Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 42 oppslagsord

hardne

hardna

verb

Opphav

norrønt harðna; av hard

Tyding og bruk

  1. bli hard eller hardare
    Døme
    • støypen hardna fort
  2. bli omsynslaus
    Døme
    • kampen hardna til
Artikkelside

hardhendt

adjektiv

Opphav

jamfør -hendt

Tyding og bruk

  1. om person: som er for hard på handa;
    Døme
    • legen var temmeleg hardhendt
  2. om framgangsmåte: streng, hard
    Døme
    • få ei hardhendt handsaming
    • brukt som adverb
      • gå hardhendt fram
Artikkelside

hai

substantiv hankjønn

Opphav

av nederlandsk haai, lånt frå nordisk; same opphav som hå (2

Tyding og bruk

  1. samnemning for bruskfiskar med gjeller på sida av hovudet og med munnen (oftast) på undersida, omfattar fleire underordenar
    Døme
    • håkjerring er ein hai
  2. omsynslaus og pengegrisk person
    Døme
    • kyniske haiar tek heile fortenesta
Artikkelside

fisk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt fiskr

Tyding og bruk

  1. virveldyr som lever i vatn og pustar med gjeller
    Døme
    • få mykje fisk;
    • haiane høyrer til fiskane
  2. matvare av fisk (1, 1)
    Døme
    • kokt fisk;
    • ha fisk til middag
  3. Døme
    • auren er raud i fisken
  4. i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Fiskane (mellom den 19. februar og 20. mars)
    Døme
    • ho er fisk

Faste uttrykk

  • falle i fisk
    mislykkast
  • fast i fisken
    • spenstig, stø
      • bilen er stramt sett opp og fast i fisken
    • som ikkje gjev etter for press
      • han må vere tydeleg på kva han vil, vere fast i fisken
  • frisk som ein fisk
    heilt frisk
  • kald fisk
    hard og omsynslaus person
  • korkje fugl eller fisk
    korkje det eine eller det andre
  • laus i fisken
    veik, slapp
  • ta for god fisk
    godta som godt nok
  • trivast som fisken i vatnet
    vere i sitt rette element;
    ha det bra
Artikkelside

børshai

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør hai (2)

Tyding og bruk

grisk og omsynslaus person som opererer på børsen
Artikkelside

villmannsferd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

brutal, omsynslaus framferd
Artikkelside

villmann

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. brutal, omsynslaus person
    Døme
    • køyre som ein villmann
  2. person som lever utanfor sivilisasjonen
    Døme
    • leve som (ein) villmann inne på vidda
Artikkelside

vandalsk

adjektiv

Opphav

av vandal

Tyding og bruk

som gjeld vandalar;
Døme
  • vandalsk framferd
Artikkelside

tyrann

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘herskar’, eineherskar i fri stat i det gamle Hellas

Tyding og bruk

  1. brutal eineherskar, hardstyrar
  2. person som dominerer over andre på ein omsynslaus måte
  3. i fleirtal: amerikansk fuglefamilie som høyrer til sporvefuglane;
    Tyrannidae
Artikkelside

trafikkbølle

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

person med omsynslaus framferd i trafikken
Artikkelside
Side 3 av 5