Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
164 результатів

Словник нюношка 164 oppslagsord

matematikk

іменник чоловічий

Походження

frå gresk, av mathema ‘vitskap’ av manthanein ‘lære, skjøne’

Значення та вживання

vitskap som gjeld kvantitative eigenskapar (til dømes tal og romformer) og forhold mellom storleikar
Сторінка статті

basis

іменник чоловічий

Походження

frå gresk ‘grunnvoll’, opphavleg ‘steg’

Значення та вживання

  1. fundament, underlag (for eit byggverk);
    fot (1, 5) på ei søyle
  2. grunnlag, føresetnad for noko
    Приклад
    • drøfte spørsmålet på brei basis;
    • arbeide på frivillig basis
  3. i matematikk: grunnflate i sylinder, kjegle og liknande;
    grunntal i eit tal- eller logaritmesystem
  4. i landmåling: avstandsmålt linje som dannar grunnlag for målestokken i triangulering
  5. grunndel av noko
    Приклад
    • måling med olje som basis
Сторінка статті

rot 1

іменник жіночий

Походження

norrønt rót

Значення та вживання

  1. del av ei plante som går ned i jorda
    Приклад
    • bjørka har lange røter;
    • frå rot til topp
  2. plante med særleg godt utvikla underjordisk del
  3. nedste del av noko som utgjer eit feste til noko anna;
  4. i overført tyding: noko som har festa seg som noko stabilt og akseptert;
    grunnlag, tilknyting, rotfeste (1, 2)
    Приклад
    • planen har ikkje rot i røyndomen;
    • ein kultur med djupe røter
  5. utgangspunkt for noko;
    Приклад
    • rota til alt vondt;
    • rota til problema ligg i fortida deira
  6. i matematikk: tal i høve til eit anna tal som det blir likt når ein multipliserer det med seg sjølv (éin eller fleire gonger)
    Приклад
    • rota av 16 er 4
  7. i språkvitskap: del av ord som kan stå aleine eller vere del av ei stamme (1, 5), og som er utan avleiingar eller bøyingsending;
    jamfør rotord

Фіксовані вирази

  • ha si rot i
    stamme frå
  • rykkje opp med rota
    fjerne for godt;
    utrydde
  • ròtne på rot
    gå i oppløysing;
    forfalle
    • skogen ròtna på rot
  • slå rot
    • utvikle røter og byrje å vekse
      • planta har slått rot og vil kanskje begynne å blomstre til sommaren
    • utvikle tilhøyrsle til ein stad;
      kjenne seg heime;
      til skilnad frå å vere rotlaus
      • dei slo raskt rot i den nye byen
    • feste seg, få grobotn
      • tankane slo rot
Сторінка статті

approksimasjon

іменник чоловічий

Вимова

aproksimasjoˊn

Походження

frå fransk; av latin approximare ‘nærme seg’

Значення та вживання

i vitskap, særleg matematikk: tilnærming (4)
Приклад
  • formelen gjev berre ein approksimasjon av den fysiske realiteten
Сторінка статті

toppvinkel

іменник чоловічий

Значення та вживання

i matematikk: kvar av to motståande, like store vinklar med felles toppunkt, laga ved at to rette linjer skjer kvarandre
Сторінка статті

toppunkt, topp-punkt

іменник середній

Значення та вживання

  1. i matematikk: punkt der dei to beina i ein vinkel møtest
    Приклад
    • toppvinklar har sams toppunkt
  2. høgaste punkt;
    høgaste grad
    Приклад
    • toppunktet på Bergensbanen er Finse;
    • konflikten nådde eit toppunkt i januar
Сторінка статті

sinus

іменник чоловічий

Походження

frå latin; opphavleg ‘boge, bukt, fald’

Значення та вживання

  1. i matematikk: høve mellom den motståande kateten og hypotenusen for ein vinkel i ein rettvinkla trekant;
    symbol sin;
    til skilnad frå cosinus
  2. holrom eller kanal i lekamen, særleg i nasen og hjernen
Сторінка статті

grad 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

av latin gradus ‘steg, trinn’

Значення та вживання

  1. steg på ein konkret eller abstrakt skala;
    Приклад
    • landet har stor grad av sjølvforsyning;
    • ulike grader av straff;
    • grada av stønad kan variere;
    • i den grad ein kan kalle dette venskap
  2. rang, nivå av utvikling
    Приклад
    • ein akademisk grad;
    • embetseksamen av lågare grad
  3. i språkvitskap: nemning for formene positiv, komparativ og superlativ av eit adjektiv (eller adverb)
    Приклад
    • norske adjektiv blir bøygde i grad (fin – finare – finast) og genus
  4. i matematikk: potens (2)
    Приклад
    • ei likning av første, andre eller tredje grad har den ukjende i første, andre eller tredje potens
  5. eining for vinkelmål som svarer til ¹⁄₉₀ av ein rett vinkel, ¹⁄₃₆₀ av ein sirkel;
    jamfør gon
    Приклад
    • ein vinkel på 60 grader;
    • eit vinkelmål på 60°
  6. eining for inndeling i meridianar og parallellsirklar
    Приклад
    • på 67 grader nordleg breidd;
    • 70° nord
  7. eining for temperatur
    Приклад
    • vatn koker ved 100 grader celsius (100 °C);
    • det er 25 grader ute

Фіксовані вирази

  • forhøyr av tredje grad
    forhøyr under tortur
  • gå gradene
    avansere steg for steg (i eit yrke eller liknande)
  • i/til ei viss grad
    til dels, litt
    • i ei viss grad kan ein seie det;
    • eg er til ei viss grad einig med deg
  • stige i gradene
    rykkje opp;
    avansere
  • så til dei grader
    brukt forsterkande;
    særs, veldig, i høg grad
    • konserten innfridde så til dei grader;
    • ho var så til dei grader misunneleg
Сторінка статті

førstegrads, fyrstegrads

прикметник

Походження

genitiv av førstegrad

Значення та вживання

  1. som er av første grad eller nivå i ein rangstige
    Приклад
    • førstegrads frostskadar
  2. i matematikk: som er av første potens
    Приклад
    • likninga er førstegrads

Фіксовані вирази

  • førstegrads forbrenning
    mildaste form for forbrenningsskade;
    førstegradsforbrenning
    • han fekk ei førstegrads forbrenning
Сторінка статті

mengd, mengde

іменник жіночий

Походження

av mang

Значення та вживання

  1. stort tal;
    stort kvantum, masse
    Приклад
    • ei heil mengd med folk;
    • plukke mengder av blomstrar;
    • det har kome ei mengd snø
  2. så eller så mykje;
    Приклад
    • ei høveleg mengd feitt i kosten
  3. i matematikk: samling av element (7)
    Приклад
    • endeleg mengd;
    • uendeleg mengd;
    • tom mengd
  4. i bunden form eintal: storhopen, dei fleste;
    Приклад
    • skilje seg ut frå mengda
  5. i bunden form eintal: samling av menneske;
    Приклад
    • oppdage ein kjenning i mengda
Сторінка статті