Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

ifølgje, ifylgje, ifølge

preposisjon

Tyding og bruk

i samsvar med;
etter
Døme
  • ifølgje vitna heldt bilen høg fart
Artikkelside

antoniuskross

substantiv hankjønn

antoniuskors

substantiv inkjekjønn

Uttale

antoˊnius-

Opphav

etter namnet til den heilage Antonius, om lag 250–350

Tyding og bruk

T-forma kross (2) som Antonius ifølgje legenda brukte til å fordrive ein pest
Artikkelside

driftssikker

adjektiv

Tyding og bruk

som er sikker i drift (1)
Døme
  • ei ny og driftssikker ferje;
  • ifølgje reklamen skulle bilen vere spesielt trygg og driftssikker
Artikkelside

à jour, a jour

adverb

Uttale

asjuˊr

Opphav

frå fransk ‘opp til dagen’

Tyding og bruk

opp til dags dato

Faste uttrykk

  • halde seg à jour
    stadig vere kjend med, følgje med i
  • halde à jour
    særleg om rekneskap: halde oppdatert
  • kome à jour
    bli ferdig (med noko) ifølgje plan, avtale eller liknande
    • kome à jour med arbeidet
  • vere à jour
    • vere på høgd
      • vere fagleg à jour
    • vere ferdig i tide (med noko som må gjerast);
      ikkje vere på etterskot
      • vere à jour med å betale rekningane
Artikkelside

nymfe

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom latin; frå gresk , opphavleg ‘brur’

Tyding og bruk

  1. kvinneleg naturgud som ifølgje gresk mytologi bur i kjelder, tre og liknande
    Døme
    • dryader er nymfer som bur i tre
  2. vakker, ung kvinne
  3. i zoologi: insekt på larvestadiet
Artikkelside

rase 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk

Tyding og bruk

  1. gruppe individ innanfor same dyreart som har visse arvelege (fysiske) eigenskapar sams
    Døme
    • vinterfôra sauer av rasen spælsau
  2. kvar av nokre få, store hovudgrupper av menneske som, ifølgje no utdaterte teoriar om klassifikasjon av menneske, skil seg frå andre grupper ved ei rekkje felles fysiske kjenneteikn, til dømes hudfarge og hårtype;
    jamfør rasisme og rasistisk
Artikkelside

paktkiste

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

flyttbar kiste der steintavlene med Dei ti bodorda ifølgje Det gamle testamentet i Bibelen var gøymde
Artikkelside

semitt

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk, av Sem, namnet på den sonen til Noah som dei semittiske folka ættar frå ifølgje Bibelen

Tyding og bruk

person som høyrer til den semittiske språk- og folkegruppa
Døme
  • dei som snakkar arabisk og hebraisk, blir rekna med mellom semittane
Artikkelside

meldar

substantiv hankjønn

Opphav

av melde (3

Tyding og bruk

  1. person som melder frå om noko;
    jamfør vêrmeldar
    Døme
    • ifølgje meldaren starta brannen klokka fire
  2. person som melder (3 i kortspel
  3. Døme
    • meldarane var positive til den nye filmen
Artikkelside

metusalem

substantiv hankjønn

Uttale

metuˊsalem

Opphav

etter namnet Metusalem, stamfar i urtida som ifølgje Bibelen vart 969 år gammal

Tyding og bruk

eldgammal person
Artikkelside
Side 1 av 3