Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 300 oppslagsord

metallic

adjektiv

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

om lakk: med metallglans
Døme
  • meirprisen for metallic lakk er 4 000 kroner
  • brukt som substantiv
    • ein flott bil, svart metallic, 96-modell
Artikkelside

peng, penge

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt pen(in)gr, frå vestgermansk

Tyding og bruk

  1. mynt (1) (eller pengesetel)
    Døme
    • mora gav ungen ein peng
  2. i fleirtal: myntar eller setlar brukte som verdimål og betalingsmiddel
    Døme
    • norske pengar;
    • ha pengar i lommeboka
  3. i fleirtal: verdi som pengesetlar og myntar har;
    pengesum;
    Døme
    • tene pengar;
    • leggje seg opp pengar;
    • ha pengar i banken;
    • dei lånte pengar til bil

Faste uttrykk

  • ein billig penge
    ein liten pengesum
    • det var mange bøker til sals for ein billig penge
  • for alle pengane
    brukt for å uttrykkje intensitet og entusiasme
    • moro for alle pengane;
    • stå på for alle pengane
  • friske pengar
    pengar frå ei ny kjelde
    • det kom ingen friske pengar til vegbygging
  • ha pengar mellom hendene
    ha pengar ein kan bruke
  • kaste pengar ut av vindauget
    bruke pengar til inga nytte
  • reine ord for pengane
    klar tale;
    sanninga
  • store pengar
    mykje pengar;
    stor forteneste
    • tene store pengar;
    • dei tapte store pengar
  • svarte pengar
    skattepliktige pengar som ein lèt vere å betale skatt for
Artikkelside

pedal

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, av pes ‘fot’

Tyding og bruk

plate eller kloss til å presse ned med foten for å overføre kraft, utløyse mekanisme eller liknande, til dømes i bil, på sykkel eller orgel
Artikkelside

politipatrulje

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

politi som patruljerer i eit område, ofte i bil
Artikkelside

presse 2

pressa

verb

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin pressare ‘trykkje’

Tyding og bruk

  1. leggje trykk på;
    trykkje, klemme
    Døme
    • presse safta av ein appelsin
  2. bruke hjelpemiddel til å gjere flat og tørr
    Døme
    • presse planter;
    • han pressar buksene sine
  3. tvinge, drive
    Døme
    • han vart pressa til å gjere det;
    • presse seg inn på bussen;
    • bli pressa i grøfta av ein møtande bil;
    • presse motparten over på defensiven;
    • heimelaget vart hardt pressa mot slutten av kampen;
    • presse prisane ned
    • brukt som adjektiv:
      • kjenne seg pressa;
      • vere i ein pressa situasjon
  4. utnytte for sterkt;
    prøve å tvinge
    Døme
    • presse motoren
  5. tvinge til seg noko
    Døme
    • presse pengar av nokon

Faste uttrykk

  • presse gjennom
    få gjennomført trass motstand
    • presse gjennom eit framlegg
  • presse på
    drive opp farta eller intensiteten
    • problema pressar på
  • presse sitronen
    få mest mogleg ut av noko
Artikkelside

politibil

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

bil som politiet bruker
Artikkelside

skrabb

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. grunt, tørt og steinete stykke i åker og eng
  2. skral og skranglete ting
    Døme
    • ein skrabb av ein bil
Artikkelside

nybil

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ny bil som er til sals;
til skilnad frå bruktbil
Døme
  • salet av nybilar har auka
Artikkelside

parkeringsplass

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stad der ein kan setje frå seg bil;
forkorta P eller P-plass eller p-plass
Døme
  • det er mangel på parkeringsplassar
Artikkelside

passasjersete

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

sete for passasjer, særleg i bil
Artikkelside
Side 3 av 30