Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 138 oppslagsord

fordi, for di

subjunksjon

Opphav

norrønt fyrir því at ‘for det at’

Tyding og bruk

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer årsak;
    på grunn av at;
    Døme
    • eg går fordi eg må;
    • ho flytta fordi ho fekk ny jobb
  2. innleier ei leddsetning som uttrykkjer føremål;
    for at
    Døme
    • vi har lover fordi vi skal vise kva som er rett og gale

Faste uttrykk

  • fordi om
    innleier ei leddsetning som uttrykkjer vedgåing;
    jamvel om, enda om
    • skapet kan vere bra fordi om det er brukt
Artikkelside

kjenslevar

adjektiv

Opphav

jamfør var (3

Tyding og bruk

  1. som reagerer sterkt på ytre påverknad eller inntrykk;
    Døme
    • vere kjenslevar i fingertuppen;
    • bransjar som er kjenslevare for økonomiske svingingar
  2. med sterke kjensler;
    Døme
    • ein kjenslevar person;
    • kjenslevare dikt
  3. som ein unngår å snakke om fordi det kan støyte (6) (nokon);
    som ein handsamar med diskresjon;
    Døme
    • kjenslevare saker;
    • diskutere eit kjenslevart tema
Artikkelside

ti 1

substantiv hankjønn

Opphav

italiensk; sjå do (1

Tyding og bruk

sjuande tone i durskalaen (i staden for si (1, fordi alle tonenamna i rekkja skal ta til med ulik bokstav)
Artikkelside

puh

interjeksjon

Opphav

lydord

Tyding og bruk

brukt for å gje att lyden av ein kraftig utpust fordi ein til dømes er letta eller utsliten
Døme
  • puh, så varmt det er!
  • puh, eg er endeleg i tryggleik!
Artikkelside

poengtap

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det at eit lag ikkje når den høgast moglege poengsummen fordi dei spelar uavgjort eller taper
Artikkelside

pliktløp, pliktlaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. eldre nemning for den obligatoriske delen av ein kunstløpkonkurranse;
    jamfør pliktøving
  2. i overført tyding: noko ein gjer berre av plikt eller fordi det er venta
Artikkelside

pliktøving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. obligatorisk del av konkurranse, til dømes i kunstløp
  2. i overført tyding: noko ein gjer berre av plikt eller fordi det er venta
    Døme
    • gjere akademiske pliktøvingar
Artikkelside

losfisk

substantiv hankjønn

Opphav

av los (1 fordi ein har trudd at fisken viser haiar vegen til åte

Tyding og bruk

blåvoren fisk med mørke tverstriper;
Naucrates ductor
Artikkelside

overskotsfenomen, overskottsfenomen

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

noko ein gjer fordi ein har ekstra ressursar eller tid
Døme
  • frivillig arbeid er eit overskotsfenomen
Artikkelside

merskum

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av lågtysk merschum ‘havskum’, fordi ein trudde mineralet var stivna skum

Tyding og bruk

bleikgult eller gråkvitt, porøst mineral, mykje brukt til pipehovud
Artikkelside
Side 1 av 14