Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 82 oppslagsord

tredele

tredela

verb

Tyding og bruk

dele i tre jamstore delar;
i perfektum partisipp:

Faste uttrykk

  • tredelt takt
    takt med tre (hovud)slag
Artikkelside

tone 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tóni, tónn, gjennom latin; frå gresk tonos

Tyding og bruk

  1. lyd som er ein verknad av regelfaste svingingar hos ein lekam
    Døme
    • fløytetone;
    • kammertone;
    • dirigenten gav koret tonen;
    • ikkje kunne syngje ein tone
  2. samspel av lys, skugge og fargar som gjev eit visst særpreg;
    fargenyanse
    Døme
    • håret har ein raudleg tone
  3. (sær)preg, svip, særeigen klang;
    Døme
    • fiolinen hadde ein vakker tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
    • måte å uttrykkje seg på
      • brevet har ein venleg tone
    • (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
      åtferd, skikk og bruk
      • takt og tone;
      • det er ikkje god tone
  4. heving eller senking av røysta, intonasjon (3) (som gjev uttrykk for stemning, innstilling og liknande)
    Døme
    • han sa det i ein fortruleg tone;
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • dette var nye tonar frå deg;
    • rose nokon i høge tonar
Artikkelside

totaktsmotor

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

motor med forbrenning på annankvar takt; jamfør firetaktar
Artikkelside

tarantell, tarantella

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk tarantola; etter namnet på byen Taranto

Tyding og bruk

  1. stor og giftig kongro(art) som lever i Sør-Italia;
    Lycosa tarantula
  2. rask italiensk dans i 6/8 takt til tamburin(ar) og kastanjettar
  3. musikkstykke til tarantell (2)
Artikkelside

tango

substantiv hankjønn

Opphav

søramerikansk; spansk frå eit afrikansk språk

Tyding og bruk

  1. dansemusikk i todelt takt
    Døme
    • spele ein tango
  2. selskapsdans til tango (1)
    Døme
    • danse tango;
    • flat tango
Artikkelside

taktslag

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

slag (med taktstokk) for å markere takt (1, 3)
Artikkelside

taktmålar

substantiv hankjønn

Opphav

av takt (1

Tyding og bruk

Artikkelside

taktkjensle

substantiv hokjønn

Opphav

av takt (2

Tyding og bruk

kjensle av, for takt
Artikkelside

taktfull

adjektiv

Tyding og bruk

som syner takt (2
Døme
  • opptre taktfullt
Artikkelside

taktfast

adjektiv

Tyding og bruk

som følgjer eller går føre seg i markert takt (I,1 og 2)
Døme
  • taktfast klapping, marsj
Artikkelside
Side 5 av 9