Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
538 treff

Bokmålsordboka 231 oppslagsord

hornaktig

adjektiv

Betydning og bruk

som ligner horn;
som er like hard som horn
Eksempel
  • hornaktig hud under foten
Artikkelside

hostekule

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

jamfør kule (2

Betydning og bruk

anfall (1) av hoste;
Eksempel
  • en hard hostekule
Artikkelside

en hard nøtt å knekke

Betydning og bruk

en vanskelig oppgave;
Se: hard, nøtt
Artikkelside

hardt vann

Betydning og bruk

kalkholdig vann;
Se: hard
Artikkelside

gå hardt ut

Betydning og bruk

komme med kraftig kritikk;
Se: hard
Eksempel
  • opposisjonen gikk hardt ut i denne saken;
  • hun går hardt ut mot justisministeren
Artikkelside

med hard hånd

Betydning og bruk

på en brutal måte;
Se: hard, hånd
Eksempel
  • styre med hard hånd
Artikkelside

gå hardt for seg

Betydning og bruk

foregå på en voldsom måte;
Se: hard
Artikkelside

skarpt føre

Betydning og bruk

skiføre med hard, grovkornet snø;
Se: skarp
Artikkelside

sette hardt mot hardt

Betydning og bruk

gjengjelde angrep eller lignende med like harde midler som motstanderen;
gi igjen med samme mynt;
Se: hard
Artikkelside

kald fisk

Betydning og bruk

hard og hensynsløs person;
Se: fisk
Artikkelside

Nynorskordboka 307 oppslagsord

knekk 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å knekke (1 eller knekkje;
    det å bli knekt
    Døme
    • få ein knekk i knea
  2. vinkelforma bøyg
    Døme
    • ein knekk på kurva
  3. sprekk, rivne
    Døme
    • glaset har fått ein knekk
  4. fysisk eller psykisk skade etter stor påkjenning, ulykke eller liknande
    Døme
    • få seg ein knekk for livet
  5. hard karamell av mellom anna smelta sukker

Faste uttrykk

  • ta knekken på
    gjere det av med;
    få has på
Artikkelside

knallhard

adjektiv

Opphav

av knall-

Tyding og bruk

svært hard
Døme
  • eit knallhardt slag;
  • møte knallhard intoleranse
Artikkelside

knivskarp

adjektiv

Tyding og bruk

  1. skarp som ei knivsegg;
    Døme
    • blekkplata var knivskarp i kanten
  2. i overført tyding: hard, krevjande;
    Døme
    • tevlinga om dei ledige plassane var knivskarp
    • brukt som adverb:
      • dei to løparane tevla knivskarpt om andreplassen
  3. i overført tyding: svært intelligent
    Døme
    • ei knivskarp jente
  4. i overført tyding: svært klar;
    Døme
    • knivskarpe bilete
Artikkelside

knivkvass

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein knivkvass ljå
  2. i overført tyding: hard, krevjande
    Døme
    • knivkvasse auge
Artikkelside

herren

adjektiv

Opphav

samanheng med herr (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det er herre og sterre – det er hardt og stridt;
    • vinden var herren i dag;
    • eit herre arbeid
  2. Døme
    • eit herre mjøl;
    • ein herren graut
  3. Døme
    • herren smak
Artikkelside

sur 2

adjektiv

Opphav

norrønt súrr; samanheng med suge (2

Tyding og bruk

  1. om lukt, smak: ram, skarp, vond, motsett søt (1)
    Døme
    • sure plommer;
    • få sure oppstøytar;
    • sur røyk;
    • snadda var sur;
    • mjølka hadde vorte sur
  2. i kjemi: som har eigenskapar som ei syre;
    som har ein pH-verdi under 7, motsett basisk
    Døme
    • ei sur løysning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Døme
    • sur jord
    • rennande
      • sure auge
  4. kald og rusken;
    Døme
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. Døme
    • surt slit;
    • gjere livet surt for ein
  6. Døme
    • sint og sur
Artikkelside

tettvaksen

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • tettvaksen skog
  2. Døme
    • tettvaksen ved
  3. Døme
    • ein tettvaksen kropp
Artikkelside

kikje, kike 2

kikja, kika

verb

Opphav

samanheng med mellomhøgtysk kichen ‘puste tungt’; lydord

Tyding og bruk

dra inn luft med ein pipande lyd (etter hard hosting);
Døme
  • le så ein kikjer
Artikkelside

juling

substantiv hokjønn

Opphav

av jule

Tyding og bruk

  1. det å gje nokon fleire slag (og spark), til dømes som straff eller av sinne;
    Døme
    • få juling;
    • gje nokon juling
  2. hard behandling;
    hard påkjenning
    Døme
    • partileiaren måtte tole mykje juling på landsmøtet

Faste uttrykk

  • som juling
    brukt forsterkande: svært, enormt;
    som berre det
    • han var stygg som juling;
    • skogen veks som juling;
    • det gjekk som berre juling
Artikkelside

barbie

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

varemerke

Tyding og bruk

  1. dokke (1, 1) i hard plast som skal modellere ei kvinne, til å kle av og på og pynte
    Døme
    • sy eigne klede til barbien;
    • ynskje seg ei bok og ikkje ein barbie til jul
  2. i overført tyding: kvinne som framstår som svært pynta og kunstig
    Døme
    • sjå ut som ein levande barbie
Artikkelside
Side 9 av 31