Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 337 oppslagsord

sikt 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

reiskap til å sikte (3 noko i;
Artikkelside

sil 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med sige

Tyding og bruk

reiskap til å sile med, i regelen på skap som ei avkorta trekt med ein småmaska eller perforert botn
Døme
  • tesil;
  • renne mjølka gjennom ein sil;
  • båten, taket lek som ein sil
Artikkelside

mål 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt mál

Tyding og bruk

  1. storleik, dimensjon eller mengd som er oppmerkt eller uttrykt i visse måleiningar
    Døme
    • måla er oppgjevne i meter;
    • innvendige mål på eit husvære;
    • ta mål av nokon til klede
  2. Døme
    • ohm er eit mål for elektrisk motstand
  3. måleining som er sett lik 1000 m2;
    Døme
    • tomta er på 0,8 mål
  4. reiskap til å måle med
  5. mengd som svarer til eit målekar
    Døme
    • bruke sju mål kaffi til ein liter vatn;
    • eit toppa mål
  6. i matematikk: storleik som går opp i ein annan utan rest
    Døme
    • 10 er største felles mål for 20 og 30
  7. øvre grense eller merke;
  8. merke eller område å skyte eller gå til åtak på
    Døme
    • treffe målet;
    • militære mål
  9. område som det gjeld å få ballen inn i i ballspel
    Døme
    • setje ballen i mål
  10. Døme
    • skåre mål;
    • Brann tapte kampen med eitt mål
  11. linje som det gjeld å nå fram til, særleg i idrettstevlingar
    Døme
    • kome i mål på idealtid;
    • leie frå start til mål
  12. noko ein arbeider for, strever etter å oppnå;
    føremål, plan, meining;
    jamfør målsetjing
    Døme
    • setje seg eit mål;
    • vere ved målet;
    • målet orsakar måten;
    • nå målet om full barnehagedekning
  13. stad ein vil nå fram til på ei reise;
    endepunkt
    Døme
    • ei ferd mot ukjent mål
  14. brukt som etterledd i ord som nemner tid eller tidspunkt
  15. Døme
    • ete tre mål om dagen;
    • ete mellom måla;
    • kome heim til måls
  16. mjølkemengd i ei mjølking av eitt dyr eller av ein heil buskap;
    ein gongs mjølking;
    Døme
    • kua mjølkar sju liter mjølk i målet

Faste uttrykk

  • bak mål
    fjernt frå all fornuft;
    dumt
    • forslaget er heilt bak mål
  • gje godt mål
    måle rikeleg
  • halde mål
    vere stor nok eller bra nok
    • tekstane heldt ikkje mål
  • i fullt mål
    rikeleg, fullstendig
  • mål og måte
    måtehald
    • alt med mål og måte;
    • han snakkar utan mål og måte
  • målet helgar/heilagar middelet
    eit godt føremål rettferdiggjer det å bruke uheldige eller umoralske framgangsmåtar
  • målet er fullt
    grensa er nådd
  • skyte over mål
    bruke for sterke middel og derfor mislykkast;
    overdrive
    • kritikken skaut over mål
  • stå i mål
    vere målvakt
  • ta mål av nokon
    måle nokon med auga;
    mønstre (1) nokon
    • dei tok mål av kvarandre
  • ta mål av seg
    bestemme seg for;
    setje seg føre
    • ho tok mål av seg til noko stort
  • utan mål og med
    utan plan og føremål
    • vimse rundt utan mål og med
  • utan mål og meining
    utan plan og føremål
    • skrolle på mobilen utan mål og meining
  • vegen er målet
    prosessen er viktigare enn kva ein kjem fram til
Artikkelside

målarkost

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

reiskap til å måle med;
Artikkelside

rive 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hrífa

Tyding og bruk

reiskap med tindar til å rake med;
Artikkelside

rokk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt rokkr

Tyding og bruk

  1. reiskap til å spinne på
  2. skrøpeleg køyretøy
    Døme
    • ein gammal rokk
Artikkelside

sprøyte 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. (innhald i ein) reiskap til å sprøyte (2, 1) med
    Døme
    • brannsprøyte;
    • hagesprøyte;
    • injeksjonssprøyte;
    • setje ei sprøyte med roande medisin;
    • pasienten fekk ei sprøyte
  2. kortspel for tre deltakarar
Artikkelside

harpe 2

substantiv hokjønn

harp 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

truleg same opphav som harpe (1

Tyding og bruk

  1. reiskap med parallelle strenger til reinsing og sortering av sand, grus og liknande
  2. handsnøre med lodd og ein eller fleire fiskekrokar;
    Døme
    • harpe eignar seg til fiske etter makrell, sei, torsk og lyr
Artikkelside

brekkjern, brekkjarn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

reiskap av jern til å bryte opp noko med;
jamfør kubein
Artikkelside

landbruksreiskap

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

reiskap som blir brukt i landbruk;
Artikkelside
Side 4 av 34