Avansert søk

20 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

Nynorskordboka 18 oppslagsord

formor

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør mor (1 etter mønster av forfar

Tyding og bruk

  1. kvinne som ein ættar frå i rett oppstigande linje;
    Døme
    • lage slekstre over forfedrar og formødrer
  2. i fleirtal: tidlegare generasjonar av kvinner
    Døme
    • eg vil kjempe som formødrene våre kjempa

dødskamp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. siste uro i kropp og sinn før ein døyr;
    Døme
    • det vart ein lang dødskamp;
    • dei kjempa ein dødskamp i bølgjene
  2. i overført tyding: kamp for vidare eksistens
    Døme
    • valkampen kan bli ein dødskamp for partiet

desperat

adjektiv

Opphav

av latin desperare ‘gje opp vona’

Tyding og bruk

frå seg av raseri, fortviling eller liknande;
Døme
  • bli desperat;
  • ein desperat brotsmann;
  • situasjonen er desperat;
  • eit desperat forsøk
  • brukt som adverb
    • dei kjempa desperat for å unngå nedrykk

baglar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt baglar, fleirtal av norrønt bagall; frå latin baculus ‘bispestav’

Tyding og bruk

tilhengjar av kyrkjepartiet i dei norske borgarkrigane omkring år 1200;
til skilnad frå birkebeinar
Døme
  • bisp Nikolas og baglarane kjempa mot kong Sverre

austfront

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • han kjempa på austfronten under krigen
  2. front (1) som vender mot aust
    Døme
    • austfronten på kyrkja er kjend for glasmåleria

atlas 1

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet på kjempa Atlas; jamfør atlantisk

Tyding og bruk

ringvirvel, første halsvirvel

atlantisk

adjektiv

Opphav

av gresk atlantikos; etter namnet på kjempa Atlas som i gresk mytologi ber himmelkvelven

Tyding og bruk

som gjeld Atlanterhavet og landa ikring
Døme
  • atlantiske fiskeslag;
  • ein atlantisk forsvarsallianse

abolisjonist

substantiv hankjønn

Uttale

abolisjonisˊt

Opphav

jamfør abolisjon

Tyding og bruk

  1. person som kjempar for å avskaffe noko, til dømes dødsstraff
  2. om eldre amerikanske forhold: person som kjempa for å få slutt på slaveri (1)