Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 233 oppslagsord

labyrint

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , opphavleg nemning på Knossospalasset på Kreta

Tyding og bruk

  1. (stad med) innvikla system av gangar og rom der det er vanskeleg å finne fram
    Døme
    • ein labyrint av tronge smug og gater
  2. i overført tyding: noko som er innfløkt og vanskeleg å finne ut av
    Døme
    • bli fanga i ein labyrint av hendingar
  3. i anatomi: det indre øyret
Artikkelside

knekkje, knekke 2

knekkja, knekka

verb

Opphav

jamfør norrønt knekkja ‘øydeleggje’; same opphav som knekke (1

Tyding og bruk

  1. få til å knekke (1, 1);
    breste, rivne
    Døme
    • knekkje av ein kvist
    • brukt som adjektiv:
      • ein knekt skistav
  2. Døme
    • knekkje ei nøtt
  3. vinne over;
    knuse
    Døme
    • knekkje motstandaren;
    • vere knekt både fysisk og psykisk

Faste uttrykk

  • knekkje ei flaske
    opne ei flaske
    • knekkje ei flaske vin
  • knekkje koden
    • finne fram til koden
      • knekkje koden til safen;
      • programmet hadde knekt koden til nettverket
    • forstå eit tilsynelatande uforståeleg system
      • dei har knekt koden for å skape lønsame hotell i utkantstrøka
  • knekkje nakken
    ta på seg noko ein ikkje greier
    • ha eit mål som ein lett kan knekkje nakken på
Artikkelside

leidningsnett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

system av leidningar
Artikkelside

kvotesystem

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

system for fastsetjing av kvotar
Artikkelside

kretsløp, kretslaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å gå i ring i ei ubroten bane;
sirkulasjon innanfor eit system;
Døme
  • planetar som går i kretsløp rundt ei stjerne;
  • dei store økologiske kretsløpa
Artikkelside

krinsløp, krinslaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å gå i ring i ei ubroten bane;
sirkulasjon innanfor eit system;
Døme
  • ulike krinsløp i naturen;
  • det økonomiske krinsløpet
Artikkelside

krins

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med kring (1

Tyding og bruk

  1. ring av personar eller ting;
    sirkelforma bane;
    Døme
    • dei stod i små krinsar på tunet
  2. gruppe personar som høyrer saman ut frå virkefelt, interesser eller liknande;
    Døme
    • i leiande krinsar
  3. administrativt og geografisk område;
    Døme
    • alle dei røysteføre i krinsen
  4. lukka nett eller system;
Artikkelside

krets

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. ring av personar eller ting;
    sirkelforma bane;
    Døme
    • barna stod i ein krets rundt han
  2. gruppe personar som høyrer saman ut frå virkefelt, interesser eller liknande;
    Døme
    • i akademiske kretsar
  3. administrativt og geografisk område;
    Døme
    • det beste laget i kretsen
  4. lukka nett eller system;
Artikkelside

kjønnsrolle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

system av sosiale normer og forventningar til det å vere jente, kvinne, gut eller mann
Artikkelside

bruk-og-kast

substantiv ubøyeleg

Tyding og bruk

  1. det å stadig kjøpe nytt i staden for å reparere og nytte til fulle det ein allereie har;
    Døme
    • skiftande mote og låg kvalitet er bruk-og-kast sett i system;
    • eit samfunn prega av bruk-og-kast
  2. i overført tyding: noko eller nokon som ein ikkje kjenner varige forpliktingar for
    Døme
    • partnarar til bruk-og-kast;
    • bruk-og-kast av arbeidskraft
Artikkelside
Side 9 av 24