Avansert søk

65 treff

Bokmålsordboka 31 oppslagsord

urfolk

substantiv intetkjønn

Opphav

av ur-

Betydning og bruk

folkegruppe som er etterkommere av dem som bodde i et visst område før det ble kolonisert eller på annen måte politisk dominert av andre folkegrupper;
jamfør urbefolkning
Eksempel
  • samene er det eneste urfolket i Norge;
  • representanter for alle urfolkene i Brasil

tipi

substantiv hankjønn

Opphav

fra sioux, av ti ‘oppholde seg’ og pi ‘brukt til’

Betydning og bruk

spisst telt av stokker tekt med bøffelhuder, tradisjonelt brukt av nordamerikanske urfolk på prærien;
jamfør wigwam

mohikaner

substantiv hankjønn

Opphav

av mohegan i et språk i algonkinfamilien i Nord-Amerika

Betydning og bruk

person som hører til et urfolk som tidligere levde i det nordøstlige USA

Faste uttrykk

  • den siste mohikaner
    den siste representanten for noe

krigssti

substantiv hankjønn

Opphav

etter engelsk war path

Faste uttrykk

  • være på krigsstien
    • særlig om nordamerikanske urfolk i eldre tid: være eller dra ut i krig
    • kjempe eller agitere sterkt for eller mot noe;
      søke konfrontasjon
      • nå er bøndene på krigsstien

amerikansk 2

adjektiv

Uttale

amerikaˊnsk

Betydning og bruk

som gjelder Amerika og amerikanere, særlig USA;
Eksempel
  • amerikansk kultur;
  • en amerikansk bil

Faste uttrykk

  • amerikansk fotball
    idrett som spilles av to lag med en oval ball;
    jamfør rugby
  • amerikanske urfolk
    fellesbetegnelse på folkegruppene som levde på det amerikanske kontinentet før det ble invadert av europeere
  • den amerikanske drømmen
    forestilling om at en gjennom hardt arbeid og talent kan oppnå velstand og suksess i USA
  • med amerikansk fart
    svært fort
    • på kjøkkenet gikk alt i amerikansk fart

verdenskonferanse

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

konferanse med deltakere fra (nesten) alle land
Eksempel
  • verdenskonferansen for urfolk

urbefolkning

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

av ur-

Betydning og bruk

befolkning som består av ett eller flere urfolk i et område
Eksempel
  • urbefolkningen i Amazonas

spyd

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt spjót

Betydning og bruk

  1. kaste- eller støtvåpen brukt i eldre tid eller blant urfolk
  2. redskap som ligner spyd (1) brukt i spydkast (1)
    Eksempel
    • kaste spyd
  3. Eksempel
    • hun vant spyd med 68,40 m

indianerreservat

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

betegnelse for landområde forbeholdt amerikanske urfolk;
jamfør reservat (2)

indianer

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

kan oppfattes nedsettende: person som hører til et amerikansk urfolk

Nynorskordboka 34 oppslagsord

urfolk

substantiv inkjekjønn

Opphav

av ur-

Tyding og bruk

folkegruppe som er etterkomarar av dei som budde i eit visst område før det vart kolonisert eller på anna vis politisk dominert av andre folkegrupper;
jamfør urbefolkning
Døme
  • samane er det einaste urfolket i Noreg;
  • representantar for urfolka i USA

tipi

substantiv hankjønn

Opphav

frå sioux, av ti ‘opphalde seg’ og pi ‘brukt til’

Tyding og bruk

kjegleforma telt oppsett av stenger tekte med bøffelhuder, tradisjonelt brukt av nordamerikanske urfolk på prærien;
jamfør wigwam

mapuche 1

substantiv hankjønn

Uttale

mapotˊsje

Tyding og bruk

  1. urfolk i Sør-Amerika, særleg i Chile
  2. person som høyrer til urfolket mapuche (1, 1)

mohikanar

substantiv hankjønn

Opphav

av mohegan i eit språk i algonkinfamilien i Nord-Amerika

Tyding og bruk

person som høyrer til eit urfolk som tidlegare levde i det nordaustlege USA

Faste uttrykk

  • den siste mohikanaren
    den siste representanten for noko

krigssti, krigsstig

substantiv hankjønn

Opphav

etter engelsk war path

Faste uttrykk

  • vere på krigsstien
    • særleg om nordamerikanske urfolk i eldre tider: vere eller dra ut i krig
    • kjempe eller agitere sterkt for eller mot noko;
      søkje konfrontasjon
      • opposisjonen er på krigsstien

amerikansk 2

adjektiv

Uttale

amerikaˊnsk

Tyding og bruk

som gjeld Amerika og amerikanarar, særleg USA;
Døme
  • ein amerikansk bil;
  • amerikanske tilstandar;
  • den amerikanske presidenten

Faste uttrykk

  • amerikansk fotball
    idrett der to lag spelar med ein oval ball;
    jamfør rugby
  • amerikanske urfolk
    felles nemning for folkegruppene som opphavleg levde på det amerikanske kontinentet før det vart invadert av europearar
  • den amerikanske draumen
    førestilling om at ein gjennom hardt arbeid og talent kan oppnå velstand og suksess i USA
  • med amerikansk fart
    svært fort
    • nye industrigreiner vart bygde opp med amerikansk fart

urbefolkning

substantiv hokjønn

Opphav

av ur-

Tyding og bruk

befolkning som består av eitt eller fleire urfolk i eit område
Døme
  • urbefolkninga i Amerika

urfolkesetnad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

folkesetnad som består av eitt eller fleire urfolk i eit område;

spyd, spjut

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt spjót

Tyding og bruk

  1. kaste- eller støytvåpen brukt i eldre tid eller blant urfolk
  2. reiskap som liknar eit spyd (1) brukt i spydkast (1)
    Døme
    • kaste spyd
  3. Døme
    • ho vann spyd

indianarreservat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

nemning for landområde som er reservert for amerikanske urfolk;
jamfør reservat (2)