Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 119 oppslagsord

utrekning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å rekne ut;
noko som er utrekna
Døme
  • utrekning av pris, rente, skatt;
  • byggje på nøyaktige utrekningar
Artikkelside

utreisle

substantiv hokjønn

Opphav

av reie (4 og ut

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere tyngd av skattar og utreisle
  2. Døme
    • hæren har god utreisle
Artikkelside

utreidd

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av reie (4 og ut

Tyding og bruk

  1. betalt
    Døme
    • utreidd skatt
  2. utstyrt
    Døme
    • vere godt utreidd (med klede)
Artikkelside

utlikning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å utlikne eller likne ut
Døme
  • norsk utlikning til 1–1;
  • utlikning av skilnader, motsetnader;
  • utlikning av skatt
Artikkelside

utlikne

utlikna

verb

Tyding og bruk

  1. likne (3) ut, rekne ut, skrive ut, fordele
    Døme
    • utlikne skatt
  2. skape balanse (i), jamne ut
    Døme
    • utlikne skilnadene
    • særleg i idrett:
      • Noreg utlikna til 1–1 på straffe
Artikkelside

ugripeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det er noko ugripeleg ved han
  2. Døme
    • meininga er ugripeleg
  3. u(opp)nåeleg
    Døme
    • ein ugripeleg skatt
Artikkelside

tributt

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin perfektum partisipp av tribuere ‘dele ut, betale skatt’; samanheng med tribun

Tyding og bruk

  1. Døme
    • yte nokon sin tributt
Artikkelside

trekkje, trekke

trekkja, trekka

verb

Opphav

lågtysk trecken

Tyding og bruk

  1. dra (1), føre i ei eller anna retning;
    hale, slite framover
    Døme
    • trekkje dyna over seg;
    • trekkje garnet;
    • trekkje føre gardina;
    • trekkje tenner;
    • trekkje klokka;
    • trekkje lodd;
    • trekkje det kortaste, lengste strået – sjå strå (1
  2. ta til seg;
    suge opp;
    Døme
    • støvlane trekkjer vatn;
    • trekkje frisk luft;
    • formuen trekkjer renter;
    • store prisnedslag trekkjer kundar;
    • popartisten trekte fulle hus;
    • prostituerte trekkjer i strøket – skaffar seg kundar
  3. i matlaging: gjera i stand ein rett ved å la råemnet liggje i væske med temperatur opp mot kokepunktet
    Døme
    • lat lutefisken trekkje i fem minutt;
    • trekkje kaffi
  4. Døme
    • trekkje to frå fem
    • ta frå, rekne frå
      • bli trekt for mykje i skatt
  5. setje, sy trekk (3, 8) på
    Døme
    • trekkje om den gamle sofaen
  6. fare i flokk;
    vere på ferd
    Døme
    • reinen trekkjer til nye beiteområde;
    • fuglane trekkjer sørover om hausten
  7. gje trekk (2, kjøle
    Døme
    • det trekkjer frå døra;
    • omnen trekkjer dårleg – har dårleg lufttilførsel
  8. i faste uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

  • trekkje frå
    subtrahere
    • trekkje frå for faste utgifter
  • trekkje inn
    i overført tyding: hente fram, snakke om
    • trekkje inn eit nytt emne i samtala
  • trekkje opp
    stramme;
    endre seg (til det verre);
    òg: øse (nokon) opp
    • trekkje opp klokka;
    • det trekkjer opp til uvêr
  • trekkje saman
    samle
    • saueflokken trekte saman i eit hjørne
  • trekkje seg
    refl, ikkje vere med
    • han trekte seg frå vervet i siste liten
  • trekkje ut
    vare lenge
    • møtet, samværet trekte ut
Artikkelside

trekkoppgåve

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

skriftleg opplysning frå ein arbeidsgjevar om den summen ein tilsett er trekt for i skatt og trygd i det siste kalenderåret
Døme
  • løns- og trekkoppgåve
Artikkelside

trekkgrunnlag

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lønsgrunnlag for trekk (3, 7) av ymse slag
Døme
  • trekkgrunnlag for skatt
Artikkelside
Side 7 av 12