Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
110 результатів

Словник букмола 47 oppslagsord

rike

іменник середній

Походження

norrønt ríki ‘herredømme, makt’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • Norge er et fritt rike
  2. i overført betydning: tenkt område
    Приклад
    • i fantasiens rike;
    • barndommens rike;
    • Guds rike
  3. i biologi: høyeste formelle kategori i systematisk inndeling av naturen;
    regnum
    Приклад
    • vi regner med riker også for sopp og bakterier

Фіксовані вирази

  • det tredje rike
    det nazistiske Tyskland
  • i all verdens rike
    brukt forsterkende
    • hva i all verdens rike driver dere med?
Сторінка статті

rik

прикметник

Походження

norrønt ríkr, opprinnelig ‘mektig’

Значення та вживання

  1. som eier mye, som har rikelig av noe
    Приклад
    • en rik og mektig mann;
    • rike land;
    • landet er rikt på vannkraft;
    • rike oljefunn;
    • ha en rik fantasi;
    • bli en erfaring rikere
    • brukt som substantiv:
      • gi skattelette til de rike
  2. som gir god avkastning
    Приклад
    • en rik frukthøst;
    • et rikt fiske
  3. som inneholder mye av noe
    Приклад
    • kålrot er rik på C-vitaminer
  4. som inneholder mye forskjellig;
    Приклад
    • en rik fauna;
    • leve et rikt liv

Фіксовані вирази

  • rik onkel
    person, bedrift eller lignende som bidrar til å styrke økonomien
    • de trenger en rik onkel for å utvikle byen
  • smuler fra de rikes bord
    det som blir til overs etter dem som har mye
Сторінка статті

stivelse

іменник чоловічий

Значення та вживання

(mel av) karbohydrater som fins i planteceller
Приклад
  • poteter er rike på stivelse;
  • bruke stivelse på tøy som skal strykes
Сторінка статті

smårike

іменник середній

Значення та вживання

lite rike, ofte som del av et større geografisk område
Приклад
  • landet var oppstykket i mange småriker
Сторінка статті

i all verdens rike

Значення та вживання

brukt forsterkende;
Приклад
  • hva i all verdens rike driver dere med?
Сторінка статті

kløft

іменник жіночий або чоловічий

Походження

fra lavtysk; beslektet med kløyve

Значення та вживання

  1. sted der noe kløyver seg og lager vinkel
    Приклад
    • en kløft i treverket
  2. synlig fordypning i eller mellom kroppsdeler
    Приклад
    • ha kløft i haka;
    • kløfta mellom brystene
  3. bratt og langsgående fordypning i terrenget;
    Приклад
    • elva fosset dypt nede i en kløft;
    • følge en kløft mellom fjellene;
    • en kløft i bergveggen
  4. i overført betydning: avstand eller skille mellom to eller flere grupper
    Приклад
    • kløfta mellom de rike og de fattige blir større;
    • en kløft mellom tro og viten
  5. del av løk;
    Приклад
    • to kløfter hvitløk
Сторінка статті

skille 1

іменник середній

Значення та вживання

noe som skiller eller setter grense
Приклад
  • en bekk danner skille mellom eiendommene;
  • det store skillet mellom fattige og rike
Сторінка статті

konge 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt konungr

Значення та вживання

  1. mannlig statsoverhode i et monarki;
    høvding i ættesamfunn
    Приклад
    • bli kronet til konge;
    • kongen og dronningen;
    • Hans Majestet Kongen vil være til stede
  2. i bestemt form entall: regjeringen
    Приклад
    • Kongen og Stortinget er sidestilte styringsorganer;
    • bli utnevnt av Kongen i statsråd
  3. hersker over et (tenkt) rike;
    Gud, Kristus
    Приклад
    • Kristus, kongenes konge
  4. person som er den ypperste eller mektigste i sitt slag eller på sitt område
    Приклад
    • han var konge i skisporet
  5. dyr som er det største eller gjeveste innen en gruppe, eller som har et utseende som kan assosieres med en konge;
    jamfør kongeørn
    Приклад
    • løven er dyrenes konge
  6. i kortspill: nest høyeste kort, mellom ess (2, 1) og dame (4)
    Приклад
    • ha konge og knekt på hånden
  7. i sjakk: viktigste brikke
    Приклад
    • sette kongen matt

Фіксовані вирази

  • i kongens klær
    i soldatuniform
  • kongen på haugen
    • barnelek hvor målet er å nå toppen av en haug først og hindre andre fra det samme
    • i overført betydning: person som har overtaket eller er toneangivende
      • han har vært kongen på haugen i miljøet i mange år;
      • juniorlaget var de virkelige kongene på haugen
  • kongens kar
    soldat
  • Kongens råd
    regjeringen
  • skogens konge
    elg
    • faren for å kollidere med skogens konge
Сторінка статті

det tredje rike

Значення та вживання

det nazistiske Tyskland;
Se: rike
Сторінка статті

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturlig vesen som har makt over naturen og menneskene (og som blir æret og tilbedt)
    Приклад
    • Olympens guder;
    • romerske guder;
    • de norrøne gudene
  2. (brukt som egennavn) i monoteistiske religioner, særlig kristendommen: allmektig skaper som rår over verden og menneskene;
    personliggjort åndelig kraft som mennesker ber til
    Приклад
    • tro på Gud;
    • be til Gud;
    • takke og prise Gud;
    • i Guds navn;
    • Guds rike er nær;
    • troen på Jesus som Guds sønn;
    • Gud skapte himmelen og jorden;
    • lære at alle mennesker er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre mer eller mindre faste uttrykk
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • å gud, som du skremte meg;
    • du gode gud for en bok;
    • det er et guds under at ingen ble skadd;
    • det var en guds lykke at det ikke gikk verre

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    usedvanlig begavet;
    gudbenådet
    • en sanger av Guds nåde
  • det må gudene vite
    det aner jeg ikke
  • det skal gudene vite
    det er sikkert
  • et syn for guder
    noe som er svært vakkert eller veldig morsomt å se
  • for guds skyld
    framfor alt;
    for all del
    • vask for guds skyld hendene godt;
    • du må for guds skyld ikke si noe
  • gud bedre
    • brukt i utrop
      • gud bedre oss for et vær;
      • gud bedre for en artist hun er
    • sant å si;
      oppriktig talt
      • det får en da gud bedre finne ut av selv
  • Gud nåde
    brukt som trussel: måtte Gud vise nåde (til den som våger det nevnte)
    • Gud nåde den som kritiserer presidenten
  • gud og hvermann
    absolutt alle;
    alle og enhver
    • dette er ikke musikk for gud og hvermann
  • gud vet
    det er ikke godt å si;
    ingen kan vite
    • for første gang på gud vet hvor mange år
  • gudene vet
    det er ikke godt å si;
    ingen kan vite
    • gudene vet hva han kan finne på
Сторінка статті

Словник нюношка 63 oppslagsord

rikje, rike 2

rikja, rika

дієслово

Походження

norrønt ríkja ‘herske, styre’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • rå og rikje
  2. gjere rikare

Фіксовані вирази

  • rikje opp
    • auke metallinnhaldet i malm gjennom å fjerne delar med lite metall
    • gje uran eit høgare innhald av isotopen (1 235U jamført med naturleg uran, slik at uranen mellom anna kan brukast i kjernekraft eller til framstilling av atomvåpen;
      jamfør opprikt uran
Сторінка статті

rike 1

іменник середній

Походження

norrønt ríki ‘herredøme, makt’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • regelen gjeld for heile riket
  2. i overført tyding: tenkt område
    Приклад
    • gjeste riket til villreinen;
    • Guds rike
  3. i biologi: høgste formelle kategori i systematisk inndeling av naturen;
    regnum
    Приклад
    • ein reknar med rike også for sopp og bakteriar

Фіксовані вирази

  • det tredje riket
    det nazistiske Tyskland
  • i all verdas rike
    brukt forsterkande
    • kva i all verdas rike skal vi med dette?
Сторінка статті

rik

прикметник

Походження

norrønt ríkr, opphavleg ‘mektig’

Значення та вживання

  1. som eig mykje, som har rikeleg av noko
    Приклад
    • ei rik og mektig kvinne;
    • rike nasjonar;
    • landet er rikt på vasskraft;
    • rike oljefunn;
    • ha ein rik fantasi;
    • bli ei røynsle rikare
    • brukt som substantiv:
      • dei rike har det godt
  2. som gjev god avkastning
    Приклад
    • ein rik eplehaust;
    • eit rikt fiske
  3. som inneheld mykje av noko
    Приклад
    • appelsin er rik på C-vitamin
  4. som inneheld mykje forskjellig;
    Приклад
    • ein rik fauna;
    • leve eit rikt liv

Фіксовані вирази

  • rik onkel
    person, bedrift eller liknande som bidreg til å styrkje økonomien
    • fotballaget treng ein rik onkel
  • smular frå dei rike sitt bord
    det som blir til overs etter dei som har mykje
Сторінка статті

stive 1

іменник середній

Походження

av stiv

Значення та вживання

(mjøl av) karbohydrat som finst i planteceller
Приклад
  • poteter er rike på stive;
  • bruke stive på tøy som skal strykast
Сторінка статті

fattig

прикметник

Походження

norrønt fátǿkr, opphavleg ‘som har lite av’

Значення та вживання

  1. som har lite til livsopphald;
    som har eller er merkt av trong økonomi;
    Приклад
    • ein fattig familie;
    • fattige land;
    • fattige kår
    • brukt som substantiv
      • gapet mellom fattige og rike aukar
  2. Приклад
    • det er ei fattig trøyst;
    • hjelpe til etter fattig evne
  3. som har lite (av noko);
    Приклад
    • fattig på nedbør
  4. fylt av sakn;
    Приклад
    • eit fattig liv;
    • kjenne seg så fattig
Сторінка статті

parallelt univers

Значення та вживання

Sjå: parallell
  1. (førestillings)verd som liknar på vår eiga verd, men som har fundamentale forskjellar
    Приклад
    • i det parallelle universet i boka er Oslo fylt av tussar og troll;
    • dei rike lever i eit parallelt univers
  2. i astronomi: førestilling om at det eksisterer mange univers, som ikkje kan observerast direkte, men som kan påverke og bli påverka av vårt univers
Сторінка статті

utarma

прикметник

Походження

jamfør arme (2

Значення та вживання

tappa for styrke, ressursar eller innhald;
heilt makteslaus;
fattig, utpint
Приклад
  • landet er utarma etter mange år med krig;
  • eit utarma folk

Фіксовані вирази

  • utarma uran
    uran som har mindre innhald av isotopen (1 235U i forhold til naturleg uran, og som er eit biprodukt av prosessen med å rike opp uran til kjernekraft eller atomvåpen
    • utarma uran er mindre radioaktivt enn naturleg uran
Сторінка статті

smårike

іменник середній

Значення та вживання

lite rike, ofte som ein del av eit større geografisk område
Приклад
  • landet var oppstykka i mange smårike
Сторінка статті

skilje 1

іменник середній

Походження

av skilje (2

Значення та вживання

noko som skil eller set grense
Приклад
  • ein bekk er skilje mellom gardane;
  • det store skiljet mellom fattige og rike
Сторінка статті

konge 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt konungr

Значення та вживання

  1. mannleg statsoverhovud i eit monarki;
    hovding i ættesamfunn
    Приклад
    • Hans Majestet Kongen;
    • bli konge etter far sin;
    • bli krona til konge
  2. i bunden form eintal: regjeringa
    Приклад
    • gjelde frå den tid Kongen fastset
  3. herskar over eit (tenkt) rike;
    Gud, Kristus
    Приклад
    • han som er konge frå æve til æve
  4. person som er den gjævaste eller mektigaste i sitt slag eller på sitt område
    Приклад
    • kongen i norsk kulturliv;
    • han var kongen i gata
  5. dyr som er det største eller gjævaste innan ei gruppe, eller som har ein utsjånad som let seg assosiere med ein konge;
    jamfør kongeørn
    Приклад
    • løva er kongen over dyra
  6. i kortspel: nest høgaste kort, mellom ess (2, 1) og dame (4)
    Приклад
    • ha konge og knekt på handa
  7. i sjakk: viktigaste brikke
    Приклад
    • setje kongen matt

Фіксовані вирази

  • i kongens klede
    i soldatuniform
  • kongen på haugen
    • barneleik der målet er å nå toppen av ein haug først og hindre andre frå å gjere det same
    • i overført tyding: person som har overtaket eller er dominerande
      • ho har vore konge på haugen i narkotikamiljøet i mange år;
      • seniorlaget var dei verkelege kongane på haugen
  • kongens kar
    soldat
  • Kongens råd
    regjeringa
  • skogens konge
    elg
    • jakta på skogens konge var i gang
Сторінка статті