Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 120 oppslagsord

forgylle

forgylla

verb

Opphav

frå lågtysk; jamfør gull

Tyding og bruk

  1. trekkje med eit tynt lag gull eller materiale som liknar gull
    Døme
    • forgylle ei sølje
  2. gje gulaktig, skinande glans
    Døme
    • solstrålane forgyller landskapet
  3. gjere vakrare enn røynda;
    Døme
    • ein forfattar som forgyller tida vi lever i
Artikkelside

lime 2

substantiv hankjønn

Uttale

laim

Opphav

gjennom engelsk, spansk og arabisk; frå persisk

Tyding og bruk

  1. søt, sitronliknande frukt med tynt, grønt skal og grønt fruktkjøt;
    Citrus aurantiifolia
Artikkelside

lag

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt lag; samanheng med leggje

Tyding og bruk

  1. masse som er spreidd utover, oppå eller mellom noko;
    dekke, belegg
    Døme
    • eit tynt lag måling;
    • eit lag med krem;
    • vere dekt av eit lag med støv
  2. kvar av fleire flate einingar som ligg ovanpå eller utanpå kvarandre;
    sjikt
    Døme
    • ei blautkake med tre lag;
    • leggje veden i fleire lag;
    • ha på seg mange lag med klede
  3. sosial gruppe i eit samfunn;
    Døme
    • studentar frå høgare sosiale lag;
    • møte menneske frå alle lag i samfunnet
  4. krins av menneske i eit område som høyrer saman
  5. sosialt samvær;
    samkome, fest, selskap
    Døme
    • vere i godt lag;
    • takk for laget!
    • halde nokon med lag;
    • halde lag for nokon
  6. flokk som arbeider saman;
    organisasjon, samskipnad, klubb
  7. gruppe som deltek i konkurransar som ei eining
    Døme
    • det beste laget vann
  8. måte å fare fram mot nokon på;
    (god) måte å gjere noko på;
    Døme
    • ha godt lag med noko;
    • ha lag med ungar
  9. med preposisjonen i og adjektiv i superlativ: i litt for høg grad av det som adjektivet nemner
    Døme
    • i meste laget;
    • i minste laget;
    • boka er i lengste laget;
    • klokka sju er i tidlegaste laget;
    • løna var i knappaste laget
  10. ibuande eigenskap;
    veremåte;
    tendens
    Døme
    • ha eit underleg lag med auga;
    • ha lag til å leggje på seg
  11. Døme
    • vere i godt lag

Faste uttrykk

  • dei breie laga
    den store mengda av folk;
    massane;
    folk flest
    • dei breie laga av folket
  • det glatte lag
    sterk kritikk;
    utskjelling
    • journalistane fekk det glatte lag etter publiseringa av saka;
    • eg vart sint og gav han det glatte lag
  • gjere nokon til lags
    føye seg etter nokon;
    tilfredsstille nokon
  • ha eit ord med i laget
    vere med og avgjere
  • halde noko ved lag
    syte for at noko er uendra eller i stand
    • halde kollektivtrafikken ved lag
  • midt i laget
    middels
  • skilje lag
    gå frå kvarandre
  • spele på lag
    samarbeide
  • stå ved lag
    halde seg uendra;
    vare ved;
    gjelde
    • tilbodet står ved lag
  • ute av lage
    ikkje som vanleg;
    i ulage
    • eg er ute av lage
Artikkelside

lauvsag

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sag med smalt, tynt blad til å sage mønster i tynne tre- og metallplater
Artikkelside

krepp 1

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk crêpe; av latin crispus ‘krølla’

Tyding og bruk

  1. tynt, elastisk tøy eller hardtvinna garn med krusete overflate;
    Døme
    • sengeklede i krepp
  2. papir med krusete overflate;
    Døme
    • lage vakre blomar av krepp
Artikkelside

kvast

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; jamfør gammalsvensk kvaster

Tyding og bruk

  1. liten kost til å drysse eller dynke med
  2. bunt av blomstrar, strå, stenglar eller noko anna lett og tynt;
    (liten) bukett (1)
    Døme
    • ein kvast påskeliljer;
    • ein kvast med persille
  3. blomsterstand der stengelen endar i ein blomster og skyt ut ei eller fleire nye greiner under han som tek over veksten
Artikkelside

kolibri

substantiv hankjønn

Uttale

koliˊbri

Opphav

gjennom spansk; frå eit karibisk språk

Tyding og bruk

liten fargeglinsande fugl med langt, tynt nebb i familien Trochilidae
Artikkelside

fal 2

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  2. skal, hinne, tynt lag
Artikkelside

kateter 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk , av kathienai ‘søkkje’

Tyding og bruk

tynt røyr til å føre inn i holrom i kroppen, særleg urinblæra, for å fjerne eller setje inn væske
Døme
  • ho fekk sett inn kateter før operasjonen
Artikkelside

kapillar, kapillær 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin capillus ‘hår’

Tyding og bruk

  1. tynt røyr;
  2. svært trong blodåre med tynne vegger;
    Døme
    • kapillara er dei minste blodårane i kroppen
Artikkelside
Side 4 av 12