Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
86 результатів

Словник букмола 39 oppslagsord

hjørne

іменник середній

Походження

jamfør norrønt hyrna femininum og mellomnorsk hyrni nøytrum; av horn

Значення та вживання

  1. vinkel(parti), spiss mellom to sammenløpende linjer, sider, vegger, gater eller lignende
    Приклад
    • et kvadrat har fire hjørner;
    • komme i full fart rundt hjørnet;
    • butikken ligger på hjørnet mellom Havnegata og Sjøgata
  2. Приклад
    • plassere lenestolen i et hjørne;
    • sitte borte i et hjørne
  3. Приклад
    • Latin-Amerika er et urolig hjørne av verden
  4. vanskelig situasjon der en kjenner seg presset eller fastlåst
    Приклад
    • politikerne ble trengt opp i et hjørne;
    • de prøver å tvinge oss opp i et hjørne;
    • hun følte seg presset inn i et hjørne
  5. Приклад
    • være i det vanskelige hjørnet

Фіксовані вирази

  • like om hjørnet
    nær forestående
  • male seg inn i et hjørne
    selvforskyldt sette seg i en vanskelig situasjon
    • han har malt seg inn i et hjørne ved å utsette gavekjøpet til kona i siste liten
Сторінка статті

slipe

дієслово

Походження

trolig fra lavtysk; jamfør norrønt slípari ‘sliper’

Значення та вживання

  1. kvesse redskap med egg (1
    Приклад
    • slipe en ljå på slipestein;
    • slipe en saks
  2. male trevirke til tremasse
  3. jamfør slepen
    Приклад
    • sangstemmen hennes må slipes noe

Фіксовані вирази

  • slipe av/bort
    • pusse vekk
      • slipe av hjørnene slik at de blir runde
    • fjerne (noe som er uønsket)
      • partiet må slipe av kantene for å gjøre politikken mer populær
Сторінка статті

lafte

дієслово

Значення та вживання

  1. felle sammen liggende tømmerstokker i hjørnene på et byggverk
  2. sette opp et bygg ved å lafte (1)
    Приклад
    • stabburet er laftet av grove furustokker
    • brukt som adjektiv
      • en laftet hytte
Сторінка статті

laft

іменник середній

Походження

norrønt laft, opprinnelig ‘hjørne’

Значення та вживання

  1. veggkonstruksjon av liggende stokker som er felt sammen i hjørnene
  2. hjørne i laftehus der stokkene er felt sammen;
Сторінка статті

nov

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt nǫf

Значення та вживання

  1. sted der stokkene blir felt sammen i hjørnene på et laftet hus;
  2. utvendig hjørne på hus
    Приклад
    • gå bak nova;
    • vinden peip rundt novene
Сторінка статті

saling 2

іменник чоловічий або жіночий

Походження

fra nederlandsk

Значення та вживання

  1. på seilskipsmast: ramme rundt skjøt, brukt som feste for vantene videre oppover
  2. hvert av de stativer som en strekker snorer mellom for å vite hvor de utstukne hjørnene ligger under arbeid med tomt og grunnmur
Сторінка статті

male seg inn i et hjørne

Значення та вживання

selvforskyldt sette seg i en vanskelig situasjon;
Приклад
  • han har malt seg inn i et hjørne ved å utsette gavekjøpet til kona i siste liten
Сторінка статті

tørne

дієслово

Походження

av engelsk turn; samme opprinnelse som turnere (1

Значення та вживання

  1. feste med tørn (2, 2)
  2. snu, dreie
    Приклад
    • tørne noe rundt
  3. støte, brake
    Приклад
    • bilene tørnet sammen;
    • han tørnet borti et hjørne
  4. drive, flyte
    Приклад
    • båten tørner rundt
  5. bli gal;
    gå fra vettet;
    klikke
    Приклад
    • tørne gal;
    • det har tørna for ham

Фіксовані вирази

  • tørne inn
    gå av vakt
    • han gikk under dekk for å tørne inn
  • tørne ut
    gå på arbeid
    • de tørnet ut grytidlig om morgenen
Сторінка статті

skammekrok

іменник чоловічий

Значення та вживання

om eldre forhold: hjørne der uskikkelige barn måtte stå til straff
Приклад
  • han måtte stå i skammekroken da han var liten

Фіксовані вирази

  • sette/stille noen i skammekroken
    gjøre skam på noen
    • avtalen stilte USA i skammekroken;
    • vi følte vi ble satt i skammekroken
Сторінка статті

male 2

дієслово

Походження

norrønt mála; fra lavtysk malen

Значення та вживання

  1. dekke med maling
    Приклад
    • male huset;
    • male stolen hvit
  2. lage et maleri
    Приклад
    • male landskapsbilder;
    • Tidemand har malt ‘Haugianerne’
  3. i overført betydning: framstille, uttrykke
    Приклад
    • overraskelsen stod malt i ansiktet hennes;
    • han maler situasjonen temmelig svart

Фіксовані вирази

  • male fanden på veggen
    svartmale tilstanden eller framtiden
  • male med bred pensel
    skildre i kraftige og tydelige ordelag
  • male seg
    sminke seg
  • male seg inn i et hjørne
    selvforskyldt sette seg i en vanskelig situasjon
    • han har malt seg inn i et hjørne ved å utsette gavekjøpet til kona i siste liten
  • male ut
    skildre på en levende og utførlig eller overdrevent måte
    • male ut alle tenkelige risikoer
Сторінка статті

Словник нюношка 47 oppslagsord

hjørne, hyrne 2

іменник середній

Походження

jamfør norrønt hyrna f og mellomnorsk hyrni n; av horn

Значення та вживання

  1. stad der to linjer eller flater møtest;
    vinkelparti av figur, hus, gatekvartal eller liknande
    Приклад
    • kvadrat med fire hjørne;
    • møtast på hjørnet
  2. krok (i rom), krå
    Приклад
    • sitje i eit hjørne
  3. Приклад
    • Midtausten er eit uroleg hjørne av verda
  4. vanskeleg situasjon der ein kjenner seg pressa eller fastlåst
    Приклад
    • politikaren kjenner seg trengd opp i eit hjørne;
    • han vart tvinga opp i eit hjørne av motdebattanten;
    • eigarane var pressa inn i eit hjørne
  5. Приклад
    • vere i det vanskelege hjørnet;
    • vere i det vrange hjørnet

Фіксовані вирази

  • like om hjørnet
    nære ved å hende
    • avtale om produksjon er like om hjørnet
  • måle seg inn i eit hjørne
    sjølv vere skuld i at ein hamnar i ein vanskeleg situasjon
Сторінка статті

skaut

іменник середній

Походження

norrønt skaut, opphavleg ‘noko som skyt fram’; samanheng med skyte

Значення та вживання

  1. tørkle brukt som hovudplagg
    Приклад
    • håret stakk fram under skautet
  2. hjørne på segl saman med tauet som høyrer til
    Приклад
    • sitje med skaut og vol
Сторінка статті

sekskanta

прикметник

Значення та вживання

som har seks hjørne eller sider
Приклад
  • eksklusive sekskanta fliser
Сторінка статті

sekskant

іменник чоловічий

Значення та вживання

figur eller gjenstand med seks kantar eller hjørne
Сторінка статті

trekanta

прикметник

Значення та вживання

som har tre hjørne og tre sider
Приклад
  • eit trekanta skilt
Сторінка статті

egg 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt egg; same opphav som tysk Ecke ‘kant, hjørne’

Значення та вживання

  1. kvesst kant på skjere-, hogg- og stikkreiskap
    Приклад
    • skjerande verktøy må ha kvass egg
  2. kvass fjellrygg;
    øvre kant av ein fjellkam
  3. lang rygg i havbotnen;
    ytterkant av ein banke
    Приклад
    • fiske på egga
Сторінка статті

skarp 2

прикметник

Походження

norrønt skarpr

Значення та вживання

  1. som skjer godt;
    med kvass kant eller spiss
    Приклад
    • ein skarp kniv;
    • skarpe klør
  2. spiss, brå
    Приклад
    • eit skarpt hjørne;
    • ein skarp sving
  3. klar og tydeleg;
    Приклад
    • skarpe andletsdrag;
    • eit skarpt fotografi;
    • dra ei skarp grense
  4. om luft, lukt, lyd eller lys: bitande, stikkande;
    gjennomtrengjande;
    blendane, sterk;
    Приклад
    • skarp vårluft;
    • ein ost med skarp lukt;
    • ho hadde ei skarp røyst;
    • ein morgon med skarpt lys
  5. om jord: full av sand og stein;
    Приклад
    • ein furumo med skarp jord
  6. om sans eller sanseorgan: som oppfattar klart;
    god
    Приклад
    • ha skarpt syn;
    • ha eit skarpt øyre
  7. rask i tanke og oppfatning;
    gløgg, intelligent
    Приклад
    • dei skarpaste forskarane
  8. hard, streng, nådelaus;
    Приклад
    • få skarp kritikk;
    • gje ei skarp irettesetjing;
    • vere under skarpt oppsyn;
    • det vart ei skarp tevling
    • brukt som adverb:
      • sjå skarpt på nokon
  9. som har prosjektil
    Приклад
    • skarpe skot
    • brukt som substantiv:
      • skyte med skarpt
  10. kvikk, rask
    Приклад
    • det gjekk i skarpt trav

Фіксовані вирази

  • ein skarp ein
    dram med sterkt brennevin
    • ta seg ein skarp ein
  • gjere det skarpt
    prestere svært godt
    • han gjorde det skarpt til eksamen
  • ikkje den skarpaste kniven i skuffa
    ikkje blant dei klokaste;
    mindre intelligent
  • skarp tunge
    krass og direkte måte å snakke på
    • ein forfattar med skarp tunge og ein kvass penn
  • skarpt føre
    skiføre med hard, grovkorna snø
Сторінка статті

skammekrok

іменник чоловічий

Значення та вживання

om eldre forhold: hjørne der ulydige barn måtte stå til straff
Приклад
  • elevane måtte stå i skammekroken når dei hadde vore ulydige

Фіксовані вирази

  • setje nokon i skammekroken
    gjere skam på nokon
    • flyselskapet er sett i skammekroken
Сторінка статті

måle 2

måla

дієслово

Походження

norrønt mála; av lågtysk malen

Значення та вживання

  1. dekkje med måling
    Приклад
    • måle huset;
    • måle stolen kvit
  2. lage målarstykke
    Приклад
    • måle landskapsbilete;
    • Kitty Kielland har måla ‘Torvmyr’
  3. i overført tyding: framstille, uttrykkje, skildre
    Приклад
    • han målar situasjonen temmeleg svart;
    • redsla stod måla i andletet hennar

Фіксовані вирази

  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • måle med brei pensel
    skildre i kraftige og tydelege ordelag
  • måle seg
    sminke seg
  • måle seg inn i eit hjørne
    sjølv vere skuld i at ein hamnar i ein vanskeleg situasjon
  • måle ut
    skildre på ein levande og utførleg eller overdriven måte
    • måle ut om studentlivet
Сторінка статті

kryss 1

іменник середній

Походження

gjennom lågtysk kruze; frå latin crucem, av crux ‘kross’

Значення та вживання

  1. figur av to (oftast skråstilte) linjer eller gjenstandar som skjer kvarandre
    Приклад
    • setje kryss i margen på ei bok;
    • få skia i kryss;
    • leggje armane i kryss
  2. noko som liknar eit kryss (1, 1)
    Приклад
    • dei kolliderte i krysset
  3. øvre hjørne i eit mål
    Приклад
    • ho skaut oppe i krysset
  4. reiskap til å skru av og på bilhjul med
  5. bekkenpartiet og den bakre, kjøtfulle delen av kroppen på husdyr;
  6. kryssande rørsle
    Приклад
    • båten gjorde eit kryss mot vinden
  7. i musikk: teiknet ♯ som høgjer ein tone eit halvt steg;
    jamfør B (1, 3)
    Приклад
    • kryss for f blir fiss

Фіксовані вирази

  • kryss på linja
    • om eldre forhold: kluss med telefonsambandet
    • misforståing
  • på kryss og tvers
    i alle retningar
    • dei søkte gjennom området på kryss og tvers
  • setje kryss i taket
    markere noko heilt uventa (som ein er glad for)
Сторінка статті