Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

organisk

adjektiv

Opphav

frå gresk; jamfør organ

Tyding og bruk

  1. som høyrer til dyre- eller planteriket;
    Døme
    • organisk avfall;
    • det finst ikkje organisk liv på planeten
  2. i kjemi: som inneheld karbonsambindingar;
    Døme
    • grunnkurs i organisk kjemi
  3. i medisin: som gjeld eit organ (1) i kroppen
    Døme
    • organisk sjukdom
  4. som er ein harmonisk og naturleg del av ein større heilskap
    Døme
    • ein organisk del av samfunnet
Artikkelside

planet

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt planéta; frå gresk ‘vandrar’

Tyding og bruk

  1. himmellekam som går i fast bane rundt ei stjerne og får lys frå henne
  2. Døme
    • få eit slag midt i planeten
Artikkelside

neptunium

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet på planeten Neptun

Tyding og bruk

kunstig framstilt radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 93;
kjemisk symbol Np
Artikkelside

morgonstjerne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: planeten Venus når han er synleg før solrenning;
    jamfør aftanstjerne
  2. kølle med piggete hovud brukt til handvåpen og som vektarstav
Artikkelside

klote, klode

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med klot

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ukjende tilhøve på fjerne klotar
  2. i bunden form eintal: planeten menneska bur på;
    planeten Tellus, jordklote
    Døme
    • den største byen på kloten
Artikkelside

lysveik, ljosveik

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • den mest lysveike planeten
Artikkelside

marsbuar, Mars-buar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skapning som ein tenkjer seg finst på planeten Mars
Artikkelside

kveldsstjerne, kveldstjerne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i bunden form: nemning på planeten Venus når han er synleg på kveldshimmelen;
Artikkelside

jord

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt jǫrð

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: kloten som menneska bur på, planeten Tellus
    Døme
    • her på jorda;
    • jorda går rundt sola;
    • satellitten går i ei bane 36 000 km frå jorda
  2. i bunden form eintal: jordoverflata
    Døme
    • bøye seg til jorda
  3. masse som utgjer jordskorpa, og som kan dyrkast;
    Døme
    • bryte ny jord;
    • dyrke jorda;
    • god jord;
    • få kornet i jorda;
    • eige mykje jord;
    • gje frå seg jorda
  4. lause avleiringar som vekstar kan leve i
    Døme
    • kjøpe jord til potteplantene

Faste uttrykk

  • alt mellom himmel og jord
    alt mogleg
  • falle i god jord
    bli godt motteken, verke godt
  • falle til jorda
    mislykkast
    • alle forslaga hadde falle til jorda
  • gå under jorda
    gøyme seg;
    gå i skjul
  • halde seg på jorda
    vere jordnær
  • jamne med jorda
    leggje (hus, byar) i ruinar
  • moder jord
    jordkloten sett som opphavet til alt liv
  • ned på jorda
    til ei realistisk forståing av situasjonen;
    i ein nøktern tilstand
    • ho kom fort ned på jorda igjen etter valet
  • stikke fingeren i jorda og lukte kvar ein er
    finne ut kva stode ein er i, og handle etter det
Artikkelside

jordklote, jordklode

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: planeten jorda
Døme
  • reise til andre sida av jordkloten
Artikkelside
Side 1 av 2