Artikkelside

frukt

substantiv hokjønn

Opphav

seint norrønt fruktr, gjennom lågtysk; frå latin fructus av frui ‘nyte’

Tyding og bruk

etande, saftig og kjætrik del av plante, til dømes eple, appelsin og mango
Døme
- dyrke frukt og grønsaker;
- lage ein søt dessert med frukt
fruktemne (1) (hos dekkfrøingar) omlaga etter frøinga;
i botanikk: del av plante som ber eitt eller fleire frø, og som omfattar bær (1, 1), steinfrukt, nøtt (1) og kapsel (5)
Døme
- setje frukt
i overført tyding: utbyte, godt resultat, vinning;
verknad, resultat, følgje (1, 1), produkt (1)
Døme
- hauste fruktene av arbeidet;
- tilstanden er ei frukt av dårleg planlegging;
- samarbeidet bar frukter

Faste uttrykk

falsk frukt
fruktliknande plantedel (til dømes jordbær)
forboden frukt
det ein ikkje har lov til, men som er mest lokkande
forboden frukt smaker best

Artikkelside

ananas

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom portugisisk ananás, frå tupí-guaraní

Tyding og bruk

plante av slekta Ananas i ananasfamilien;
Ananas comosus
frukt av ananas (1)
Døme
- ha ananas til dessert

Artikkelside

pannacotta

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk panna cotta ‘kokt fløyte’

Tyding og bruk

pudding laga av fløyte, sukker, vanilje og gelatin, ofte servert med bærsaus

Døme

til dessert serverte ho små skåler med pannacotta med bringebær

Artikkelside

bankers

adjektiv

Uttale

bænˊkers

Opphav

opphavleg genitiv av banker

Tyding og bruk

sikker, garantert

Døme

iskrem til dessert er bankers;
ho er alltid bankers på midtbana

Artikkelside

Side 1 av 4

Resultat per side: