Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
185 результатів

Словник букмола 91 oppslagsord

natur

іменник чоловічий

Походження

av latin natura ‘fødsel’; jamfør norrønt náttúra

Значення та вживання

  1. landskap som ikke er skapt av mennesker, som har et plante- og dyreliv, og som kan beskrives med hensyn til topografi, klima og lignende;
    i motsetning til byer, parker, gårder og lignende
    Приклад
    • ren og uberørt natur;
    • Norges natur;
    • komme seg ut i naturen;
    • ta vare på naturen
  2. den sanselige eller materielle verden som helhet, den ytre virkelighet;
    i motsetning til den åndelige eller indre verden
    Приклад
    • naturens lover
  3. noe opprinnelig, ubearbeidet, lite utviklet av mennesker;
    motsatt kultur
    Приклад
    • tilbake til naturen;
    • kamp mellom natur og kultur
  4. medfødt eller opprinnelig knippe egenskaper ved en gruppe, en person, en ting eller et fenomen;
    vesen, egenart, drift (3);
    Приклад
    • menneskets natur
  5. karakteristisk måte å være på hos et levende vesen, ofte med individuelle forskjeller i en gruppe;
    legning, sinnelag, temperament, gemytt, lynne
    Приклад
    • være engstelig av natur

Фіксовані вирази

  • ligge i sakens natur
    være gitt av naturlige forhold
    • det ligger i sakens natur at frivillig arbeid ikke er noe vi kan pålegge folk
  • tre av på naturens vegne
    trekke seg tilbake for å gå på do
Сторінка статті

sinnelag

іменник середній

Значення та вживання

grunnleggende kraktertrekk til en person;
gemytt, natur, sinn
Приклад
  • ha et trossig sinnelag
Сторінка статті

sinn

іменник середній

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. (menneskets indre som sete for) tanker og følelser
    Приклад
    • guttens sinn var fylt av røverhistorier;
    • få ro i sinnet
  2. indre egenskaper som særmerker en person og bestemmer væremåte og temperament;
    sinnelag, gemytt, natur
    Приклад
    • ha et følsomt sinn

Фіксовані вирази

  • ha i sinne
    ha til hensikt
    • de har ikke noe godt i sinne
  • i sinn og skinn
    både åndelig og fysisk; helt igjennom
  • i sitt stille sinn
    i sine tanker som en holder for seg selv
  • legge seg noe på sinne
    innprente seg, huske på
  • med åpent sinn
    uten å vere forutinntatt
    • møte nye mennesker med et åpent sinn
  • syk på sinnet
    psykisk sjuk
  • til sinns
    med en viss sinnsstemning eller innstilling
    • være lett til sinns;
    • være tung til sinns
  • ute av syne, ute av sinn
    det en ikke ser eller er bevisst på, glemmer en raskt
Сторінка статті

spekulativ

прикметник

Значення та вживання

  1. grublende, dypsindig
    Приклад
    • hun har en spekulativ natur
  2. som bygger på ren tenkning og ikke erfaring eller undersøkelse
    Приклад
    • en spekulativ fortolkning;
    • det hele er så spekulativt at det ikke kan tas alvorlig;
    • spekulativ vitenskap
  3. som er gjort (bare) i den hensikt å tjene penger
    Приклад
    • spekulative filmer
Сторінка статті

unatur

іменник чоловічий

Походження

trolig etter tysk; jamfør norrønt únáttura

Значення та вживання

  1. tilgjort væremåte;
    Приклад
    • te seg med oppstyltet unatur
  2. noe kunstig og syntetisk;
    til forskjell fra natur (3)
    Приклад
    • maskinens uhyggelige unatur;
    • romanen tar for seg skillet mellom natur og unatur
Сторінка статті

umåtelig

прикметник

Значення та вживання

svært stor;
Приклад
  • en umåtelig rikdom av natur;
  • bli fylt av en umåtelig lettelse
  • brukt som forsterkende adverb:
    • være umåtelig populær;
    • du ser umåtelig vakker ut
Сторінка статті

tre av på naturens vegne

Значення та вживання

trekke seg tilbake for å gå på do;
Сторінка статті

stikke hestehoven fram

Значення та вживання

(etter forestillingen om at fanden har hestefot) røpe sin sanne natur, sine egentlige hensikter;
Сторінка статті

sosial 2

прикметник

Походження

gjennom fransk; fra latin, av socius ‘forbundsfelle’

Значення та вживання

  1. som er skikket for liv i selskap med andre
    Приклад
    • vår sosiale natur
  2. om dyr, særlig insekt: som lever i samfunn (4);
    Приклад
    • sosiale insekter
  3. som gjelder samfunnet og samfunnsforholdene
    Приклад
    • sosiale trygder;
    • landet strir med enorme sosiale problemer;
    • politiske og sosiale reformer;
    • de sosiale ulikhetene må vekk;
    • de forskjellige sosiale klassene i samfunnet

Фіксовані вирази

  • sosial boligbygging
    særlig om kooperativ boligbygging: boligbygging som tar sikte på å skaffe vanlige folk bolig
  • sosial dumping
    situasjon der arbeidstakere, ofte utenlandske, har dårligere lønns- og arbeidsvilkår enn det som er normalt for en viss type arbeid
    • hindre at økt arbeidsinnvandring fører til sosial dumping
  • sosiale utgifter
    utgifter til trygd og lignende for de ansatte (i et firma)
  • sosialt arbeid
    arbeid eller hjelpetiltak for personer eller grupper med sosiale og økonomiske vansker
  • sosialt medium
    tjeneste på internett for individer og grupper der brukere kan utveksle meldinger, bilder, film osv.
    • spre informasjon på et sosialt medium;
    • sosiale medier gjør det lettere å holde kontakt med venner
Сторінка статті

selvforståelse, sjølforståelse

іменник чоловічий

Значення та вживання

oppfatning av sin egen natur eller situasjon;
Приклад
  • krigen var viktig for nasjonens selvforståelse
Сторінка статті

Словник нюношка 94 oppslagsord

natur

іменник чоловічий

Походження

av latin natura ‘fødsel’; jamfør norrønt náttúra

Значення та вживання

  1. landskap som ikkje er skapt av menneske, som har eit plante- og dyreliv, og som kan skildrast ut frå topografi, klima og liknande;
    til skilnad frå byar, parkar, gardar og liknande
    Приклад
    • rein og urørt natur;
    • kome seg ut i naturen;
    • vern om naturen;
    • oppleve den storslåtte naturen
  2. den sanselege eller materielle verda som heilskap, den ytre røynda;
    til skilnad frå den åndelege eller indre verda
    Приклад
    • lovene i naturen
  3. noko opphavleg, uutvikla, lite påverka av menneska; motsett kultur
    Приклад
    • attende til naturen;
    • kamp mellom natur og kultur
  4. medfødd eller opphavleg knippe eigenskapar ved ei gruppe, ein person, ein ting eller eit fenomen;
    vesen, eigenart, grunnhått, drift (3);
    Приклад
    • høna er frå naturen si side aktiv
  5. karakteristisk måte å te seg på hos eit levande vesen, typisk med individuelle skilnader i ei gruppe;
    legning, sinnelag, temperament, gemytt, lynne
    Приклад
    • av natur er eg rastlaus

Фіксовані вирази

  • liggje i sakas natur
    vere gjeve av naturlege tilhøve
    • det ligg i sakas natur at frivillig arbeid ikkje er noko vi kan påleggje folk
  • tre av på naturens vegner
    trekkje seg vekk for å gå på do
Сторінка статті

gjevnad, givnad

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. Приклад
    • ha den gjevnaden at ein er tolsam
  2. Приклад
    • ha gjevnad for musikk
Сторінка статті

sinnelag

іменник середній

Значення та вживання

grunnleggjande karakterdrag til ein person;
huglag;
gemytt, lynne, natur
Приклад
  • ha eit venleg sinnelag
Сторінка статті

sinn 1

іменник середній

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. (det indre i mennesket som stad for) tankar og kjensler;
    Приклад
    • få ro i sinnet
  2. indre eigenskapar som særmerkjer ein person og pregar veremåte og temperament;
    hug, gemytt, natur, lynne, sinnelag
    Приклад
    • ha eit kjenslevart sinn

Фіксовані вирази

  • ha i sinne
    tenkje på;
    ha som føremål;
    planleggje
  • i sinn og skinn
    både åndeleg og fysisk; heilt igjennom
  • i sitt stille sinn
    i tankar som ein held for seg sjølv
  • leggje seg på sinnet
    hugse på
  • med ope sinn
    utan fordomar
    • møte nye menneske med eit ope sinn
  • sjuk på sinnet
    psykisk sjuk
  • til sinns
    med ei viss sinnsstemning eller innstilling
    • vere lett til sinns;
    • vere tung til sinns
  • ute av syne, ute av sinn
    det ein ikkje ser eller er medviten om, gløymer ein raskt
Сторінка статті

unatur

іменник чоловічий

Походження

truleg etter tysk; jamfør norrønt únáttúra

Значення та вживання

  1. unaturleg veremåte;
    Приклад
    • te seg med slik unatur
  2. noko kunstig og syntetisk;
    til skilnad frå natur (3)
    Приклад
    • filmen skildrar tilhøvet mellom natur og unatur
  3. uskikkeleg framferd eller lynne
    Приклад
    • det er ein unatur i han
Сторінка статті

al 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt aðal ‘ibuande natur’; same opphav som adel

Значення та вживання

  1. kjerneved (av furu);
    til skilnad frå geite
    Приклад
    • det er god al i stokken
  2. i overført tyding: godt to (2, 2)
    Приклад
    • det er al i guten
Сторінка статті

sosial 2

прикметник

Походження

gjennom fransk; frå latin, av socius ‘forbundsfelle, kamerat’

Значення та вживання

  1. som er skikka til å leve i lag med andre
    Приклад
    • vere ein sosial natur
  2. om dyr, særl insekt: som lever i samfunn (4);
    Приклад
    • sosiale insekt
  3. som gjeld samfunnet og samfunnstilhøva
    Приклад
    • dei ymse sosiale klassene i samfunnet;
    • dei sosiale ulikskapane må vekk;
    • landet strir med umåteleg store sosiale vanskar

Фіксовані вирази

  • sosial bustadbygging
    særleg om kooperativ bustadbygging: bustadbygging som tek sikte på å skaffe vanlege folk gode og rimelege bustader
  • sosial dumping
    situasjon der arbeidstakarar, ofte utanlandske, har dårlegare løns- og arbeidsvilkår enn det som er normalt for ein viss type arbeid
    • bruk av sosial dumping;
    • sosial dumping handlar om løns- og arbeidsvilkår
  • sosiale utgifter
    utgifter til trygd og liknande for dei tilsette i eit firma
  • sosialt arbeid
    arbeid eller hjelpetiltak for personar eller grupper med sosiale og økonomiske vanskar
  • sosialt medium
    teneste på internett for individ og grupper der brukarar kan utveksle meldingar, bilete, film osv.
    • dele ei historie i eit sosialt medium;
    • vere aktiv på sosiale medium
Сторінка статті

sjølvovervinning

іменник жіночий

Значення та вживання

det å vinne over seg sjølv og sin eigen natur
Приклад
  • det krev forsaking og sjølvovervinning å greie det
Сторінка статті

sjølvnekting

іменник жіночий

Значення та вживання

det å ta avstand frå eigen natur eller nekte seg sjølv noko ein har lyst på;
Сторінка статті

sjølvforståing

іменник жіночий

Значення та вживання

oppfatning av sin eigen natur eller situasjon;
Приклад
  • oppveksten påverka sjølvforståinga deira
Сторінка статті