Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

nisse 1

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk Nikolaos; kjæleform av namnet Nils

Tyding og bruk

  1. i nordisk folketru: vette som held til i nærleiken av menneske, særleg i tunet og uthusa på gardar, tenkt som ein liten, gråkledd mann med raud topplue og langt skjegg
    Døme
    • setje ut graut til nissen
  2. nedsetjande: tufs, tullebukk, fjompenisse
    Døme
    • ein nisse inne i Oslo avgjorde saka
  3. Døme
    • nissen kom med pakker til barna

Faste uttrykk

  • nissen på lasset
    noko uheldig eller ugagnleg som ein vil kome bort frå, men ikkje kan bli kvitt
Artikkelside

nissehue, nissehuve

substantiv hokjønn

Opphav

av nisse (1 og hue (1

Tyding og bruk

Artikkelside

nissen på lasset

Tyding og bruk

noko uheldig eller ugagnleg som ein vil kome bort frå, men ikkje kan bli kvitt;
Sjå: lass, nisse
Artikkelside

husnisse

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i folketru: nisse som held til i og vernar eit hus
Artikkelside

gardvord

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt garðvǫrðr ‘gardvaktar’

Tyding og bruk

vette, ofte tenkt som attergangar av ein forfar, som held til på (og vernar) garden;
Døme
  • gardvorden vakta gard og grunn
Artikkelside

fjøsnisse

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

nisse (1, 1) som ifølgje folketrua held til i fjøset
Artikkelside

busemann

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; førsteleddet same opphav som tysk Butz ‘nisse, spøkjelse’, opphavleg ‘liten, tjukk og forkrøpla person’

Tyding og bruk

  1. lei og streng person (som verkar skremmande);
    bølle;
    Døme
    • ein busemann i det politiske ordskiftet
  3. storkna snørrklump;
Artikkelside

tomte 1

substantiv hankjønn

Opphav

av tomt; jamfør tuft (2

Tyding og bruk

Artikkelside

tass, tasse 1

substantiv hankjønn

Opphav

av tasse (2

Tyding og bruk

  1. noko(n) som tassar;
    lite vette, nisse;
    jamfør gråt-
  2. liten, puslete person eller dyr
    Døme
    • ein halvgammal tass;
    • ein liten tass av ein bjørn
Artikkelside

skipsnisse

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

nisse som etter folketrua heldt til om bord på skip
Artikkelside
Side 1 av 2