Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 66 oppslagsord

lunke 2

lunka

verb

Opphav

samanheng med svensk lunka ‘springe langsamt’ og latin languere ‘vere slapp’

Tyding og bruk

gå seint;
Døme
  • hesten lunka av garde
Artikkelside

lapen

adjektiv

Tyding og bruk

  2. doven i smaken
    Døme
    • ei lapen suppe
Artikkelside

hire

hira

verb

Opphav

norrønt híra

Tyding og bruk

  1. stå gjerandslaus og gape
    Døme
    • hire ut tida
  2. stå samankropen i kulden
    Døme
    • hire og fryse
  3. hangle, vere sjukleg;
    vere slapp, utmødd (etter eit krafttak)
    Døme
    • gå og hire
Artikkelside

prise seg lykkeleg

Tyding og bruk

vere glad og takksam;
Døme
  • han kan prise seg lykkeleg som slapp så lett frå det
Artikkelside

lykkeleg, lukkeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som har hell med seg;
    som går føre seg på ein god måte;
    Døme
    • den lykkelege vinnaren;
    • ein lykkeleg start
  2. som kjenner eller er prega av lykke (3);
    Døme
    • lykkelege menneske;
    • vere lykkeleg over noko;
    • leve eit langt og lykkeleg liv

Faste uttrykk

  • prise seg lykkeleg
    vere glad og takksam
    • han kan prise seg lykkeleg som slapp så lett frå det
Artikkelside

linbendel

substantiv hankjønn

Opphav

av lin (1

Tyding og bruk

plante i nellikfamilien med slapp stengel, trådforma blad og kvite blomstrar;
Spergula arvensis
Artikkelside

matt 2

adjektiv

Opphav

gjennom tysk og fransk, opphavleg arabisk (shah) mat ‘(kongen er) død’; jamfør sjakk

Tyding og bruk

  1. om kongen i sjakk: som er i ei slik stilling at han ikkje kan bergast
    Døme
    • setje den svarte kongen matt
  2. kraftlaus, medteken, slapp, svak
    Døme
    • bli matt etter ein lang skitur;
    • eit matt smil;
    • det var ei matt stemning på tribunane
  3. glanslaus;
    fargesvak;
    dempa
    Døme
    • velje mellom matt, halvblank og blank måling;
    • eit matt lysskin
  4. halvt gjennomskinleg
    Døme
    • matt glas
Artikkelside

lemfeldig

adjektiv

Opphav

truleg av lin (3 og linn; sisteleddet av falle

Tyding og bruk

skånsam, (for) mild;
Døme
  • få ei lemfeldig behandling av domarane;
  • lemfeldig kontroll;
  • lemfeldig sensur
Artikkelside

laber

adjektiv

Opphav

frå lågtysk og nederlandsk labber ‘slapp’

Tyding og bruk

  1. om vind: spak, nokså svak
  2. matt, dårleg
    Døme
    • laber interesse;
    • det er laber stemning i heimen;
    • eit labert år i næringa

Faste uttrykk

  • laber bris
    moderat vind med styrke frå 5,5 til 7,9 meter per sekund
Artikkelside

laban

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk ‘lat, uvøren person’; truleg etter det bibelske namnet Laban

Tyding og bruk

slapp, uvøren fyr;
Døme
  • ein lang laban
Artikkelside
Side 2 av 7