Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

navigere

navigera

verb

Opphav

frå latin , av navis ‘skip’ og agere ‘bevege framover’

Tyding og bruk

  1. styre skip, fly eller anna fartøy
    Døme
    • navigere i ureint farvatn
  2. finne posisjonen og leia for
    Døme
    • trekkfuglar kan navigere etter stjernene;
    • navigere utan GPS
  3. flytte seg i ein digital struktur
    Døme
    • med musa kan du navigere deg fram
  4. handle slik at ein oppnår det ein ynskjer
    Døme
    • leiarar må navigere klokt
  5. finne fram, orientere seg
    Døme
    • navigere i informasjonsjungelen
Artikkelside

indre 2

adjektiv

Opphav

norrønt iðri, innri; jamfør inn (2 og inst

Tyding og bruk

  1. som er eller ligg lenger inne;
    som ligg innanfor;
    som er inne i, innvendes
    Døme
    • indre bydelar;
    • indre bløding;
    • indre organ;
    • indre leia;
    • dei indre tilhøva i eit land
    • brukt som substantiv
      • det indre av Austlandet
  2. som høyrer til eller skriv seg frå sjelelivet
    Døme
    • indre opprør;
    • han har ein sterk indre motivasjon
  3. som finst i noko;
    Døme
    • den indre logikken i argumentet;
    • indre struktur
Artikkelside

jamn

adjektiv

Opphav

norrønt jafn

Tyding og bruk

  1. utan humpar og søkk;
    slett, flat
    Døme
    • ei jamn overflate;
    • ein jamn kant;
    • vegen er jamn og fin
  2. likt fordelt eller like tjukk overalt
    Døme
    • leggje på eit jamt lag med sand;
    • ein jamn tråd
    • brukt som adverb
      • så kornet jamt
  3. med einsarta konsistens eller struktur
    Døme
    • bland ingrediensane saman til ein jamn masse
  4. utan avbrot og utan merkande endring i intensitet;
    vedvarande, ubroten;
    regelviss
    Døme
    • jamn vind;
    • halde jamn fart;
    • regne jamt;
    • det jamne slitet;
    • ei jamn utvikling;
    • med jamne mellomrom
  5. like eins;
    like stor, sterk, gjæv eller liknande
    Døme
    • dei er jamne i styrke;
    • dei to konkurrentane var heilt jamne
  6. allmenn, vanleg;
    middels;
    Døme
    • den jamne levemåten;
    • det var jamne folk;
    • dei kom frå jamne kår
  7. brukt som adverb: akkurat (1)
    Døme
    • det blir 500 kr jamt
  8. brukt som adverb: ofte, alltid
    Døme
    • jamt er det slik

Faste uttrykk

  • den jamne mann og kvinne
    vanlege folk;
    folk flest
  • jamne tal
    tal som kan delast på to utan brøk;
    partal
  • jamt og samt
    støtt og stadig
  • jamt og trutt
    utan avbrot;
    stadig, konstant
    • utgiftene stig jamt og trutt
  • jamt over
    stort sett, til vanleg;
    gjennomsnittleg
    • dei brukte jamt over 200 kroner til mat om dagen
  • jamt slutt
    heilt slutt
  • på det jamne
    av vanleg, ordinært eller middels slag
    • resultata låg på det jamne
Artikkelside

hierarkisk

adjektiv

Tyding og bruk

som kjenneteiknar eit hierarki (1)
Døme
  • ein hierarkisk struktur
  • brukt som adverb
    • ein hierarkisk oppbygd organisasjon
Artikkelside

fleirledda, fleirleda

adjektiv

Tyding og bruk

som har fleire ledd
Døme
  • ein fleirledda struktur;
  • fleirledda personnamn
Artikkelside

ferritt

substantiv hankjønn

Opphav

av latin ferrum ‘jern’

Tyding og bruk

  1. sambinding av jernoksid med magnetiske eigenskapar som blir brukt i elektroniske komponentar
  2. struktur jern eller jernlegeringar kan ha
Artikkelside

tekstur

substantiv hankjønn

Opphav

latin textura ‘vev’

Tyding og bruk

  1. mekaniske eigenskapar i eit stoff, ein vev, ei samanføying eller ei samanfletting
  2. måte som fibrar, trevlar, trådar er bundne saman på i muskelvev
  3. mønster som strukturen i eit materiale gjev ei overflate
    Døme
    • teksturen i ei slipt granittflate
  4. i petrografi: ordning av dei ulike delane som ei bergart er samansett av;
  5. oppbygging til (ein del av) eit kunstverk
Artikkelside

strukturalisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lære, teori som byggjer på at noko blir oppfatta som ein struktur
Artikkelside

format

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin; av form

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bilete av formatet 9 × 13;
    • stort format
  2. (stort) omfang, dimensjon
    Døme
    • ein kunstnar av verkeleg format;
    • det er stort format over verket hennar
  3. ordning av digitale data, særleg om struktur for lagring og framsyning av data
    Døme
    • fila er lagra i feil format
Artikkelside

flimmerhår

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

struktur på overflata av celler, særleg hos eincella dyr, som liknar hår, og som blir brukt til å flytte cella eller væsker og partiklar på overflata av cella
Døme
  • flimmerhåra i luftvegane
Artikkelside
Side 2 av 3