Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 187 oppslagsord

normannafolk

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt norðmaðr ‘nordmann’

Tyding og bruk

brukt poetisk, i bunden form eintal: det norske folket
Artikkelside

norrøn

adjektiv

Opphav

norrønt norrǿnn, norðrǿnn, opphavleg ‘som kjem frå nord’

Tyding og bruk

som gjeld eller høyrer til den gamle vestnordiske kulturen i Noreg, på Island og i dei norske utbygdene i vest i mellomalderen
Døme
  • norrøn mytologi;
  • norrønt språk;
  • islendingesogene er perlene i den norrøne litteraturen
Artikkelside

norrønafolk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brukt poetisk, i bunden form eintal: det norrøne, norske folket
Artikkelside

nordnorsk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av nordnorsk (2

Tyding og bruk

norske målføre som blir talte i Nord-Noreg
Artikkelside

målføre 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt málførr; jamfør før (1

Tyding og bruk

Døme
  • dei norske målføra;
  • målføret i Sogn
Artikkelside

nansenpass

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet til den norske vitskapsmannen og humanisten Fridtjof Nansen 1861–1930

Tyding og bruk

pass (3 for statslaus person i mellomkrigstida
Artikkelside

festdrakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. folkedrakt til bruk ved høgtidelege eller festlege høve
    Døme
    • ei glitrande festdrakt frå Pakistan;
    • alle hadde festdrakter frå sine land, og norske jenter gjekk i bunad
  2. klesdrakt til høgtidelege høve som er inspirert av norske folkedrakter og bunader, men utan å vere typisk for eitt visst distrikt;
    jamfør bunad (1)
    Døme
    • blant konfirmantane såg vi både tradisjonelle bunader og nyare festdrakter
Artikkelside

koloni

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av colere ‘dyrke’

Tyding og bruk

  1. landområde som ein stat har erobra og styrer over, ofte langt unna det opphavlege territoriet sitt
    Døme
    • mange europeiske land hadde koloniar i Afrika;
    • økonomisk utbyting av koloniane
  2. krins av landsmenn i utlandet;
    samfunn av nybyggjarar
    Døme
    • dei norske koloniane i Amerika
  3. gruppe av personar med felles bakgrunn, interesser eller fag som er samla på ein stad
    Døme
    • ein koloni av bohemar og kunstnarar
  4. stad der ei gruppe personar er samla for ei (kort) tid
  5. samling av dyr eller planter på ein stad
    Døme
    • ein stor koloni av sjøfugl
  6. samanhengande samling av dyr utvikla frå eitt individ gjennom ukjønna formeiring
    Døme
    • ein koloni av koralldyr
Artikkelside

militær 2

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå latin; av miles, genitiv militis, ‘soldat’

Tyding og bruk

som gjeld eller høyrer til forsvaret til eit land i tilfelle krig;
til skilnad frå sivil (2, 1)
Døme
  • militært område;
  • militær straffesak;
  • militære styrkar
  • brukt som substantiv:
    • få støtte både frå politi og det militære;
    • norske militære deltek i operasjonen;
    • ein høgtståande militær
Artikkelside

nasjonaldag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

årleg festdag til minne om ei hending i historia til eit folk
Døme
  • 17. mai er den norske nasjonaldagen
Artikkelside
Side 7 av 19