Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
363 treff

Nynorskordboka 363 oppslagsord

bilete, bilde

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt bilæti

Tyding og bruk

  1. (teikna, måla, fotografert) attgjeving av noko eller nokon
    Døme
    • måle eit bilete;
    • ha bilete på veggen;
    • sjå på bilete
  2. Døme
    • ha eit klart bilete av noko;
    • ha bilete i hovudet
  3. Døme
    • romanen gjev eit råkande bilete av tilhøva under krigen
  4. Døme
    • tale i bilete
  5. aktuell situasjon (slik han ter seg)
    Døme
    • etter kommunevalet er biletet eit anna

Faste uttrykk

  • få eit bilete av
    få inntrykk av eller oversikt over
    • vi må få eit bilete av situasjonen
  • gje eit bilete av
    gje eit inntrykk av;
    spegle av
    • målingane gjev eit bilete av meiningane i ulike landsdelar
  • kome inn i biletet
    bli aktuell, måtte reknast med
    • andre reglar kan kome inn i biletet
  • ta bilete
    fotografere
    • kan du ta eit bilete av meg?
  • vere inne i biletet
    gjere seg gjeldande
    • dei har vore sterkt inne i biletet
  • vere ute av biletet
    vere uaktuell
    • to av alternativa er ute av biletet
Artikkelside

NB 2

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for notabene (2;
brukt som oppmoding om å leggje merke til noko
Døme
  • NB! Vi åtvarar mot sterke bilete
Artikkelside

klisjé, klisje

substantiv hankjønn

Uttale

klisjeˊ

Opphav

frå fransk; jamfør klisjere

Tyding og bruk

  1. metallplate til å prente av bilete eller tekst med
  2. utbrukt, stivna seiemåte
    Døme
    • nytte mange klisjear
  3. stereotypt og føreseieleg handlingsforløp
    Døme
    • filmen er full av klisjear
Artikkelside

storskjerm

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skjerm som kan vise tv-sending, film eller bilete i svært stort format
Døme
  • vise fotball på storskjerm
Artikkelside

situasjonsbilete, situasjonsbilde

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

bilete eller framstilling av ein situasjon
Døme
  • eit situasjonsbilete prega av slitne tilsette
Artikkelside

sinnbilete, sinnbilde

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter tysk; av sinn (1

Tyding og bruk

sanseleg teikn for eller bilete på eit omgrep;
Døme
  • vere eit sinnbilete på noko
Artikkelside

spegel

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt spegill, gjennom lågtysk; frå latin speculum

Tyding og bruk

  1. blank plate av metall eller glas (med belegg på baksida) som reflekterer lysstrålar og dermed gjev bilete
    Døme
    • sjå seg i spegelen;
    • hengje opp ein ny spegel
  2. blank, glatt overflate
  3. avgrensa overflate

Faste uttrykk

  • riset bak spegelen
    trugsmål som ein har i bakhanda
Artikkelside

utbrettbilete, utbrettbilde

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

samanfalda bilete i eit blad til å brette utover, ofte av lettkledde personar eller kjendisar
Artikkelside

ultrarapid

adjektiv

Tyding og bruk

om filmopptak: som er fotografert med fleire bilete per tidseining enn normalt, slik at opptaket kan spelast av i sakte film
Artikkelside

tittel

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt titull; av latin titulus, opphavleg ‘innskrift, påskrift’

Tyding og bruk

  1. namn eller overskrift som kort gjev eller symboliserer innhaldet av ein tekst, bilete eller liknande
    Døme
    • stykket har ein ironisk tittel;
    • kva var tittelen på boka?
  2. nemning for den stillinga eller rangen ein person har
    Døme
    • ein fin tittel;
    • ha tittelen greve;
    • ein beskytta tittel
  3. nemning for meister innanfor ei idrettsgrein
    Døme
    • forsvare tittelen frå i fjor
Artikkelside