Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
119 результатів

Словник букмола 62 oppslagsord

bot

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt bót

Значення та вживання

  1. Приклад
    • råde bot på, for (en mangel)
  2. straff i form av pengesum som må betales for mindre lovbrudd
    Приклад
    • bli idømt en bot for råkjøring
  3. moralsk forbedring;
    i religiøst språk: soning av synd
    Приклад
    • gjøre bot;
    • love bot og bedring
  4. Приклад
    • bukse med bot på knærne
Сторінка статті

robot

іменник чоловічий

Вимова

roˊbot

Походження

av tsjekkisk robotnik ‘slave’, først brukt av forfatteren K. Čapek 1890–1938

Значення та вживання

  1. maskin som kan utføre rutinearbeid
  2. i overført betydning: person som arbeider automatisk uten å tenke
Сторінка статті

subsidiær

прикметник

Походження

fra latin ‘hjelpe-, reserve-'

Значення та вживання

som kommer i stedet for;
Приклад
  • få 50 000 kr i bot, subsidiært fem dagers fengsel
Сторінка статті

botsøvelse

іменник чоловічий

botsøving

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. handling til bot (3) for synder
    Приклад
    • kroppslige botsøvelser
  2. noe en gjør eller sier for å oppfylle et krav om å unnskylde seg og vise ydmykhet
    Приклад
    • politiske botsøvelser som ikke virker
Сторінка статті

rødt lys

Значення та вживання

Se: lys, rød
  1. Приклад
    • få bot for å kjøre på rødt lys
  2. det å si eller få nei til noe;
    Приклад
    • gi rødt lys til riving;
    • flere lovforslag fikk rødt lys
Сторінка статті

krype til korset

Значення та вживання

Se: kors, krype
  1. ydmyke seg ved å krype til krusifikset og gjøre bot;
    angre seg
  2. søke hjelp som en før har avvist
Сторінка статті

forenklet forelegg

Значення та вживання

bot som en vedtar på stedet;
Сторінка статті

vinge 1, ving 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt vængr, med betydning ‘flyvinge’ fra engelsk; jamfør ving (1

Значення та вживання

  1. flygeredskap hos fugler og insekter
    Приклад
    • fuglen slo med vingene
  2. noe som ligner en vinge (1, 1)
    Приклад
    • vingene på en propell, vifte;
    • vingene på et fly
    • bot. hinnelignende sveveorgan på frukt, frø
      • vingene på frukten av lønn
  3. Приклад
    • stå på vingen på kommandobrua

Фіксовані вирази

  • komme på vingene
  • stekke/klippe vingene på
    kue, hemme
    • målet er å stekke vingene på ham;
    • vi må passe på så vi ikke klipper vingene på de yngre talentene
  • ta under sine vinger
    ta seg av;
    beskytte
    • styrmannen tok den unge matrosen under sine vinger
Сторінка статті

tåre

іменник чоловічий або жіночий

Походження

egentlig flertall av I tår

Значення та вживання

  1. salt, vannklar dråpe som skilles ut av tårekjertelen, og som renner ut av øyet ved sinnsbevegelser eller fysiske påkjenninger
    Приклад
    • han bestemte seg til å tørke tårene – til ikke å sørge lenger;
    • de hang i så snørr og tårer rant – anstrengte seg voldsomt;
    • de ble rørt til tårer over all hjelpsomheten;
    • hun slo seg så tårene spratt;
    • han lo så tårene trillet;
    • hun fikk tårer i øynene av medlidenhet;
    • han felte mange tårer på grunn av henne;
    • felle tårer over noe;
    • hun så på det med tårer i øynene;
    • øynene hans ble fylt av tårer
  2. bot. Kristi blodsdråpe;
    jamfør blodsdråpe

Фіксовані вирази

  • spare tårene
    ikke gråte uten grunn
  • ta til tårene
    begynne å gråte
Сторінка статті

sy

дієслово

Походження

norrønt sýja

Значення та вживання

feste, lage eller reparere med nål og tråd eller symaskin
Приклад
  • sy på en bot;
  • sy fast en knapp;
  • sy sammen en flenge i jakka;
  • sy skjorter;
  • sy på maskin;
  • sy sko;
  • få sydd seg en bukse;
  • sy om, inn, ut en kjole;
  • kuttet i pannen måtte sys;
  • hun måtte sy fire sting i fingeren;
  • sy sammen budsjettet – gjøre ferdig, få til å bli som det skal
Сторінка статті

Словник нюношка 57 oppslagsord

bot

іменник жіночий

Походження

norrønt bót; samanheng med bate (1 og betre (1

Значення та вживання

  1. Приклад
    • rå bot på
  2. pengesum som må betalast som straff eller soning for eit brotsverk eller ei misferd
    Приклад
    • få ei bot for råkøyring
  3. soning av synd;
    moralsk betring
    Приклад
    • love bot og betring
  4. (tøy)lapp over noko som er skadd eller sundrive
    Приклад
    • ei brok med bøter på knea
  5. flekk som skil seg ut frå overflata ikring
    Приклад
    • kua hadde store svarte bøter
Сторінка статті

robot

іменник чоловічий

Вимова

roˊbot

Походження

av tsjekkisk robotnik ‘træl’, først brukt av forfattaren K. Čapek 1890–1938

Значення та вживання

  1. maskin som kan gjere rutinearbeid
  2. i overført tyding: person som arbeider automatisk utan å tenkje
Сторінка статті

subsidiær

прикметник

Походження

frå latin ‘hjelpe-, vara-'

Значення та вживання

som kjem i staden for;
Приклад
  • få 50 000 kr i bot, subsidiært fem dagars fengsel
Сторінка статті

klekkeleg

прикметник

Походження

frå lågtysk ‘strekke til’; jamfør klekke (1

Значення та вживання

som monar
Приклад
  • få ei klekkeleg bot
Сторінка статті

avlat

іменник середній або чоловічий

Походження

frå lågtysk; jamfør norrønt aflát

Значення та вживання

  1. i den katolske kyrkja: ettergjeving av straff for ei syndig handling
  2. i overført tyding: bot (3) for noko gale ein har gjort
    Приклад
    • kjøpe seg avlat for miljøsynder
Сторінка статті

skinnbrok

іменник жіночий

Походження

norrønt skinnbrǿkr fleirtal

Значення та вживання

  1. brok av skinn (2);
    Приклад
    • han hadde skinnbrok og vadmålskufte
  2. bukse av vadmål med bot (4) av skinn på knea og i baken
Сторінка статті

skrifte 1

іменник середній

Походження

same opphav som skrift (1 opphavleg ‘det å skrive ut ei bot’

Значення та вживання

vedkjenning overfor ein prest av synder;
Приклад
  • gå til skrifte;
  • stå skrifte

Фіксовані вирази

  • stå til skrifte for
    bli irettesett
  • ta i skrifte
    ta i forhøyr og irettesetje
Сторінка статті

støyt

іменник чоловічий

Походження

norrønt steytr

Значення та вживання

  1. det å støyte;
    Приклад
    • dolkestøyt;
    • kulestøyt;
    • samanstøyt;
    • få ein støyt i hovudet;
    • bilane braka saman i ein ofseleg støyt
  2. (hard) påkjenning
  3. brå kjensle av glede, redsle og liknande;
    Приклад
    • kjenne ein støyt av glede;
    • det gjekk ein støyt gjennom meg
    • kortvarig elektrisk straum
      • få støyt når ein skiftar lyspære
  4. Приклад
    • stormstøyt
    • rykk
      • brystet heva seg i korte støytar
  5. slurk alkohol, dram, knert (1)
    Приклад
    • ta seg ein god støyt
  6. liten lêrlapp til bot
    Приклад
    • tåstøyt
  7. skarp, knapp lyd
    Приклад
    • trompetstøyt;
    • toget gav ein støyt i fløyta
  8. øving i vektlyfting der vektstonga blir lyfta i to avdelingar

Фіксовані вирази

  • gje støyten til
    vere utløysande årsak til;
    gje startsignal til
  • stå for ein støyt
    tole harde tak eller slag
  • ta støyten
    ta på seg eller utsetje seg for noko plagsamt eller vanskeleg
Сторінка статті

rå 6, råde 2

råda

дієслово

Походження

norrønt ráða

Значення та вживання

  1. ha makt over;
    ha overtaket;
    styre, herske, dominere;
    jamfør rådande
    Приклад
    • her er det eg som rår;
    • her inne rår stilla;
    • sorga rådde i heile bygda etter ulykka;
    • det rådde ingen tvil om at dei kom til å vinne
  2. gje råd;
    gjere framlegg om

Фіксовані вирази

  • rå bot på
    ordne opp med;
    rette på;
    skaffe til vegar
  • rå for
    styre over;
    ha ansvar for
    • det er han som rår for utfallet i saka;
    • eg kan ikkje rå for kva dei gjer
  • rå frå
    gje råd om ikkje å gjere noko;
    frårå
    • legen rådde frå å slutte med medisinen
  • rå grunnen
    ha den sterkaste posisjonen;
    herske, dominere
    • tradisjonelt er det husdyrhald som har rådd grunnen i området;
    • han rår grunnen aleine
  • rå med
    makte, halde styr på
    • foreldra rår ikkje med sonen lenger
  • rå med seg
    sanse seg;
    vakne
  • rå over
    styre over
    • familien har rådd over store landområde
  • rå seg sjølv
    gjere det ein sjølv vil
  • rå til
    gje råd om noko;
    tilrå, anbefale
    • styret rår til at NN får stillinga;
    • eg rådde henne til å reise
Сторінка статті

rette 3

retta

дієслово

Походження

same opphav som rette (2

Значення та вживання

  1. hjelpe, betre
    Приклад
    • rette på eit mishøve
  2. fjerne eller peike på feil og manglar;
    korrigere
    Приклад
    • rette trykkfeil;
    • læraren retta stilar;
    • rette på uttale
  3. jamne seg, kome seg, bli bra
    Приклад
    • det rettar seg vel

Фіксовані вирази

  • rette bakar for smed
    la noko gå ut over ein uskuldig person
Сторінка статті