Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 170 oppslagsord

matematikk

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk, av mathema ‘vitskap’ av manthanein ‘lære, skjøne’

Tyding og bruk

vitskap som gjeld kvantitative eigenskapar (til dømes tal og romformer) og forhold mellom storleikar
Artikkelside

parameter

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør para- og meter (1

Tyding og bruk

  1. i matematikk, fysikk og IT: eining som blir rekna som ein konstant, men som kan bli gjeven ulik verdi i ulike samanhengar
  2. i overført tyding: faktor (2) eller storleik som kan variere i ulike samanhengar
    Døme
    • hjartefunksjonen er ein viktig parameter;
    • kvalitet og pris er viktige parametrar når folk kjøper frukt
Artikkelside

parallellogram

substantiv inkjekjønn

Opphav

etterleddet av gresk gramme ‘linje, skriftteikn’; jamfør -gram

Tyding og bruk

i matematikk: firkant der motståande sider er parvis parallelle og like lange
Artikkelside

parallellforskuve, parallellforskyve

parallellforskuva, parallellforskyva

verb

Tyding og bruk

  1. i matematikk: flytte eller forskuve ei linje, ein figur eller liknande slik at alle linjer heile tida er parallelle (2 med dei opphavlege;
  2. overføre ei hending eller eit fenomen til nye omgjevnader
    Døme
    • vi kan ikkje parallellforskuve erfaringane frå Tyskland til Noreg
Artikkelside

parallellflytte

parallellflytta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

i matematikk: flytte eller forskuve ei linje, ein figur eller liknande slik at alle linjer heile tida er parallelle (2 med dei opphavlege;
Artikkelside

parallell 2

adjektiv

Opphav

av gresk parallelos ‘ved sida av einannan’

Tyding og bruk

  1. i matematikk om to eller fleire beine linjer eller plan: som går jamsides og alltid i same avstand frå kvarandre
    Døme
    • parallelle sider
  2. ved sida av, jamsides;
    tilsvarande, motsvarande, lik
    Døme
    • ei parallell utvikling;
    • stemmene går i parallelle kvintar
    • brukt som adverb:
      • lese- og skriveopplæring går parallelt

Faste uttrykk

  • parallelt univers
    • (førestillings)verd som liknar på vår eiga verd, men som har fundamentale forskjellar
      • i det parallelle universet i boka er Oslo fylt av tussar og troll;
      • dei rike lever i eit parallelt univers
    • i astronomi: førestilling om at det eksisterer mange univers, som ikkje kan observerast direkte, men som kan påverke og bli påverka av vårt univers
Artikkelside

parallell 1

substantiv hankjønn

Opphav

av parallell (2

Tyding og bruk

  1. i matematikk: rett linje som løper likt med ei anna rett linje eller eit plan
  2. tilsvarande eller samsvarande tilhøve;
    Døme
    • finne parallellar i andre land;
    • det er lett å finne ei parallell sak;
    • musikken er utan parallellar
  3. ei av fleire skuleklasser på same års- eller undervisningstrinn;
    Døme
    • skulen har tre parallellar
Artikkelside

gå opp i

Tyding og bruk

i matematikk: få eit heilt tal som kvotient når ein deler eit tal på eit mindre tal;
Sjå: gå
Døme
  • 3 går opp i 9
Artikkelside

imaginære tal

Tyding og bruk

i matematikk: tal som multipliserte med seg sjølv gjev eit negativt produkt;
motsett reelle tal;
Sjå: imaginær, tal
Artikkelside

henge etter

Tyding og bruk

ikkje halde følgje med;
sakke akterut, liggje etter;
Sjå: henge
Døme
  • eleven heng etter i matematikk;
  • dei fattige landa heng etter
Artikkelside
Side 1 av 17