Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 72 oppslagsord

lingvist

substantiv hankjønn

Opphav

nylaging av latin lingua ‘tunge, språk’

Tyding og bruk

maurslukar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gomlar av familien Myrmecophagidae med lang, kleimen tunge som han fangar maur og termittar med

manual 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av manus ‘hand’; i tydinga ‘handbok’ frå engelsk

Tyding og bruk

  1. treningsreiskap av to tunge kuler som er bundne saman med ei stong
    Døme
    • styrkje armmusklane med manualar
  2. bok med instruksjonar og opplysningar;

manipulator

substantiv hankjønn

Uttale

manipulaˊtor i fleirtal manipulaˊtorar; manipulatoˊrar

Tyding og bruk

  1. person som manipulerer
  2. instrument brukt i staden for handkraft, til dømes til å flytte på farlege stoff eller tunge ting

krane

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk, frå fransk grue; av latin grus ‘trane’

Tyding og bruk

  1. innretning, maskin til å lyfte og flytte (etter måten) tunge ting med;
    Døme
    • heisekrane;
    • lossekrane
  2. tappe- og/eller stengjemekanisme på vass- eller gassrøyr eller på fat, tank eller liknande;
    Døme
    • vasskrane

kran

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk, frå fransk grue; av latin grus, ‘trane’

Tyding og bruk

  1. innretning, maskin til å lyfte og flytte (etter måten) tunge ting med
  2. mekanisme til å opne og stengje vassrøyr, gassrøyr, fat, tankar eller liknande
    Døme
    • krana på vasken

Faste uttrykk

  • stengje kranene
    • stoppe tilførsla av noko
      • om bankane stengjer kranene, stansar finansieringa av store prosjekt
    • stoppe alkoholservering
      • kommunen vedtok å stengje kranene klokka tolv

lavett

substantiv hankjønn

Uttale

lavetˊt

Opphav

gjennom tysk; frå fransk l’affût av fût ‘skaft, stokk’

Tyding og bruk

understell (på hjul) til tunge skytevåpen, til dømes kanonar

klampe

klampa

verb

Tyding og bruk

  1. gå tungt og larmande
    Døme
    • gå og klampe i tunge støvlar
  2. setje klamp (1)

jekk

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk jack, av personnamnet Jack, familiær form for John

Tyding og bruk

  1. reiskap, ofte med hydraulisk (2) pumpe, brukt til å lyfte tunge ting med
  2. i poker: det å jekke (2)

hål

adjektiv

Opphav

norrønt háll

Tyding og bruk

  1. som ein glir lett på;
    Døme
    • hål is;
    • hålt føre;
    • det er hålt på asfalten
  2. som glir lett
    Døme
    • fisken var så hål at han var mest umogleg å halde
  3. Døme
    • ein hål kar;
    • ha ei hål tunge