Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

hus

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hús

Tyding og bruk

  1. bygning (med tak og vegger) brukt til bu- eller tilhaldsstad for menneske og dyr, til lagringsstad og liknande
    Døme
    • byggje hus;
    • ha både hus og hytte;
    • eit hus med tre etasjar;
    • setje opp nye hus på garden
  2. Døme
    • ha hus og heim;
    • vere herre i eige hus;
    • kona i huset;
    • stelle i huset
  3. personar som bur i eit hus;
    husstand, huslyd, familie
    Døme
    • vekkje heile huset;
    • ein ven av huset
  4. kongeleg eller adeleg familie eller slekt
    Døme
    • huset Habsburg styrte Austerrike-Ungarn
  5. del av nasjonalforsamling i visse land
  6. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som tener som overbygning
  7. brukt som etterledd i samansetningar som nemner større forretningstiltak
  8. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein type behaldar eller hylster
  9. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som vernar
  10. i spel: kombinasjon av tre kort av éin talverdi og to kort med anna verdi i kortspel;
    kombinasjon av tre terningar med same tal uage og to terningar med same tal auge i yatzy

Faste uttrykk

  • fullt hus
    • sal, rom eller liknande med alle plassar opptekne
      • artisten samla fullt hus kvar kveld
    • i poker: tre kort med same talverdi i kombinasjon med eit par kort med anna verdi
    • beste moglege resultat
      • skiskyttaren skaut fullt hus i siste runde
  • gå hus forbi
    ikkje bli lagd merke til, ikkje bli oppfatta
    • humoristiske poeng går publikum hus forbi;
    • mykje av det som vart sagt, gjekk hus forbi
  • gå mann av huse
    gå ut alle som ein (for å vere med på noko)
  • halde ope hus
    ta imot gjester utan særskild innbeding
  • hus under kvar busk
    tilhaldsstad kor som helst
  • i hus
    under tak;
    innandørs
    • få avlinga i hus;
    • kome i hus før uvêret bryt laus
  • ikkje til å vere i hus med
    umogleg å bu saman med
  • på huset
    • på arbeidsplassen;
      internt
      • vi jobbar med idéutvikling her på huset
    • som blir betalt av ein restaurant eller liknande
      • denne ølflaska er på huset
Artikkelside

trippelallianse

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

militær eller politisk allianse mellom tre statar
Døme
  • trippelalliansen mellom Tyskland, Austerrike-Ungarn og Italia 1882–1914
Artikkelside

ungarsk 2

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld Ungarn og ungararar
Artikkelside

ungarsk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

finsk-ugrisk (2 språk hovudsakleg brukt i Ungarn
Artikkelside

forint

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom ungarsk, frå italiensk; same opphav som florin

Tyding og bruk

mynteining i Ungarn
Artikkelside

puszta

substantiv hankjønn

Uttale

pusˊta

Opphav

frå ungarsk

Tyding og bruk

type landskap i Ungarn med store grassletter;
Artikkelside

ugrisk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

jamfør ugrar

Tyding og bruk

grein av den finsk-ugriske (2 språkfamilien hovudsakleg brukt i Ungarn og ved Ural
Artikkelside

tokaiar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

søt (kvit) dessertvin frå Tokaj i Ungarn
Artikkelside

ungarar

substantiv hankjønn

Uttale

ungaˊrar

Opphav

norrønt fleirtal ungarar; truleg frå tyrkisk

Tyding og bruk

person frå Ungarn
Artikkelside

sentralmakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. sentral styresmakt;
    sentralisert makt
    Døme
    • kjempe for utkantane og mot sentralmakta
  2. i bunden form fleirtal: samnemning for Tyskland, Austerrike-Ungarn, Bulgaria og Det osmanske riket i tida før og under første verdskrigen
Artikkelside