Avansert søk

8 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 8 oppslagsord

skjøne, skjønne

skjøna, skjønna

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt skynja; av skjøn

Tyding og bruk

ha greie på;
forstå, innsjå
Døme
  • skjøne samanhengen;
  • ikkje skjøne eit ord;
  • skjøne at noko er gale;
  • dette går ikkje, skjønar du

Faste uttrykk

  • ikkje skjøne bæret
    ikkje forstå noko som helst
    • elevane skjøna ikkje bæret då læraren forklarte likningar med to ukjende;
    • dette skjønar eg ikkje bæret av
  • skjøne på
    • gjere seg opp ei meining om (noko)
    • gje ei påskjøning
      • skjøne på nokon for innsatsen
  • skjøne seg på
    ha innsikt i;
    forstå seg på
    • han skjønar seg ikkje på politikk

skjøn, skjønn 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skyn

Tyding og bruk

  1. dømekraft;
    forstand, vit;
    vurdering
    Døme
    • ha skjøn på noko;
    • etter mitt skjøn er dette bra greier
  2. omdøming, vurdering eller takst føreteke av det offentlege
    Døme
    • halde offentleg skjøn;
    • få noko avgjort ved skjøn

vere mynta på

Tyding og bruk

sikte til;
vere bestemd for;
Sjå: mynte
Døme
  • eg skjøna at dei orda var mynta på meg

ikkje skjøne bæret

Tyding og bruk

ikkje forstå noko som helst;
Sjå: bær, skjøne
Døme
  • elevane skjøna ikkje bæret då læraren forklarte likningar med to ukjende;
  • dette skjønar eg ikkje bæret av

mynte 2

mynta

verb

Opphav

av mynt

Tyding og bruk

lage myntar
Døme
  • mynte ut kopar til femøringar

Faste uttrykk

  • mynte om
    prege om (myntar)
  • vere mynta på
    sikte til;
    vere bestemd for
    • eg skjøna at dei orda var mynta på meg

vits

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; samanheng med vidd (3 og vittig

Tyding og bruk

  1. vittig historie
    Døme
    • fortelje ein vits;
    • slå vitsar;
    • han skjøna ikkje vitsen i historiapoenget;
    • løyvinga til tiltaket er berre ein vitslåtteleg lita
  2. Døme
    • det er liten vits i å nekte;
    • vitsen med tiltaket

sjukdomstilfelle

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Døme
  • dokteren skjøna seg ikkje på dette sjukdomstilfellet

bær 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt ber

Tyding og bruk

  1. lita, saftig frukt av ymse planter, til dømes blåbær, jordbær og molte
    Døme
    • plukke bær i skogen;
    • lage syltetøy av bær frå hagen
  2. i botanikk: saftig frukt (2) som ikkje opnar seg når ho blir mogen, og som i regelen inneheld mange frø

Faste uttrykk

  • ikkje skjøne bæret
    ikkje forstå noko som helst
    • elevane skjøna ikkje bæret då læraren forklarte likningar med to ukjende;
    • dette skjønar eg ikkje bæret av