Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

replikk

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør replisere

Tyding og bruk

  1. ytring, svar, stutt innlegg i eit ordskifte
    Døme
    • vere kjapp i replikken;
    • kome med ein drepande replikk
  2. ein av fleire ytringar som ein skodespelar har i eit teaterstykke, i ein film eller liknande
    Døme
    • morosame scener og replikkar
  3. kopi av kunstverk laga av kunstnaren sjølv;
    jamfør replika
  4. i jus: andre innlegget til saksøkjaren i ei rettssak;
    jamfør duplikk
Artikkelside

plattheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

platt (1), flau ytring eller replikk
Artikkelside

platityde

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk plat ‘flat’

Tyding og bruk

platt, flau ytring eller replikk;
simpelt uttrykk
Artikkelside

parere 1

parera

verb

Opphav

gjennom tysk, frå fransk, av latin parare ‘gjere førebuing, verne’; jamfør parade

Tyding og bruk

  1. i fekting, boksing og liknande: avverje (åtak);
    jamfør parade (3)
    Døme
    • parere eit slag
  2. i ballspel: hindre skot
    Døme
    • parere eit skot
  3. vise tilbake kritikk;
    svare kontant
    Døme
    • parere ein replikk
  4. la (ein hest) stanse brått;
    jamfør parade (4)
Artikkelside

motsvar

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. svar, tilsvar, replikk
    Døme
    • brevet er meint som eit motsvar til personåtaket
  2. noko som liknar eller svarer til noko anna;
    motstykke, parallell
    Døme
    • det russiske ordet ‘sneg’ er motsvar til norsk ‘snø’;
    • eit norsk motsvar til alle dei utanlandske krimseriane
Artikkelside

klassisk

adjektiv

Opphav

gjennom tysk og fransk, frå latin classicus ‘førsteklasses’; jamfør klassikar

Tyding og bruk

  1. som høyrer til antikken
    Døme
    • klassisk arkeologi
  2. Døme
    • eit klassisk arbeid;
    • ein klassisk kriminalroman;
    • klassisk musikk
  3. rein, harmonisk
    Døme
    • ein klassisk profil
  4. som høver godt;
    Døme
    • eit klassisk døme;
    • ein klassisk replikk;
    • eit klassisk tilfelle

Faste uttrykk

  • klassisk danning
    danning som byggjer på gresk og romersk språk, litteratur og historie i antikken
  • klassiske språk
    gresk og latin
Artikkelside

herme 1

substantiv hokjønn

Opphav

av herme (3

Tyding og bruk

stutt forteljing, utsegn eller replikk som ofte blir sitert (etter ein annan)
Døme
  • det gjekk fleire hermer etter henne
Artikkelside

vittig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk i tyding innverknad frå fransk spirituel; sjå spirituell

Tyding og bruk

Døme
  • ein vittig fyr;
  • eit vittig hovud;
  • ein vittig replikk
Artikkelside

ugløymande

adjektiv

Tyding og bruk

som aldri blir gløymd;
som ein ikkje kan gløyme;
som er ei stor oppleving
Døme
  • ein ugløymande føregangsmann;
  • ein ugløymande replikk;
  • eit ugløymande møte, inntrykk, menneske
Artikkelside

tvibotna

adjektiv

Tyding og bruk

  1. med dobbel botn
    • ei gammal, tvibotna kiste;
    • huldretjørna er tvibotna
  2. i overført tyding: som har to ulike grunnlag;
    • tvibotna replikk, hug, person
Artikkelside
Side 1 av 2