Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

persona grata

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘kjær person’

Tyding og bruk

velsett, godt likt person;
Artikkelside

gammalkjend, gamalkjend, gamalkjent, gammalkjent

adjektiv

Tyding og bruk

kjend frå lang tid tilbake;
velkjend og kjær;
Døme
  • ein gammalkjend skikk;
  • gammalkjende låtar
  • brukt som adverb
    • sjå seg gammalkjent omkring
Artikkelside

vestlandsfanden

substantiv ubøyeleg

Opphav

først brukt av N. Kjær

Tyding og bruk

nedsetjande: personifisering av eigenskapar og synsmåtar i vestnorske miljø
Døme
  • vestlandsfanden er pietist, fråhaldsmann, målmann og venstremann
Artikkelside

ukjær

adjektiv

Tyding og bruk

lite kjær
Døme
  • ein ukjær gjest;
  • ukjære minne
Artikkelside

uendeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. utan slutt eller grenser;
    • verdsrommet er uendeleg;
    • ei uendeleg rekkje
  2. i matematikk:
    • storleiken, verdien går mot uendeleg;
    • sitje og snakke i det uendelege
  3. som adverb:
    • uendeleg lang, fjern
    • uendeleg kjær, snill
Artikkelside

tægd

substantiv hokjønn

Opphav

og norrønt þægr ‘hugleg, kjær’; samanheng med tigge

Tyding og bruk

Døme
  • ha tægd av noko
Artikkelside

sæl

adjektiv

Opphav

norrønt sæll; samanheng med salig

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei sæl stund
  2. Døme
    • eg vart så sæl da eg høyrde det;
    • vere like sæl – likeglad, likesæl
  3. Døme
    • han var så sæl at han fekk det
  4. særs lykkeleg;
  5. kjær, velsigna
    Døme
    • mi sæle mor;
    • sæle barnet mitt
Artikkelside

persona non grata

substantiv hankjønn

Opphav

latin ‘ikkje kjær person’

Tyding og bruk

uynskt, uvelkomen person; jamfør persona grata
Artikkelside

glad 2

adjektiv

Opphav

norrønt glaðr ‘skinande blank, lys, venleg, glad’

Tyding og bruk

  1. fylt av glede;
    i godlag, munter, tilfreds
    Døme
    • vere glad og tilfreds;
    • bli glad for noko;
    • ikkje ha ein glad dag meir;
    • eg er glad det er over;
    • eg er like glad anten det går slik eller slik;
    • glade røyster;
    • ikkje sjå glad ut;
    • eg er glad for at …
  2. som kvikkar opp
    Døme
    • glade fargar

Faste uttrykk

  • det glade vanvit
    noko som er heilt ufornuftig
  • ein glad laks
    ein munter og lettliva person
  • leve herrens glade dagar
    vere sorglaust oppteken med fest og moro
  • vere glad i
    setje pris på, like godt, halde av, halde kjær
  • vere glad til
    måtte seie seg tilfreds
Artikkelside

dyrverdig

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei dyrverdig perle;
    • dyrverdig tid;
    • dyrverdige opplysningar
  2. kjær og høgt akta;
    Døme
    • ein dyrverdig ting for meg;
    • dyrverdige ord
Artikkelside
Side 2 av 2