Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 118 oppslagsord

englerøyst

substantiv hokjønn

Opphav

av engel

Tyding og bruk

mild og fager røyst (1), som om ho kom frå ein engel
Døme
  • spørje med englerøyst
Artikkelside

buldre 1

buldra

verb

Opphav

av lågtysk bulderen; lydord

Tyding og bruk

  1. lage bulder;
    Døme
    • sjøen bryt og buldrar
    • brukt som adjektiv
      • buldrande fossar;
      • helse med buldrande røyst
  2. tale høgt og bråkande (og sint)
    Døme
    • banne og buldre
  3. om orrhane: få fram ein rullande gurglelyd under leik (5)
Artikkelside

skjerande

adjektiv

Tyding og bruk

om lyd: kvass, uharmonisk
Døme
  • ha ei skjerande røyst
  • som adverb
    • spele skjerande falskt
Artikkelside

votum

substantiv inkjekjønn

Opphav

latin ‘lovnad, ynske’, av vovere ‘love høgtideleg’

Tyding og bruk

røyst gjeven i ei røysting;
skriftleg eller munnleg grunngjeving for røysting;
utfall av røysting
Døme
  • mistillitsvotum;
  • særvotum
Artikkelside

vokal 2

adjektiv

Opphav

latin vocalis; sjå vokal (1

Tyding og bruk

som gjeld bruken av (song)røyst;
som blir sungen eller kan syngjast
Døme
  • ei malmfull røyst bar over dei vokale vanskane;
  • vokal og instrumental musikk
Artikkelside

vokabel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin vocabulum ‘namn, nemning’, opphavleg av vox ‘røyst’

Tyding og bruk

Artikkelside

voluminøs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. romstor, omfangsrik
    • eit voluminøst materiale
    • ei røyst med voluminøs velklang
Artikkelside

vokal 1

substantiv hankjønn

Opphav

latin substantivering av vocalis (littera) ‘klangfull (bokstav)’ av vox ‘røyst’

Tyding og bruk

stemd språklyd som ein lagar med artikulasjonsorgana når ein lèt luft strøyme meir eller mindre fritt ut gjennom munnen;
sjølvlyd, motsett konsonant
Døme
  • halvvokal;
  • vokalane våre er a, e, i, o, u, y, æ, ø og å;
  • låge, høge vokalar;
  • korte, lange vokalar
Artikkelside

velkjend, velkjent

adjektiv

Opphav

av vel (2

Tyding og bruk

som mange kjenner
Døme
  • ei velkjend røyst;
  • temaet skulle vere velkjent
Artikkelside

varm

adjektiv

Opphav

norrønt varmr

Tyding og bruk

  1. som har høg temperatur;
    som gjev varme;
    Døme
    • varmt og kaldt vatn;
    • rykande varm suppe;
    • servere litt varmt til kvelds;
    • omnen var gloande varm;
    • maskinen gjekk (seg) varm;
    • varmt i veret;
    • reise til varme land – reise til sudlanda;
    • vere sveitt og varm;
    • ein varm genser
    • i overført tyding:
      • rekke å bli varm i trøya – rekke å bli kjend med tilhøva;
      • halde ei sak varm – halde interessa levande for ei sak;
      • smi medan jernet er varmt – sjå smi (1)
  2. Døme
    • gå varmt føre seg;
    • fienden fekk ei varm mottaking
  3. hjarteleg, kjenslefylt
    Døme
    • ein varm smil;
    • varme auge, ord;
    • bli varm om hjartet;
    • ei varm røyst;
    • ei varm kvinne – varmhjarta, lidenskapeleg

Faste uttrykk

  • varme fargar
    fargar som inneheld (mest) raudt eller gult
Artikkelside
Side 7 av 12