Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 70 oppslagsord

likskjending

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å stele frå lik eller på annan måte behandle eit lik uverdig
Artikkelside

medikalisere

medikalisera

verb

Tyding og bruk

behandle personlege eller samfunnsmessige problem som om dei var medisinske
Artikkelside

medhårs

adverb

Tyding og bruk

  1. med håra;
    motsett mothårs (1)
    Døme
    • børste pelsen medhårs
  2. i overført tyding: utan motstand
    Døme
    • politikarane slukte kamelar medhårs

Faste uttrykk

  • stryke nokon medhårs
    behandle nokon med varsemd for å unngå konflikt eller misnøye
    • ein skal lage litt uro og ikkje stryke nokon medhårs
Artikkelside

skjere alle over same leist

Tyding og bruk

døme, behandle alle likt og unyansert;
Sjå: leist
Artikkelside

leist, lest 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt leistr

Tyding og bruk

  1. fot i strømpe
  3. modell på skap som ein menneskefot til å lage sko etter eller til å setje i sko for at dei skal halde fasongen

Faste uttrykk

  • bli ved sin leist
    halde seg til det ein kan
  • på leistane
    i godlag, laussleppt, lystig
  • skjere alle over same leist
    døme, behandle alle likt og unyansert
Artikkelside

krakelere

krakelera

verb

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. behandle overflata på porselen eller keramikk slik at ho får eit nett av fine sprekkar
    Døme
    • krakelert porselen
  2. få tynne sprekkar
    Døme
    • målinga krakelerer
Artikkelside

kure 1

kura

verb

Tyding og bruk

ta eller behandle noko med ein kur (1, 1)
Døme
  • barna kura på sanatoriet;
  • ho kura håret før daten
Artikkelside

handtere

handtera

verb

Opphav

gjennom lågtysk hanteren ‘vitje ofte, drive handel’, frå fransk hanter ‘ha omgang med, vitje, utføre’; i nordisk omlaging og tydingsendring etter hand

Tyding og bruk

  1. bruke eller behandle ein reiskap, eit hjelpemiddel, eit materiale eller liknande
    Døme
    • handtere både øks og sag
  2. ta seg av;
    ta hand om
    Døme
    • verksemder som handterer farleg avfall
  3. gå fram i ei sak eller liknande;
    meistre
    Døme
    • dei handterte situasjonen bra;
    • det vart diskusjon om korleis dei skulle handtere saka
Artikkelside

kreppe 4

kreppa

verb

Opphav

frå fransk; jamfør krepp (1

Tyding og bruk

  1. behandle tøy eller papir så det får ei krusete overflate
  2. lage små bølgjer i hår;
    kruse, krølle
    Døme
    • kreppe håret med ei varm kreppetong
    • brukt som adjektiv
      • kreppa hår
Artikkelside

dope

dopa

verb

Opphav

av engelsk dope ‘smørjemiddel, stimulans’

Tyding og bruk

  1. gje eller bruke forbode stimulerande middel (for å forbetre ein idrettsprestasjon)
    Døme
    • på landslaget er det ingen som dopar seg
    • brukt som adjektiv
      • dopa utøvarar
  2. gje eller bruke eit roande eller sløvande middel (medisin eller narkotika)
    Døme
    • småkriminelle gutar dopa seg og drakk alkohol
  3. i elektronikk: behandle eit stoff med eit anna stoff for å gje det ein bestemd eigenskap

Faste uttrykk

  • dope ned
    gje eit sløvande middel
    • dope ned pasientar;
    • ho vart dopa ned og valdteken
Artikkelside
Side 3 av 7