Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

kvikke

kvikka

verb

Opphav

av kvikk

Faste uttrykk

  • kvikke opp
    setje i godt humør;
    live opp
    • han kvikka opp stemninga
  • kvikke seg opp
    styrke seg;
    hente krefter
    • ho kvikkar seg opp med ein kaffikopp
  • kvikke seg
    skunde seg
    • dei må kvikke seg med å avgjere saka

kvikk

adjektiv

Opphav

same opphav som kvik (2

Tyding og bruk

  1. livleg, rask;
    • brukt som adverb:
      • la det gå kvikt!
  2. gløgg, snartenkt
    Døme
    • eit kvikt hovud;
    • vere kvikk i replikken
  3. rørleg, flytande;

oppstivar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

noko som ein tek for å stive eller kvikke seg opp, særleg om å ta seg ein dram

oppmuntre

oppmuntra

verb

Tyding og bruk

  1. setje i lysare sinnsstemning;
    kveikje, kvikke opp, muntre
    Døme
    • bli oppmuntra av den store interessa
    • brukt som adjektiv:
      • eit særs oppmuntrande syn
  2. Døme
    • oppmuntre barnet til å prøve på nytt
    • brukt som adjektiv:
      • få oppmuntrande tilrop

muntre

muntra

verb

Opphav

frå tysk; jamfør munter

Tyding og bruk

gjere munter;
Døme
  • muntre seg med noko

Faste uttrykk

lyse opp

Tyding og bruk

Sjå: lyse
  1. spreie lys utover
    Døme
    • lyskastaren lyste opp på stadionet
  2. bli opphaldsvêr;
    lysne, klarne, lette
    Døme
    • stormen stilna, og det lyste opp
  3. sjå gladare eller ivrigare ut
    Døme
    • andletet hans lyste opp
  4. spreie glede eller interesse;
    kvikke opp
    Døme
    • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa

lyse 4

lysa

verb

Opphav

norrønt lýsa; av lys (1 og lys (2

Tyding og bruk

  1. gje frå seg lys;
    skine, stråle
    Døme
    • lampa lyser;
    • månen lyste;
    • det lyste frå vindauget;
    • auga hennar lyste av glede
  2. i overført tyding: bere heilt tydeleg preg av noko;
    vitne om
    Døme
    • eit smil som lyser av vondskap;
    • det lyste dårleg samvit av henne
  3. spreie lys, gjere det lyst på ein stad
    Døme
    • lyse med ei lykt
  4. kunngjere offentleg;
    Døme
    • lyse nokon fredlaus;
    • han lyste til holmgang;
    • dei lyste eigedomen til auksjon
  5. uttrykkje ynske om noko for eit anna menneske
    Døme
    • lyse velsigning over nokon;
    • lyse fred over nokon

Faste uttrykk

  • banne så det lyser
    banne stygt
  • lyse etter
    avertere etter;
    søkje etter
    • lyse etter arbeidskraft;
    • dei lyste etter sjåførar
  • lyse for nokon
    om eldre forhold: kunngjere offentleg at eit par skal gifte seg;
    jamfør lysing (1, 2)
  • lyse i kull og kjønn
    om eldre forhold: rettsleg anerkjenne eit barn som sitt
  • lyse opp
    • spreie lys utover
      • lyskastaren lyste opp på stadionet
    • bli opphaldsvêr;
      lysne, klarne, lette
      • stormen stilna, og det lyste opp
    • sjå gladare eller ivrigare ut
      • andletet hans lyste opp
    • spreie glede eller interesse;
      kvikke opp
      • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa
  • lyse ut
    kunngjere at det er ope for å søkje, stemme eller liknande
    • stillinga blir lyst ut neste veke;
    • lyse ut nyval;
    • regjeringa lyste ut nye blokker for oljeleiting

kvikke opp

Tyding og bruk

setje i godt humør;
live opp;
Sjå: kvikke
Døme
  • han kvikka opp stemninga

kvikke seg opp

Tyding og bruk

styrke seg;
hente krefter;
Sjå: kvikke
Døme
  • ho kvikkar seg opp med ein kaffikopp

kvikke seg

Tyding og bruk

skunde seg;
Sjå: kvikke
Døme
  • dei må kvikke seg med å avgjere saka