Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 121 oppslagsord

illustrativ

adjektiv

Tyding og bruk

opplysande, forklarande
Døme
  • illustrative døme
Artikkelside

innbyggjarnamn, innbyggarnamn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

namn på ein person frå eit bestemt område eller land;
Døme
  • arendalitt, hamarsing, lesjing, skjåkvær og nordmann er døme på innbyggjarnamn
Artikkelside

initialord

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forkorta ord laga av første bokstaven eller første stavinga i fleire ord eller ledd i same ordet;
Døme
  • FN, NATO eller Nato, TV eller tv og radar er døme på initialord
Artikkelside

elektromagnetisk stråling

Tyding og bruk

overføring av energi med elektromagnetiske bølgjer;
Sjå: stråling
Døme
  • synleg lys er døme på elektromagnetisk stråling
Artikkelside

den dømande makta

Tyding og bruk

Sjå: døme
Døme
  • den dømande makta er uavhengig av den lovgjevande og den utøvande makta
Artikkelside

setje seg til doms over

Tyding og bruk

fordøme, døme, kritisere;
Sjå: dom
Artikkelside

ikkje skode hunden på håra

Tyding og bruk

ikkje døme nokon etter det ytre;
Sjå: hund, hår
Artikkelside

det er ikkje gull alt som glimer/glimrar/glitrar

Tyding og bruk

ein må ikkje døme berre ut frå eit fint ytre;
ikkje alt som ser fint ut, er verdifullt;
Sjå: glimre, gull
Artikkelside

til dømes

Tyding og bruk

for å nemne eit døme;
for eksempel;
forkorta t.d.;
Sjå: døme
Artikkelside

hund

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hundr

Tyding og bruk

  1. husdyr (som finst i ulik storleik, farge, skapnad og åtferd) som blir halde som kjæledyr eller bruksdyr, som er lett å dressere og som ein kan bruke til jakt eller andre oppgåver;
    Canis familiaris
    Døme
    • gå tur med hunden;
    • høyre hundane gøy;
    • folk som held hund;
    • gjere eit søk med hund
  2. rå eller ussel person, òg brukt som skjellsord
    Døme
    • din feige hund!
  3. brukt som kraftuttrykk: pokker, fanden (1
    Døme
    • kva hunden er dette for noko!
    • fy hunden for ein dag det vart!
  4. brukt i namn på stjernebilete som kan minne om ein hund (1)
    Døme
    • Den store hunden;
    • Den vesle hunden

Faste uttrykk

  • der ligg hunden gravlagd
    dette er den den verkelege årsaka;
    slik heng det saman
  • ein hund etter
    svært lysten på;
    vill etter
    • ein hund etter ros;
    • ho var ein hund etter å lese
  • ein vittig hund
    ein vittig, morosam person
  • galne hundar får rive skinn
    den som er uvørden, får svi for det
  • gå i hundane
    gå til grunne
  • ikkje skode hunden på håra
    ikkje døme nokon etter det ytre
  • raude hundar
    barnesjukdom med raudt utslett;
    Rubella
  • som ein hund
    brukt for å forsterke noko negativt: veldig, svært, særs
    • fryse som ein hund;
    • vere lydig som ein hund
  • som hund og katt
    i stadig fiendskap
    • dei levde som hund og katt
Artikkelside
Side 8 av 13