Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

tilgjenge

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gjenge (1

Tyding og bruk

høve eller løyve til å kome til ein stad
Døme
  • fritt tilgjenge;
  • det er ikkje tilgjenge her – det er forbode å kome;
  • tilgjenge forbode!
Artikkelside

tapp

substantiv hankjønn

Opphav

tyding 9 etter engelsk tap; opphavleg truleg ‘spiss ting’, samanheng med I tipp og II topp

Tyding og bruk

  1. pinne eller liknande til å teppe hol med;
    Døme
    • tønnetapp
  3. kjegleforma spiss
    Døme
    • istapp
  4. liten del på tre- eller metallstykke som passar i tilsvarande hol i eit anna stykke
  5. (sylinderforma) del av aksling som kviler i eller dreier seg om lager, hengsle eller liknande
    Døme
    • veivtapp
  6. sansecelle med form som ein tapp (1 eller 4)
  7. lita mengd, dott
    Døme
    • ein tapp med høy
  8. liten og tett skapning eller ting
  9. reiskap til å skjere innvendige gjenge med
    Døme
    • gjengetapp
Artikkelside

stuss 2

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; samanheng med stusse (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bakstuss
  2. røyrstump med gjenge
Artikkelside

snitt 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, tysk av, lågtysk sniden, tysk schneiden ‘skjere’; samanheng med snide

Tyding og bruk

  1. det å snitte, skjere (snøgt) av eller inn i noko;
    Døme
    • sprette opp fisken med raske snitt
  2. flate som kjem fram ved gjennomskjering
    Døme
    • lengdesnitt;
    • tverrsnitt;
    • granske snittet der greina var avsaga;
    • snittet på ei bok – dei reinskorne bladkantane
  3. teikning, skisse som gjev att (i mindre målestokk) eit tenkt plan som skjer gjennom ein konstruksjon (maskin, bygning og liknande)
    Døme
    • eit snitt av motoren med namn på dei ulike delane
  4. bilete, figur skore(n) ut i tre
    Døme
    • tresnitt
  5. reiskap til å lage gjenge med
    Døme
    • gjengesnitt
  6. måte som noko er skore opp eller laga på
    Døme
    • ein dress med moderne snitt;
    • tobakk av fint snitt
    • i overført tyding:
      • ein kriminalroman av gammalt snitt
  7. Døme
    • finne på alle slags snitt
  8. Døme
    • halde ein fart på 60 km/t i snitt
Artikkelside

snekke 2

substantiv hokjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

skrue med trapesforma gjenge til å drive eit tannhjul eller skuve ei tannstong;
Døme
  • styresnekke
Artikkelside

skruesnitt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

reiskap til å lage gjenge med
Artikkelside

skrue 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. (mindre) bolt med hovud og gjenge
    Døme
    • feste lampa med to skruar
  2. Døme
    • ein underleg skrue
  3. Døme
    • før kalla dei propellen for skrue

Faste uttrykk

  • ha ein skrue laus
    vere litt skrullet
Artikkelside

gjengle 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med gå (1

Tyding og bruk

  1. gjenge (I,3–4)
  2. lite hjul
  3. Døme
    • gå på gjengler
Artikkelside

gjengesnitt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

verktøy (1) til å lage utvendige gjenge (1, 3) med
Artikkelside

gjengetapp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

verktøy (1) til å lage innvendige gjenge med
Artikkelside
Side 2 av 3