Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 38 oppslagsord

geværeksersis

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eksersis (2) i slutta orden med gevær
Artikkelside

gamlebåt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

særleg i bunden form eintal: båten ein åtte eller nytta før
Døme
  • gamlebåten har slutta å gå
Artikkelside

brei

adjektiv

Opphav

norrønt breiðr

Tyding og bruk

  1. med stor utstrekning på tvers av lengda eller høgda;
    motsett smal (2, til skilnad frå lang (2 og høg (1
    Døme
    • vere brei over akslene;
    • sjå ut over den breie fjorden;
    • dei breie bygdene kring Mjøsa
  2. med ei viss oppgjeven utstrekning, målt på tvers av lengda eller høgda
    Døme
    • huset er tolv meter langt og seks meter breitt
  3. som femner om mykje eller mange;
    Døme
    • eit breitt vareutval;
    • ein open, brei og sakleg debatt;
    • opptre for eit breitt publikum;
    • dei mobiliserte breie lag av folket;
    • eit breitt fleirtal slutta seg til forslaga
  4. Døme
    • prate brei lærdøl;
    • ho prata ei brei søritaliensk dialekt
    • brukt som adverb
      • prate breitt

Faste uttrykk

  • dei breie laga
    den store mengda av folk;
    massane;
    folk flest
    • dei breie laga av folket
  • i det vide og det breie
    svært omstendeleg
    • ho la ut i det vide og det breie
  • i sju lange og sju breie
    svært lenge;
    i det uendelege
    • vente på svar i sju lange og sju breie
  • vidt og breitt
    mange stader;
    overalt
    • ho hadde kontaktar vidt og breitt
Artikkelside

hippie

substantiv hankjønn

Uttale

hipˊpi

Opphav

av engelsk slang hip adjektiv ‘merksam på eller i samsvar med avansert smak og haldning’

Tyding og bruk

(ung) person som slutta seg til ei uorganisert rørsle i storbyane i USA og Vest-Europa i slutten av 1960-åra som protest mot det materialistiske samfunnet, og som brukte blomstrar som symbol på kjærleik og fred;
Artikkelside

avskjedsfest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fest (3, 2) der ein markerer ein avskjed, eit farvel;
Døme
  • kollegaene arrangerte avskjedsfest då ho slutta
Artikkelside

V-dag

substantiv hankjønn

Opphav

av V (3 i tyd 2

Tyding og bruk

i bunden form eintal: dagen da krigen i Europa slutta, 8. mai 1945
Artikkelside

trekantkopling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

seriekopling av alle tre fasane slik at dei lagar ein slutta krins med tilkopling av den ytre krinsen i samankoplingspunkta
Artikkelside

tilsett

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av tilsetje

Tyding og bruk

som har stilling, arbeid (i bedrift, firma og liknande), ofte som substantiv:
Døme
  • alle dei tilsette har slutta
Artikkelside

tidscerteparti

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

certeparti slutta på tid;
Artikkelside

tett

adjektiv

Opphav

norrønt þéttr; tyding 5 etter engelsk tight

Tyding og bruk

  1. som ikkje har hol, opning, gjennomgang;
    Døme
    • lydtett;
    • lystett;
    • vasstett;
    • korken er tett;
    • tønna, vasken er tett;
    • vere tett i nasen
  2. som er utan (eller med berre små) hol, sprekkar eller mellomrom;
    som er dekt eller fylt av einskilddelar eller -individ i stort tal med små mellomrom;
    ugjennomsiktig, ugjennomtrengeleg, tjukk
    Døme
    • tett hekk, gjerde, kratt, skog, gras, hår;
    • garn med tette masker;
    • det er tett med folk, hus, bilar, bladlus;
    • tett snø(fall), regn;
    • tett som hagl;
    • det snør tett;
    • tett skodde;
    • lufta er tett av røyk – fylt, tung;
    • tett mørker
    • i uttrykk:
  3. samantrengd, ihoppressa, konsentrert;
    Døme
    • tett busetnad;
    • tett trengsel
    • særleg som adverb
      • stå, gå, sitje tett;
      • bu tett
    • nært, utan mellomrom, stramt
      • klemme noko(n) tett inntil seg;
      • danse tett saman;
      • kleda slutta tett om kroppen
    • nær, like, kloss (inntil, ved noko)
      • bu tett ved skulen
  4. som har ein fast konsistens;
    fast bygd, solid;
    Døme
    • ein tett kar, plugg
  5. Døme
    • tett i skallen, nøtta;
    • vere litt tett
  6. som går føre seg med stutte mellomrom
    Døme
    • tette togavgangar;
    • i tett rekkjefølgje
    • som adverb: med stutte mellomrom, ofte, støtt
      • bilane køyrer tett;
      • drikke tett

Faste uttrykk

  • halde tett
    òg overf: ikkje seie noko
  • tett i tett
    med stutt eller lite mellomrom
  • tett i tett
    i talrik mengd med små mellomrom
Artikkelside
Side 3 av 4