Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
142 treff

Nynorskordboka 142 oppslagsord

standardverk

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør verk (2

Tyding og bruk

  1. klassisk (2) verk i musikk eller litteratur
    Døme
    • standardverk av Beethoven og Bach
  2. bok som er autoritativ innan eit område, og gjerne brukt som ei grunnbok i eit fag eller på eit område
    Døme
    • eit standardverk i økonomisk teori;
    • eit standarverk innan kokebøker
Artikkelside

om så er

Tyding og bruk

viss det no er slik (som nett nemnd);
Sjå: so
Døme
  • eg kan gjerne arbeide heile natta, om så er
Artikkelside

så 5, so 3

adverb

Opphav

norrønt svá

Tyding og bruk

  1. brukt om hending eller handling som skjer like etter eller på eit (litt) seinare tidspunkt;
    Døme
    • først stod dei opp, så åt dei frukost;
    • han tok på seg jakke, så skjerf, så hue og vottar;
    • først Berlin, så til Paris;
    • da han kom inn, så ringte telefonen;
    • så ein dag dukka dei opp;
    • så var det det eine, så var det det andre
  2. som ei følgje eller konsekvens av det som kjem før;
    Døme
    • han drog, så var det berre ho igjen;
    • hadde eg pengar, så skulle eg kjøpe ein ny båt;
    • kom hit, så skal du sjå;
    • viss du kjem, så skal eg lage rommet klart til deg;
    • når du ikkje vil, så må du;
    • så er den saka avgjord
  3. i grad eller omfang som det blir nemnd eller går fram av samanhengen
    Døme
    • dobbelt så stor som dei andre;
    • så fager og ung han er;
    • nei, så hyggjeleg å sjå dykk;
    • det er ikkje så sikkert;
    • dobbelt så stor;
    • vi treffest ikkje så ofte;
    • han er så redd;
    • ikkje så verst;
    • det er ikkje så nøye;
    • ha det så godt;
    • så lenge du vart
  4. i større grad enn venta
    Døme
    • så dum du er;
    • au, det svir så!
    • kjolen er så stor at ho druknar i han;
    • kvar har du vært så lenge?
  5. på den eller den måten;
    Døme
    • så skal du gjere;
    • vegen er ikkje så at ein kan køyre;
    • dei seier så;
    • det er ikkje så at vi kan tvinge fram eit møte no
  6. i tillegg;
    Døme
    • grønsaker er godt, og så er det sunt;
    • han er den høgaste i klassa, men så er han jo eldst
  7. som refererer til noko tidlegare;
    dette, slik
    Døme
    • var det så du sa?
    • dei seier så;
    • det er så si sak;
    • i så fall;
    • i så måte;
    • i så tilfelle
  8. brukt i utrop for understreke det som kjem etter
    Døme
    • så, du visste ikkje det?
    • så, det er her de sit?
  9. brukt i utrop for å slå fast at noko er ferdig, avslutta eller liknande;
    Døme
    • så, da var vi ferdige for i dag

Faste uttrykk

  • om så er
    viss det no er slik (som nett nemnd)
    • eg kan gjerne arbeide heile natta, om så er
  • så der
    ikkje særleg bra;
    så som så
    • eksamen gjekk så der
  • så lenge
    • inntil vidare;
      førebels
      • eg går ut og ventar så lenge
    • brukt som skilshelsing når ein snart møtast att
      • ha det bra så lenge!
  • så som så
    ikkje særleg bra
    • eksamen gjekk så som så
  • så visst
    utan tvil;
    visseleg
    • han er så visst ingen svindlar;
    • så visst eg vil ta ein kaffi
  • så, så
    brukt for å roe ned eller trøyste
    • så, så, det ordnar seg snart
Artikkelside

buddha

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. i ubunden form eintal: namn på Siddhartha Gautama, grunnleggjar av buddhismen
    Døme
    • ho ville gjerne lære meir om Buddha
  2. Døme
    • mange små buddhaer stod utstilte hos antikvitetshandlaren
Artikkelside

spandabel

adjektiv

Opphav

av spandere

Tyding og bruk

som gjerne gjev gåver;
Artikkelside

sosialrealisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

retning i moderne kunst som særleg skildrar arbeidsfolk, gjerne med politisk tendens (3)
Artikkelside

selskapsmat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

god, fint tillaga og gjerne dyr mat som blir servert i selskap;
Artikkelside

sjølvrådig, sjølvrådug

adjektiv

Tyding og bruk

som vil rå seg sjølv;
som gjerne vil ha viljen sin;
som ikkje lèt andre bestemme over seg;
Døme
  • ho er egen og sjølvrådig
Artikkelside

sensasjonsmakar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som vekkjer oppsikt eller gjerne vil skape sensasjon (2)
Artikkelside

selskapsmenneske

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

person som trivst og gjerne går i selskap (2)
Artikkelside
Side 1 av 15